Trekkspel
| Trekkspel | |||
 | |||
| Klassifisering | trekkspel | ||
|---|---|---|---|
| Hornbostel-Sachs klassifisering | 412.132 (aerofon med frie røyrblad | ||
| Utvikla | Tidleg på 1800-talet | ||
Trekkspel er eit luftdrive musikkinstrument med europeiske røter som er utbreidd over heile verda. Instrumentet lagar lyd ved hjelp av luft som blir pressa forbi frie røyrblad ved at ein trekk det ut og presser det saman. Trekkspel finst i eit utal variantar, med knappar, tangentar, melodibass og standardbass. Ein person som spelar trekkspel vert kalla ein trekkspelar.
Trekkspelet oppstod på 1800-talet. Friedrich Buschmann blir ofte nemnd som den første trekkspelmakaren med eit instrument frå 1822, medan Cyrill Demian tok patent på ein forbetra utgåve han kalla «accordeon» i 1829. Det er også funne døme på instrument som kan vera eldre.[1] Instrumentet blei snart vidspreidd i ulike variantar, og mellom anna Russland fekk ein utbreidd produksjon.[2]
I norsk samanheng er trekkspel best kjend frå gamaldansmusikk, men instrumentet er òg i bruk i ei rad andre musikksjangrar. I Noregsmesterskapet i trekkspel vert det kvart år konkurrert i klassane solist, duett, gammaldans, kammermusikk, orkestermusikk og underhaldningsmusikk. For å kunna delta i NM, må utøvarane kvalifisere seg gjennom distriktsmesterskap.
Sjå òg
[endre | endre wikiteksten]- Akkordeon
- Toradar
- Bandoneon
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- ↑ Interview With Fredrik Dillner - The Owner Of What May Be The World's Oldest Accordion The Free-Reed Journal, 22 June 2006; Müller, Mette & Lisbet Torp (red.) Musikkens tjenere. Forsker, Instrument, Musiker - Musikhistorisk Museums 100 års Jubilæumsskrift 1998, 297 s., indb rigt illustreret ISBN 978-87-7289-466-9 Serie: Meddelelser fra Musikhistorisk Museum og Carl Claudius Samling ISSN 0900-2111. Oppgjeve av Engelsk Wikipedia.
- ↑ Mirek, Alfred. Garmonika. Proshloe i nastoiashchee. Nauchno-istoricheskaia entsyklopedicheskaia kniga. Moscow, 1994. p.50; Banin A.A. Russkaia instrumentalnaia muzyka folklornoi traditsii. Moscow, 1997. (s. 144). Oppgjeve av Engelsk Wikipedia.
- «trekkspill» i Store norske leksikon, snl.no.
- Delar av denne artikkelen bygger på «Accordeon» frå Wikipedia på engelsk, den 27. april 2014.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
