Stortare
| Stortare | |
 Stortare | |
| Systematikk | |
| Rike: | Det gule riket Chromista |
| Rekkje: | Ochrophyta |
| Underrekkje: | Phaeista |
| Klasse: | Brunalgar Phaeophyceae |
| Orden: | Tare Laminariales |
| Familie: | Laminariaceae |
| Slekt: | Laminaria |
| Art: | Stortare L. hyperborea |
| Vitskapleg namn | |
| Laminaria hyperborea | |
Stortare er ein vanleg brunalge i strandsona i Noreg.
Utsjånad
[endre | endre wikiteksten]Stor brunalge som ofte dannar tette skogar i havet. Nedst eit velutvika og forgreina hefteorgan, og frå dette ein stiv og ru stilk som smalnar av oppover og som kan verte 4-5 m lang. Øvst på stilken sit ei inntil 0,5 m brei bladskive som er djupt kløyvd i mange sabelliknande flikar, og som ved stilken er hjarteforma eller avrunda. Stortaren sin stilk er fleirårig (10-15 år) og veks årleg både i lengde og breidde. Men bladskiva fornyar seg kvart år, og det gamle bladet vert ei tid sitjande att på toppen av det nye. Stortaren kan variere mykje i form og storleik.
Utbreiing
[endre | endre wikiteksten]Planta finst langs det nordaustlege Atlanterhavet frå Skandinavia sørover til Spania og Kanariøyane og inn i Nordsjøen og Austersjøen.
Førekomst i Noreg
[endre | endre wikiteksten]Arten finst berre på sterkt utsette stader, mest på Vestlandet og i Nord-Noreg. Sluttar å vekse når sjøtemperaturen stig over 15-16°C, og går derfor aldri inn i fjordane. Vanlegast i sublitoralsonen frå 2-6 m djupn, men kan finnast heilt ned til 30 m.
Bruk
[endre | endre wikiteksten]Stortaren utgjer 80 % av biomassen av dei større algane I Noreg. Her til lands vert mykje stortare samla av taretrålarar. Stortare som er kasta opp på land vert også brukt, det same er tilfelle i Frankrike, Irland og Skottland. Det viktigaste produktet frå stortareindustrien er alginat.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Laminaria hyperborea» frå Wikipedia på engelsk, den 20. mars 2012.
- Denne artikkelen bygger på «Stortare» frå Wikipedia på bokmål, den 20. mars 2012.
- Floraen i farger 2, Arne Pedersen og Jørgen Vasshaug, H. Aschehoug & Co. ( W. Nygaard ).
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- (no) Stortare hos Artsdatabanken
- (en) Stortare – oversikt og omtale av artane i WORMS-databasen
- (en) Stortare i Encyclopedia of Life
- (en) Stortare i Global Biodiversity Information Facility
- (sv) Stortare hos Dyntaxa
- (en) Stortare hos ITIS
- (en) Stortare hos NCBI
- (en) Kategori:Laminaria hyperborea – bilete, video eller lyd på Wikimedia Commons
- (en) Laminaria hyperborea – galleri av bilete, video eller lyd på Wikimedia Commons
- Laminaria hyperborea – detaljert informasjon på Wikispecies
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
