De Timpel fan Ids
| De Timpel fan Ids | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Jaar | 1993 | |||
| Materiaal | staal, aarde | |||
| Locatie | Waddenzeedijk, Marrum | |||
| Hoogte | 750 cm | |||
| Breedte | 10 m | |||
| ||||
De Timpel fan Ids, ook It Presintearblêd is een kunstwerk van Ids Willemsma op de Waddendijk noordwestelijk van Marrum.[1]
De oorspronkelijke naam was It Presintearblêd. Het object verbeeldt volgens Willemsma de kunstenaar een presenteerblad dat de Waddendijk optilt en presenteert. Door de gelijkenis met een Grieks-Romeinse tempel lijkt het net alsof het beeld er al eeuwen staat. Het kunstwerk werd daardoor in de volksmond aangeduid als De Timpel, De Timpel fan Ids en als It timpeltsje op de seedyk.
Deltahoogte
[bewerken | brontekst bewerken]Het kunstwerk is eigendom van het Wetterskip Fryslân en werd in 1993 geplaatst ter gelegenheid van het op Deltahoogte brengen van 66 kilometer zeedijk langs de Friese waddenkust. Ids Willemsma noemt het een 'hommage aan de dijkbouwer die eeuwenlang de grond heeft opgeworpen om mens en dier tegen de onberekenbare zee te beschermen'. Het kunstwerk werd onthuld door commissaris van de Koningin Hans Wiegel.
Beschrijving
[bewerken | brontekst bewerken]De Timpel fan Ids bestaat uit een dak dat rust op twaalf pijlers. De pijlers verbeelden de twaalf Nederlandse provincies die door de deltahoogte beschermd worden tegen het water. Op het dak ligt tweehonderd ton klei als kruin van een stuk zeedijk. Het blad van honderd vierkante meter kleigrond heeft de vorm en afmeting van de oude zeedijk.[2] Op de klei groeit hetzelfde gras als op de zeedijk.[3]
De afmetingen van het bouwwerk zijn afgeleid van de hoogte van de dijk en de dijkverzwaring. Het kunstwerk is even hoog als de nieuwe dijk, ongeveer 7,50 meter. De twaalf pijlers zijn vijf meter hoog, even hoog als de oude zeedijk. Willemsma beschrijft de pijlers als Twaalf vrouwelijke dragers tillen de kop fan de zeedijk.
Actiegroep
[bewerken | brontekst bewerken]Het beeld van bijna 4000 kilo staat in de open ruimte met de overige bebouwing op grote afstand. In 1995 werd een actiegroep opgericht tegen de plaatsing van een aantal vijftig meter hoge windmolens op zeshonderd meter afstand van het kunstwerk. De groep voerde actie onder het motto 'De Timpel moat de romte ha', maar het kon niet voorkomen dat de provincie Friesland een jaar later een bouwvergunning verleende voor de windturbines.[4]
Opknapbeurt
[bewerken | brontekst bewerken]In 2018 werd duidelijk dat de dakplaten en palen op enkele plaatsen waren verroest.[5] In 2019 werd het monument opgeknapt.[6] Daarbij werd de grond vernieuwd en kreeg het tempeldak een nieuwe coating. De pijlers werden opnieuw gelast.
- ↑ VPRO 2 november 2012 (vanaf 17.20). Gearchiveerd op 23 maart 2023.
- ↑ "Kunstenaar Ids Willemsma verzet zich tegen aantasting van zijn werk 'Dijktempel' ontluisterd door windturbines", de Volkskrant, 25 april 1996. Gearchiveerd op 27 oktober 2019.
- ↑ Sippie Miedema (2018) "Het Tempeltje van Ids staat te verrotten"[dode link], Friesch Dagblad, 6 november 2018
- ↑ Ansje Monkhost (1996) "Ids Willemsma: Een Friese Don", in: Noorderbreedte 96/2. Gearchiveerd op 27 oktober 2019.
- ↑ Arodi Buitenwerf (2018) "Roest rukt op in het 'Tempeltje van Ids", Leeuwarder Courant, 6 november 2018. Gearchiveerd op 27 oktober 2019.
- ↑ rtvnof.nl. Gearchiveerd op 27 oktober 2019.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
