Śmigacz
| Eupetomena macroura[1] | |||
| (J. F. Gmelin, 1788) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
śmigacz | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Śmigacz[4] (Eupetomena macroura) – gatunek małego ptaka z rodziny kolibrowatych (Trochilidae), zamieszkujący Amerykę Południową. Zręczny lotnik, często przemieszcza się lotem ślizgowym.
- Morfologia
Długość ciała 15–17 cm, w tym ogon 7–9 cm i dziób 2 cm[5]. Masa ciała: samce 8–9 g, samice 6–7 g[5].
Długi, głęboko wcięty, ciemnoniebieski ogon. Dziób czarny, lekko zakrzywiony. Głowa, gardło oraz pierś purpurowoniebieskie, reszta ciała zielona z metalicznym połyskiem.
- Zasięg, środowisko
Od regionu Gujana i północno-wschodniej Brazylii do Boliwii i południowo-wschodniej Brazylii. Zarośla i sawanny, głównie na wyżynach. Może też występować w parkach i ogrodach na terenach miejskich i podmiejskich, jeśli dostępne są kwitnące drzewa, oraz w lasach pierwotnych i na ich obrzeżach[5]. Występuje od poziomu morza do około 1500 m n.p.m.[5]
- Rozród
Gniazdo zwykle 1–3 metry nad ziemią na cienkiej poziomej gałęzi drzewa lub krzewu, sporadycznie wyżej – do 10–15 m. Samica składa dwa białe jaja i wysiaduje je przez 15–16 dni. W momencie wyklucia pisklęta są ciemne i pokryte na grzbiecie rzadkim, ciemnoszarym puchem. Są opierzone po 22–24 dniach, pozostają jednak z samicą przez kolejne 2–3 tygodnie, a przez pierwsze noce wracają do gniazda na sen. Dojrzałość płciową osiągają w drugim roku życia[5].
- Podgatunki
Wyróżnia się pięć podgatunków E. macroura[6][2]:
- E. m. macroura (J.F. Gmelin, 1788) – region Gujana, północna, środkowa, południowo-wschodnia Brazylia, Paragwaj i północno-wschodnia Argentyna
- E. m. simoni Hellmayr, 1929 – północno-wschodnia Brazylia
- E. m. cyanoviridis Grantsau, 1988 – południowo-wschodnia Brazylia
- E. m. hirundo Gould, 1875 – wschodnie Peru
- E. m. boliviana J.T. Zimmer, 1950 – północno-zachodnia Boliwia
- Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje śmigacza za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Całkowita liczebność populacji nie została oszacowana; w 1996 roku ptak opisywany był jako „dość pospolity”. Trend liczebności populacji nie jest znany[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Eupetomena macroura, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Swallow-tailed Hummingbird (Campylopterus macrourus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)]. (ang.).
- ↑ a b BirdLife International, Eupetomena macroura, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2016-1 [dostęp 2016-09-09] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Trochilini Vigors, 1825 (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-25].
- ↑ a b c d e N. Bouglouan: Swallow-tailed Hummingbird Eupetomena macroura. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2020-08-25]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hummingbirds. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-25]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Swallow-tailed Hummingbirds. [w:] BeautyOfBirds.com [on-line]. Avianweb LLC. [dostęp 2020-08-25]. (ang.).
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
