Hægeland kyrkje
| Hægeland kirke | |||
| kyrkje | |||
 Foto: Harald Haugland | |||
| Land |  Noreg
| ||
|---|---|---|---|
| Fylke | Agder | ||
| Kommune | Vennesla | ||
| Kyrkjesamfunn | Den norske kyrkja | ||
| Bispedøme | Agder og Telemark | ||
| Fellesråd | Vennesla | ||
| Stad | Hægeland kyrkje | ||
| Type | Oktagon | ||
| Arkitekt | Anders Thorsen Syrtveit | ||
| Teknikk | Tømra | ||
| Material | Tre | ||
| Innvigd | 12. desember 1830 | ||
| Tårn | I vest | ||
| Kyrkjegard | Ved kyrkja | ||
| Sitjeplassar | 250[1] | ||
 Hægeland kyrkje 58°23′10″N 7°44′26″E / 58.38623806°N 7.740555°E | |||
| Wikimedia Commons: Hægeland kirke | |||
Hægeland kyrkje er ei åttekantkyrkje frå 1830 på Hægeland i Vennesla kommune i Agder fylke.
Bygget er i tømmer og har 240 plassar.
Ein kjem til kyrkjestaden via Rv9 og Fv462.
Historie
[endre | endre wikiteksten]Arbeidet med murar til kyrkja tok til omkring 1824 og i eit møte i 1826 kyrkjelyden samde om eit åttekanta bygg av tømmer. I søknad sendt departementet i 1827 står det mellom anna at den dåverande annekskyrkja var «såre brøstfeldig og meget forliden efter menighetens tiltagende størrelse». Søknaden var vedlagt teikning som viser ei kyrkje med valmtak over koret og tårn over inngangspartiet. I desember 1827 reiste byggenemnda til Hornnes for å sjå på den nye kyrkja der, dei brukte truleg Hornnes kyrkje som modell for nybygg på Hægeland. Hornnes kyrkje sto ferdig i 1828. Det skal ha vore klager over at den endelege kyrkje hadde avvik frå dei godkjente teikningane. Minneskriftet nemner Anders Thorson Syrtveit som «kyrkjebyggjaren».[2] Syrtveit bygde også Hylestad kyrkje (1839) og Sandnes kyrkje i Bygland (1844), truleg etter mønster av Hægeland kyrkje.[3]
Tidlegare kyrkje
[endre | endre wikiteksten]Den førre kyrkja var truleg frå mellomalderen. Dei eldste rekneskapane er frå 1625 og kyrkja er nemnt i dokument frå 1565. Ved store reparasjonsarbeid i 1677 vart det notert at bygget var svært dårleg stand. På same måte som dei fleste andre norske kyrkjer selde kongen Hægeland kyrkje for å finansiere krigføring. Allmugen kjøpte kyrkja på auksjon i oktober 1723 for 395 riksdalar. Minneskriftet omtaler den gamle kyrkja som tømra og bordkledd, ei vanleg langkyrkje med sakristi og tårn. Bordkledningen skal ha vore liggande og festa med trenaglar. Minneskriftet meiner også at den var dekorert innvendig med rosemåling, tekst og bilete. Den gamle kyrkja vart reven i 1829 (siste messe var 29. april) og delar av treverket brukt i den nye. Bygget var 8,5 meter langt og 7 meter bredt.[2]
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- «Hægeland kyrkje». Kirkesøk. Den norske kyrkja.
- Hægeland kyrkje gjenom 300 aar. Kristiansand. 1930.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Hægeland kyrkje i kulturminnesok.no, nettstaden til Riksantikvaren
Kyrkjearkitektur | ||
|---|---|---|
| Kyrkjebygningen: |  | |
| Monumenttypar: | Kyrkje · kloster · kapell · katedral · dåpskapell · basilika · hallkyrkje · langkyrkje · krosskyrkje · sentralkyrkje · åttekantkyrkje · arbeidskyrkje · bedehus | |
| Bygningsdetaljar: | ||
| Dekorasjon: | Glasmåleri · rosevindauge · vasskastar · tympanon · skulptur · ikon · innviingskross · kross · krusifiks · freskomåleri · kalkmåleri | |
| Inventar: | Altar · altartavle · altarskåp · altarfrontal · antependium · triptykon · døypefont · preikestol · tabernakel · korstol · misericordia · ikonostasis · ciborium · baldakin · epitaf · sakrarium · sedilia · pipeorgel | |
| Periodar: | Tidleg kristen arkitektur · bysantinsk · romansk · gotikk · stavkyrkje · renessanse · barokk · rokokko · klassisisme · historisme · nygotikk · drakestil · sveitserstil · jugendstil · funksjonalisme · modernisme · postmodernisme | |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
