Światowy Dzień Sybiraka

Dom Sybiraka w Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku.
Dzień	17 września
Państwa	Polska
Upamiętnia	napaść ZSRR na Polskę (17 września 1939)
Inne nazwy	Dzień Sybiraka, Światowy Zjazd Sybiraków

Światowy Dzień Sybiraka – polskie święto odbywające się corocznie 17 września w rocznicę napaści radzieckiej na Polskę. Pierwszy Światowy Dzień Sybiraków odbył się w 2004 roku^[1], zorganizowany przez Związek Sybiraków. Od 2013 ma status święta państwowego.

 Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Od 1991 roku organizowany jest przez Związek Sybiraków, polską organizację grupującą byłych zesłańców, Dzień Sybiraka. Rok 1993 został ogłoszony Rokiem Sybiraka^[2].

W 2013 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił dzień 17 września Dniem Sybiraka. Uchwałę w tej sprawie przyjęto przez aklamację (M.P. z 2013 r. poz. 815).

Każdego roku sybiracy z całego świata spotykają się najpierw w Gdańsku pod pomnikiem Golgoty Wschodu na Cmentarzu Łostowickim w Gdańsku, a następnie przemieszczają się do Szymbarku na Kaszubach. W spotkaniach bierze od początku udział każdorazowo ponad 5 tysięcy osób.

Najważniejsze w tym dniu jest przypominanie prawdziwych losów zesłańców, spisywanie ich od żyjących osób i przekazywanie dalej.

Teren, na którym odbywa się Światowy Dzień Sybiraków należy do Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku (CEPR)^[3]. To miejsce ukazujące w niezwykły sposób historie sybiraków. Można tam zobaczyć: Dom Sybiraka przywieziony z Syberii (budowany ok. roku 1765), pociąg którym wywożono Polaków na zsyłkę podczas II wojny światowej, repliki łagrów, kościół im. św. Rafała Kalinowskiego w którym znajdują się liczne pamiątki podarowane przez sybiraków).

Od 2006 artyści wystawiają spektakle poświęcone tematyce wywózki Polaków na wschód. Wszystkie scenariusze oparte są na autentycznych przeżyciach zesłańców.

• w 2006 odbyła się premiera spektaklu "Jeśli zapomnę..."
• w 2007 – "Moja Dusza"
• w 2008 – "Bezgłośny krzyk"
• w 2009 – "Pociąg Wspomnień"

Od roku 2007 Związek Sybiraków przyznaje nagrodę "Ambasador Sybiraków" dla ludzi sztuki. Nagroda ta jest podziękowaniem za utrwalanie poprzez sztukę w pamięci ludzkiej tragicznych losów sybiraków.

Nagrodę "Ambasador Sybiraków" otrzymali:

• Marian Jonkajtys – pośmiertnie na ręce rodziny,
• Cezary Morawski,
• Janusz Zakrzeński – dwukrotnie: w roku 2008 i ponownie w 2009 r,
• Damian Aleksander,
• Anna Gornostaj,
• Halina Bednarz,
• Marzanna Graff – dwukrotnie: w roku 2007 i ponownie w 2009 r,
• Ewa Kania,
• Agata Sasinowska,
• Czesław Majewski,
• Cappella Gedanensis

• Związek Sybiraków w Łodzi

• VI Światowy Zjazd Sybiraków na kartuzy.info