Henry Wadsworth Longfellow (Portland (Maine), 27 februari 1807 - Cambridge (Massachusetts), 24 maart 1882) was een Amerikaans pedagoog en dichter wiens werk onder meer Paul Revere's Ride, The Song of Hiawatha, en Evangeline omvat. Hij was een van de vijf Fireside Poets.

Longfellow studeerde aan Harvard. Hij werd bibliothecaris. Na een reis door Europa (1826-1829) werd hij de eerste hoogleraar in de moderne talen.

In 1831 trouwde hij met Mary Storer Potter, die in 1835, tijdens een nieuwe reis door Europa, in Rotterdam overleed. Hij huwde in 1843 met Frances Appleton.

In 1854 verliet hij Harvard om zich volledig aan het schrijven te wijden. Hij ontving in 1859 een eredoctoraat. In 1861 verloor hij zijn vrouw door een brand. Aan die gebeurtenis wijdde hij het nog steeds veel gelezen sonnet The Cross of Snow.

In zijn tijd was zijn poëzie buitengewoon populair, maar slechts een klein deel van zijn omvangrijke oeuvre wordt nog gelezen. Het wordt nu beschouwd als te burgerlijk en sentimenteel. Hij was overigens een voortreffelijk verstechnicus en zijn poëzie is toegankelijk omdat de gedichten vaak gaan over herkenbare thema's en vervat zijn in eenvoudige maar bloemrijke taal.

Longfellow maakte ook vele vertalingen en heeft daardoor veel Europese poëzie voor Amerikanen toegankelijk gemaakt. Ook hebben diverse van zijn uit de Amerikaanse folklore geputte thema's en figuren (zoals Hiawatha, door o.a Guido Gezelle bewerkt) deze folklore in Europa bekendheid gegeven.

In 1884 werd in de Poets' Corner van Westminster Abbey in Londen een borstbeeld van hem geplaatst. Hij was de eerste Amerikaanse dichter die deze eer te beurt viel.

Gedicht over de patriot Paul Revere, ten tijde van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog.

Openingszinnen:

Listen my children and you shall hear
Of the midnight ride of Paul Revere
On the eighteenth of April, in Seventy-five
Hardly a man is now alive
Who remembers that famous day and year

He said to his friend, "If the British march
By land or sea from the town to-night
Hang a lantern aloft in the belfry arch
Of the North Church tower as a signal light
One if by land, and two if by sea
And I on the opposite shore will be
Ready to ride and spread the alarm
Through every Middlesex village and farm
For the country folk to be up and to arm.

en het slot:

In the hour of darkness and peril and need,
The people will waken and listen to hear
The hurrying hoof-beats of that steed,
And the midnight message of Paul Revere.

• Voices of the Night (1839)
• Ballads and Other Poems (1842)
• Evangeline (1847)
• The Seaside and the Fireside (1849)
• The Song of Hiawatha (1855)
• The Courtship of Miles Standish (1858)
• Tales of a Wayside Inn (1863).

• Lawrance THOMPSON, Young Longfellow (1807–1843), New York, The Macmillan Company, 1938.
• Newton Arvin, Longfellow: His Life and Work, Boston, 1963.
• Edward Wagenknecht, Henry Wadsworth Longfellow: Portrait of an American Humanist, New York, Oxford University Press, 1966.
• Fernand BONNEURE, Brugge Beschreven. Hoe een tekst in teksten verschijnt, Brussel, Elsevier, 1984.
• Charles Calhoun, Longfellow: A Rediscovered Life, Boston, 2004, isbn 0-8070-7026-2.

Zie de categorie Henry Wadsworth Longfellow van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.