Heinrich Luitpold Himmler (7 d'octòbre de 1900, Munic – 23 de mai de 1945, Luneborg) èra un òme politic alemand que foguèt una figura majora dau nazisme e dau Tresen Reich.

Engatjat volontari dins l'armada alemanda per venir oficier durant la Premiera Guèrra Mondiala, foguèt demobilizat avans la fin dau conflicte sensa participar ai combats. Menèt alora d'estudis scientifics e venguèt engenhaire en 1922. Amic d'Ernst Röhm, venguèt sòci dau NSDAP en 1923 e participèt au putsch de la braçariá. En 1926, foguèt nomat au sen de la SS, novèla unitat d'elèit dau partit, qu'èra cargada de la proteccion personala d'Adolf Hitler. Ne'n venguèt lo cap en 1929 e recebèt l'òrdre de la desvolopar. En 1931, faguèt lo rescòntre de Reinhard Heydrich que venguèt son luòctenent.

En 1933, quand Hitler venguèt cancelier, Himmler foguèt cargat de la creacion dei camps de concentracion puei de la liquidacion de la SA durant la Nuech dei Lòngs Cotèus (29-30 de junh de 1934). La meteissa annada, obtenguèt lo contraròtle de la Gestapo e venguèt lo cap de la quasi totalitat dei polícias d'Alemanha. De mai, coma Reichsführer-SS, èra alora lo mèstre absolut de la SS e un dei personatges pus poderós dau Reich ambé Hermann Göring e Joseph Goebbels. Aguèt ansin un ròtle primordiau dins lei crimes dau regime nazi, especialament l'Olocaust e leis atrocitats realizadas dins lei territòris de l'Èst. Capturat per lei Britanics lo 23 de mai de 1945, se suicidiguèt.

• Nazisme.