Politiek in Friesland
De provincie Friesland wordt bestuurd vanuit het provinciehuis (Fries: provinsjehûs) in de hoofdstad Leeuwarden.
Provinciale Staten
[bewerken | brontekst bewerken]| Uitslagen van de verkiezingen voor Provinciale Staten vanaf 1991[1] | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Partij | 1991 | 1995 | 1999 | 2003 | 2007 | 2011 | 2015 | 2019 | 2023 | |||||||||||
| % | # | % | # | % | # | % | # | % | # | % | # | % | # | % | # | % | # | |||
| BoerBurgerBeweging | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 27,86 | 14 | ||
| Partij van de Arbeid | 27,30 | 16 | 22,80 | 14 | 25,16 | 14 | 26,19 | 15 | 25,62 | 12 | 23,66 | 11 | 15,49 | 7 | 13,40 | 6 | 10,62 | 5 | ||
| Christen-Democratisch Appèl | 33,37 | 19 | 29,02 | 18 | 30,60 | 18 | 27,42 | 16 | 25,75 | 12 | 17,67 | 8 | 20,79 | 9 | 16,67 | 8 | 8,75 | 4 | ||
| Fryske Nasjonale Partij | 6,09 | 3 | 6,37 | 3 | 8,39 | 4 | 13,22 | 7 | 10,68 | 5 | 9,18 | 4 | 9,46 | 4 | 7,93 | 4 | 8,05 | 4 | ||
| Volkspartij voor Vrijheid en Democratie | 11,52 | 6 | 17,74 | 10 | 15,78 | 9 | 10,94 | 6 | 10,81 | 5 | 13,82 | 6 | 10,99 | 5 | 9,41 | 4 | 6,74 | 3 | ||
| GroenLinks | 4,41 | 2 | 4,09 | 2 | 8,77 | 5 | 5,38 | 3 | 3,89 | 2 | 5,23 | 2 | 3,55 | 1 | 7,69 | 3 | 6,54 | 3 | ||
| ChristenUnie[2] | - | - | - | - | - | - | - | - | 8,19 | 3 | 6,36 | 3 | 7,43 | 3 | 6,60 | 3 | 5,27 | 2 | ||
| Partij voor de Vrijheid | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 8,45 | 4 | 8,73 | 4 | 5,80 | 3 | 4,45 | 2 | ||
| Forum voor Democratie | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 13,43 | 6 | 3,65 | 1 | ||
| Socialistische Partij | - | - | 1,00 | 0 | - | - | 4,81 | 2 | 9,57 | 4 | 8,37 | 3 | 10,93 | 5 | 5,17 | 2 | 3,46 | 1 | ||
| Partij voor de Dieren | - | - | - | - | - | - | - | - | 1,70 | 0 | - | - | 2,57 | 1 | 3,22 | 1 | 3,36 | 1 | ||
| Democraten 66 | 11,40 | 6 | 6,02 | 3 | 3,36 | 1 | 2,54 | 1 | 1,30 | 0 | 4,26 | 2 | 6,97 | 3 | 4,12 | 2 | 3,31 | 1 | ||
| JA21 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2,68 | 1 | ||
| Provinciaal Belang Fryslân[3] | - | - | 2,44 | 1 | 2,07 | 1 | 1,89 | 1 | 1,41 | 0 | 1,20 | 0 | - | - | 1,79 | 0 | 2,03 | 1 | ||
| 50PLUS | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1,36 | 0 | 2,41 | 1 | 2,55 | 1 | 0,86 | 0 | ||
| CU[2]/SGP | - | - | - | - | - | - | 5,61 | 3 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||
| Lijst Pim Fortuyn | - | - | - | - | - | - | 1,73 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||
| SGP/RPF[2] | 2,72 | 2 | 3,65 | 2 | 3,68 | 2 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||
| Gereformeerd Politiek Verbond[2] | 2,43 | 1 | 2,27 | 1 | 2,18 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||
| AOV | - | - | 3,13 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | ||
| overige partijen[4] | 0,76 | 0 | 1,46 | 0 | - | - | 0,29 | 0 | 1,08 | 0 | 0,46 | 0 | 0,66 | 0 | 2,20 | 0 | 2,36 | 0 | ||
| Totaal | 100 | 55 | 100 | 55 | 100 | 55 | 100 | 55 | 100 | 43 | 100 | 43 | 100 | 43 | 100 | 43 | 100 | 43 | ||
| Opkomstpercentage | 63,24 | 58,18 | 54,09 | 57,82 | 54,14 | 59,93 | 53,06 | 59,12 | 65,62 | |||||||||||
Gedeputeerde Staten
[bewerken | brontekst bewerken]Arno Brok is sinds 1 maart 2017 commissaris van de Koning.
Provinciesecretaris is Arjen Schepers.
