Świdośliwa Lamarcka
 Krzew w czasie kwitnienia | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
świdośliwa Lamarcka | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Amelanchier × lamarckii F.G. Schroed. Taxon 17: 633 (1968)[3][4][5] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Świdośliwa Lamarcka (Amelanchier × lamarckii F.G. Schroed.) – gatunek rośliny z rodziny różowatych. Jest mieszańcem świdośliwy drzewiastej A. arborea i świdośliwy gładkiej A. laevis[5]. W naturze rośnie w amerykańskich stanach Nowy Jork i Vermont[5]. Uprawiany i naturalizowany w Europie (Niemcy, Wielka Brytania, kraje Beneluksu)[4]. W Polsce gatunek zadomowiony (kenofit), lokalnie inwazyjny. Spotykany jest w lasach i zaroślach zwykle w pobliżu dużych miast w Polsce centralnej i południowej[6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Duży krzew (czasem małe drzewo) o wzniesionym pokroju, dorastający do kilku metrów wysokości (maksymalnie może uzyskiwać 10 m wysokości). Nie wytwarza odrostów[7].
- Liście
- Owalne, drobno piłkowane, o zaostrzonym wierzchołku i 5-10 cm długości. Młode liście mają lekko brązowy kolor, następnie zielenieją by jesienią przybrać złocistożółte zabarwienie[7].
- Kwiaty
- Drobne, białe, do 1 cm średnicy, zebrane po kilka sztuk (do dziesięciu) w przewisające, groniaste kwiatostany. Rośliny kwitną wcześnie – na przełomie kwietnia i maja[7].
- Owoce
- Krzew w lipcu pokrywa się dużą ilością purpurowo-czerwonych, jadalnych, kulistych owoców o średnicy 1 cm[7].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Gatunek uprawiany jest jako roślina ozdobna z powodu efektownych kwiatów i liści. Jest też rośliną miododajną i jadalną – owoce mogą być spożywane na surowo i w przetworach[6]. Sadzony był także w lasach jako gatunek podszytowy ze względów fitomelioracyjnych[8].
Uprawa
[edytuj | edytuj kod]Gatunek o przeciętnych wymaganiach uprawowych. Najlepiej rośnie na żyznych i stale umiarkowanie wilgotnych glebach, o zróżnicowanej kwasowości. Cechuje się dużą mrozoodpornością. W Polsce z powodzeniem może rosnąć na terenie całego kraju[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-11-25] (ang.).
- ↑ a b Amelanchier lamarckii F.G.Schroed., [w:] The Plant List. Version 1.1 [online] [dostęp 2017-09-02].
- ↑ a b Taxon: Amelanchier lamarckii F. G. Schroed., [w:] U.S. National Plant Germplasm System [online] [dostęp 2017-09-02].
- ↑ a b c Amelanchier × lamarckii F.G.Schroed., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-02-08].
- ↑ a b Świdośliwa Lamarcka, [w:] Karty informacyjne o inwazyjnych gatunkach obcych [online], Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska [dostęp 2017-09-02].
- ↑ a b c d e Świdośliwa Lamarcka, [w:] EncyklopediaDrzew.pl [online], Szkółka Drzew i Krzewów Ozdobnych Joanna i Bronisław Szmit [dostęp 2017-09-02].
- ↑ Amelanchier lamarckii F.G. Schroed., [w:] Atlas roślin Polski atlas-roslin.pl [online] [dostęp 2017-09-02].
- BioLib: 135745
- EoL: 633510
- FloraWeb: 375
- GBIF: 3024109
- identyfikator iNaturalist: 56131
- IPNI: 721221-1
- ITIS: 836594
- NCBI: 1143212
- Plant Finder: 262984
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): rjp-53
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:721221-1
- Tela Botanica: 4090
- USDA PLANTS: AMLA9
- CoL: 92SRN
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
