Lei Celtoligurs designan un ensemble de populacions eissidas de mesclas entre pòbles cèltas e ligurs que se formèron dins lo sud-èst de Gàllia a partir dau sègle VII ò dau sègle VI avC. De migracions cèltas au sen dei populacions liguras installadas en Provença dempuei lo sègle X avC son a l'origina d'aqueu fenomèn. Pasmens, lo debanament precís d'aquelei migracions, e lor amplor vertadiera, es desconegut. Plusors ipotèsis existisson coma de migracions importantas tre lo sègle VI ò, a l'opausat, de migracions tardivas e pus reduchas au sègle III avC. Dins aquò, i a un certan consensus per considerar la formacion dei pòbles celtoligurs coma acabada a la fin dau sègle III avC. Lei Celtoligurs foguèron tanben permeables a l'influéncia dei colonias grègas installadas lòng dau litorau provençau, especialament Marselha. Entre 125 e 120 avC, la màger part dei pòbles celtoligurs foguèron somés per lei Romans e integrats a la Gàllia Narbonesa. Adoptèron rapidament lo mòde de vida roman e perdiguèron pauc a pauc son identitat pròpria.

Lei Celtoligurs èran politicament fragmentats e sa societat èra organizada a l'entorn d'oppida fortificadas. Pasmens, lei pòbles pus poderós, coma lei Sallavis de la region d'Ais de Provença, capitèron de formar de confederacions politicas. Aqueleis entitats foguèron destruchas per leis intervencions romanas e, après la fondacion de la Narbonesa, la màger part deis oppida foguèt abandonada au profiech de vilas establidas dins lei plans ò lòng dau litorau. Dins aquò, lei Celtoligurs an laissat de traças importantas dins la toponomia a l'èst de Ròse.

• Cèltas.
• Celtibèrs.
• Ligurs.

• (fr) Fernand Benoit, Entremont, capitale celto-ligure des Salyens de Provence, La Pensée universitaire, 1957.
• (fr) Dominique Garcia, La Celtique méditerranéenne. Habitats et sociétés en Languedoc et en Provence du VIIIe au IIe siècle av. J.-C., Éditions Errance, 2004.