2007-2011
[bewerken | brontekst bewerken]Het College van Gedeputeerde Staten berustte op een coalitie van CDA, PvdA en ChristenUnie en bestond uit de volgende gedeputeerden:
- Piet Adema (ChristenUnie)
- Sjoerd Galema (CDA)
- Hans Konst (PvdA)
- Tineke Schokker-Strampel (CDA)
- Jannewietske de Vries (PvdA)
2011-2015
[bewerken | brontekst bewerken]Het College van Gedeputeerde Staten berustte op een coalitie van PvdA, CDA en FNP en bestond uit de volgende gedeputeerden:
- Johannes Kramer (FNP)
- Hans Konst (PvdA)
- Sietske Poepjes (CDA) (opvolger sinds september 2011 van Sjoerd Galema)
- Tineke Schokker-Strampel (CDA)
- Jannewietske de Vries (PvdA)
2015-2019
[bewerken | brontekst bewerken]Het College van Gedeputeerde Staten berustte op een coalitie van CDA, VVD, SP en FNP en bestond uit de volgende gedeputeerden:
- Klaas Kielstra (VVD)
- Johannes Kramer (FNP)
- Sietske Poepjes (CDA)
- Sander de Rouwe (CDA)
- Michiel Schrier (SP)
2019-2023
[bewerken | brontekst bewerken]Het College van Gedeputeerde Staten berustte op een coalitie van CDA, VVD, PvdA en FNP en bestond uit de volgende gedeputeerden:
- Avine Fokkens-Kelder (VVD)
- Douwe Hoogland (PvdA)
- Klaas Fokkinga (FNP) (opvolger sinds januari 2020 van Johannes Kramer)
- Sietske Poepjes (CDA)
- Friso Douwstra (CDA) (opvolger sinds september 2021 van Sander de Rouwe)
2023-2027
[bewerken | brontekst bewerken]Het College van Gedeputeerde Staten berust op een coalitie van BBB, CDA, FNP en ChristenUnie en bestaat uit de volgende gedeputeerden:
- Femke Wiersma (BBB)
- Eke Folkerts (BBB)
- Friso Douwstra (CDA)
- Sijbe Knol (FNP)
- Matthijs de Vries (CU)
Landelijke verkiezingen in de provincie Friesland
[bewerken | brontekst bewerken]| Uitslagen van de verkiezingen vanaf 2006 (in percentages) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Partij | TK2006 | EP2009 | TK2010 | TK2012 | EP2014 | TK2017 | EP2019 | TK2021 |
| Volkspartij voor Vrijheid en Democratie | 10,58 | 8,85 | 15,48 | 19,89 | 10,71 | 17,00 | 14,52 | 17,15 |
| Christen-Democratisch Appèl | 28,14 | 27,02 | 18,17 | 13,82 | 20,81 | 18,94 | 15,69 | 14,59 |
| Democraten 66 | 1,06 | 7,76 | 4,72 | 5,14 | 10,55 | 9,68 | 4,61 | 12,04 |
| Partij voor de Vrijheid | 3,26 | 11,83 | 11,37 | 7,32 | 9,86 | 11,24 | 3,27 | 10,80 |
| Partij van de Arbeid | 27,52 | 18,24 | 24,80 | 33,12 | 14,54 | 8,38 | 22,36 | 8,86 |
| Forum voor Democratie | - | - | - | - | - | 1,82 | 10,77 | 7,37 |
| Socialistische Partij | 17,07 | 7,43 | 11,49 | 9,55 | 10,51 | 11,11 | 3,91 | 7,05 |
| ChristenUnie | 6,11 | 6,87[5] | 5,11 | 4,87 | 7,84[5] | 5,12 | 8,50[5] | 4,97 |
| GroenLinks | 3,78 | 7,41 | 6,25 | 1,74 | 5,77 | 8,35 | 8,07 | 3,94 |
| Partij voor de Dieren | 1,32 | 2,93 | 1,09 | 1,57 | 3,88 | 2,89 | 3,63 | 3,56 |
| BoerBurgerBeweging | - | - | - | - | - | - | - | 2,27 |
| JA21 | - | - | - | - | - | - | - | 1,96 |
| Volt | - | - | - | - | - | - | 1,13 | 1,46 |
| Staatkundig Gereformeerde Partij | 0,44 | [5] | 0,57 | 0,90 | [5] | 0,94 | [5] | 1,00 |
| 50Plus | - | - | - | 1,15 | 3,33 | 2,89 | 2,83 | 0,78 |
| DENK | - | - | - | - | - | 0,22 | 0,16 | 0,26 |
| BIJ1 | - | - | - | - | - | - | - | 0,24 |
| Overige partijen[6] | 0,72 | 1,66 | 0,95 | 0,93 | 2,20 | 1,42 | 0,54 | 1,68 |
| Opkomstpercentage | 82,86 | 36,41 | 77,13 | 77,06 | 38,62 | 82,49 | 41,92 | 80,44 |
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]- Lijst van gouverneurs en commissarissen van de Koning in Friesland
- Lijst van geregistreerde aanduidingen voor Provinciale Statenverkiezingen in Friesland
Noten
- ↑ Verkiezingsuitslagen Provinciale Staten op www.verkiezingsuitslagen.nl
- ↑ a b c d GPV en RPF zijn in 2000 gefuseerd tot ChristenUnie.
- ↑ Provinciaal Belang Fryslân nam in 1995 en 1999 deel onder de naam Federatie Gemeentebelangen Friesland (FGF) en in 2003 en 2007 onder de naam Gemeentebelangen Friesland (G.F.).
- ↑
1991: Centrum Democraten: 0,53%
VCN, Partij van Communisten in Nederland: 0,23%
1995: Nederlands Blok: 0,59%
Nieuwe Communistische Partij-NCPN: 0,48%
Centrumdemocraten 0,39%
2003: Nieuwe Communistische Partij-NCPN: 0,29%
2007: deFriezen: 0,54%
Partij voor het Noorden: 0,37%
Nederlandse Klokkenluiders Partij: 0,17%
2011: Partij voor het Noorden: 0,35%
Verenigd Links - Feriene Lofts: 0,11%
2015: Friese Koers: 0,38%
Libertarische Partij: 0,15%
Verenigd Links - Feriene Lofts: 0,13%
2019: Staatkundig Gereformeerde Partij: 1,07%
Natuurlijk Fryslân: 0,98%
DENK: 0,17%
2023: Belang van Nederland: 1,78%
Algemene Waterschapspartij: 0,58% - ↑ a b c d e f Gecombineerde lijst CU/SGP.
- ↑ Partijen die landelijk de kiesdeler niet haalden.
· 
· 
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
