De Turfroute is een toeristische vaarroute in Zuidoost-Friesland. Een deel loopt door het westen van Drenthe en de kop van Overijssel.^[1]

De Turfroute volgt een netwerk van vaarwegen dat vanaf de 16e eeuw werd aangelegd om de turf die in het omliggende veen werd gewonnen na het turfsteken te kunnen afvoeren. Toen de vervening ophield raakten deze waterwegen in verval. In de zeventiger jaren werden de kanalen bevaarbaar gemaakt voor de pleziervaart. Het had daarbij weinig gescheeld of de Opsterlandse Compagnonsvaart was gedempt.^[2]

Langs de Tjonger zijn meerdere archeologische vindplaatsen. Aan het einde van de laatste ijstijd trokken oerjagers van de Hamburgcultuur de Tjonger over bij Lochtenrek. Zij lieten fraai bewerkte vuurstenen artefacten achter.

Er zijn drie routes te onderscheiden:

• De korte route
• De lange route
• De noordwestelijke route

De Turfroute maakt gebruik van de volgende kanalen:

• De Opsterlandse Compagnonsvaart loopt langs de dorpen Appelscha, Oosterwolde, Donkerbroek, Wijnjeterpverlaat, Hemrikerverlaat, Lippenhuizen, Gorredijk en Terwispel.
• De Tjonger vanaf Oosterwolde via Oldeberkoop richting Mildam.
• Engelenvaart bij Nieuweschoot en Heerenveen.
• De Drentsche Hoofdvaart, tussen Smilde en Meppel.

Hierbij worden vier Nationaal parken aangedaan:

• Nationaal Park De Weerribben
• Nationaal Park Dwingelderveld
• Nationaal Park Drents-Friese Wold
• Nationaal Park De Oude Venen.

• Sluizen en stuwen in Friesland

• Turfroute.nl