For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Panjabi.

Panjabi

Panjabi
ਪੰਜਾਬੀ / پنجابی
Klassifisering Indoeuropeisk

 Indoiransk
  Indoarisk
    Panjabi

Bruk
Tala i India, Pakistan og andre land med utvandrarar frå Panjab
Område Panjab
Panjabitalande i alt 27 125 000 (austlege, som morsmål)

78 000 000 (vestlege, som morsmål)

Rangering 11. største språket i verda
Skriftsystem Gurmukhi, sjahmukhi, devanagari
Offisiell status
Offisielt språk i Panjab, India
Normert av -
Språkkodar
ISO 639-1 pa
ISO 639-2 pan
ISO 639-3 pan
Wikipedia på panjabi

Pandsjabi eller panjabi[1] (panjabi ਪੰਜਾਬੀ [paṃjābī], nokre gonger skrive punjabi), høyrer til den indoariske greina av indoeuropeiske språk og blir snakka av folk i Panjab-regionane i India og Pakistan. Det har over 90 millionar talarar, og er dermed verdast ellevte mest tala språk.

Panjabi er det heilage språket i sikhismen og det er det viktigaste språket for populærmusikksjangeren bhangra.

Ordet «panjabi» skrive med gurmukhi og shahmukhi.

Panjabi kan skrivast med tre ulike skriftsystem: Gurmukhi, som er spesiallaga for språket, sjahmukhi, som er ei tilpassa utgåve av det arabiske alfabetet, og devanagariskrift, som òg blir brukt for hindi.

Panjabi er det offisielle språket i den indiske staten Panjab og blir òg tala i granneområde som Haryana og Delhi.

Sjølv om kring halvparten av innbyggjarane i Pakistan har panjabi som morsmål, har språket ikkje offisiell status der og blir heller ikkje bruka i utdanninga. Panjabi-språklege pakistanarar brukar vanlegvis anten urdu eller engelsk i formelle samanhengar som offentleg styring, aviser og utdanning. Dette har ført til ein del misnøye blant det panjabi-språklege fleirtalet i Pakistan — eit fleirtal på 60 % om ein reknar med den nærskylde dialekten siraiki som blir tala kring den historiske byen Multan.

Andre land

[endre | endre wikiteksten]

Panjabi blir tala som innvandrar- og minoritetsspråk i mange land, inkludert Afganistan, Storbritannia, USA og, ikkje minst, Canada: I Canada er panjabi det sjette største språket med 271 220 menneske som brukar det som daglegspråk.

Sikhismens heilage språk

[endre | endre wikiteksten]

Panjabi er det heilage språket i sikhismen, og sikhanes heilage skrift Guru Granth Sáhib er hovudsakleg skriven på panjabi og med gurmukhiskrift.

Bruk i bhangramusikken

[endre | endre wikiteksten]

Den populære populærmusikksjangeren bhangra, som i dei siste åra har vorte svært populær både i Sør-Asia og andre stader, har i all hovudsak tekster på panjabi.

Viktige forfattarar

[endre | endre wikiteksten]
  • Waris Shah
  • Jaka Shah
  • Bulleh Shah
  • Hashim
  • Sultan Bahu
  • Shiv Kumar Batalvi
  • Amrita Pritam
  • Kartar Duggal
  • Mohan Singh
  • Pash
  • Sahin Nashin Jahui
  • Gurbaksh Singh Preetlari
  • Nanak Singh
  • Ilyas Ghumman
  • Saadat Hasan Manto
  • Surjit Patar
  • Bhai Veer Singh
  • Dhani Ram Chatrik
  • Gurdial Singh
  • Sohan Singh Seetal
  • Sant Singh Sekhon
  1. Normerte namn på norsk, jf. Protokoll fra styremøte 24. februar 2021, sprakradet.no

Bakgrunnsstoff

[endre | endre wikiteksten]

Wikipediapanjabi

{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Panjabi
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?