Channel-Port aux Basques

Plaats in Canada
Situering
Provincie	Newfoundland en Labrador
Censusdivisie	Divisie Nr. 3
Regional service board	Western Region
Coördinaten	47° 34′ NB, 59° 8′ WL
Algemeen
Oppervlakte	38,84 km²
Inwoners (2021)	3.547 (91,3 inw./km²)
Burgemeester	Brian Button[1]
Overig
Netnummer	709
Tijdzone	UTC−3:30
Detailkaart
Landkaart met Channel-Port aux Basques rechtsbovenaan
Portaal    Canada

Channel-Port aux Basques is een gemeente (town) in de Canadese provincie Newfoundland en Labrador. Channel-Port aux Basques ligt aan de Straat Cabot in het uiterste zuidwesten van het eiland Newfoundland. De gemeente huisvest een belangrijke veerhaven.

In de vroege 18e eeuw werd het dorp Channel gesticht door vissers uit de Kanaaleilanden (Engels: Channel Islands).^[2]

Vanaf de Vrede van Utrecht (1713) tot de Entente cordiale (1904) behoorde de streek tot de zogenaamde Franse kust van Newfoundland, waardoor er een grote Franse invloed was.^[2] Behalve Fransen waren er vanaf de 19e eeuw voornamelijk ook Amerikaanse vissers aan dit deel van de kust actief.^[2]

Port aux Basques was de westelijke terminus van de in 1898 aangelegde Newfoundland Railway, tot de ontmanteling van het spoorwegnetwerk in 1988.^[3]

Channel-Port aux Basques werd als gemeente erkend in het jaar 1945.^[4] In 1964 werd de gemeente uitgebreid door de annexatie van de aangrenzende local government community Mouse Island.^[4]

Op 24 september 2022 werd de gemeente zwaar getroffen door de restanten van Orkaan Fiona. Het gemeentebestuur riep de noodtoestand uit en evacueerde een deel van de inwoners. Tientallen woningen werden vernietigd of zwaar beschadigd door de stormvloed. Een 73-jarige vrouw kwam om het leven toen ze werd meegesleurd door de golven.^[5][6]

In het oosten van het grondgebied bevindt zich Port aux Basques, een grote natuurlijke haven waar ook de veerhaven gevestigd is. Ten zuidwesten ervan bevindt zich het dorp Channel, dat zowel aan Port aux Basques als aan Motherlake Bay gelegen is. Aan de westrand is deze kern vergroeid met het dorp Mouse Island.

Ruim anderhalve kilometer naar het noordwesten toe liggen de plaatsen Grand Bay East en Grand Bay West. Deze zijn, zoals hun naam aangeeft, beide gelegen aan Grand Bay. Ten noorden van die grote baai ligt nog de eveneens tot de gemeente behorende plaats Dennis Hill.

De gemeente telt ook verschillende kleine meren, waaronder Dennis Pond.

Relatief nabijgelegen plaatsen zijn Osmond en Cape Ray in noordwestelijke richting en Fox Roost-Margaree en Isle aux Morts in oostelijke richting.

Demografisch gezien is Channel-Port aux Basques, net zoals de meeste afgelegen gemeenten op Newfoundland, aan het krimpen. Tussen 1976 en 2021 daalde de bevolkingsomvang van 6.187 naar 3.547. Dat komt neer op een daling van 2.640 inwoners (-42,7%) in 45 jaar tijd.

Demografische ontwikkeling van Channel-Port aux Basques tussen 1951 en 2021
Bron: Statistics Canada (1951–1986[4], 1991–1996[7], 2001–2006[8], 2011–2016[9], 2021[10]) Grote groei tussen 1961 en 1966 deels te verklaren door de aanhechting van Mouse Island in 1964.

In 2016 hadden 99,1% van de inwoners van Channel-Port aux Basques het Engels als moedertaal.^[11] Hoewel slechts 10 mensen (0,2%) het Frans als moedertaal hadden, waren er 95 mensen die die andere Canadese landstaal konden spreken (2,4%).^[11] De op twee na meest gesproken taal was het Arabisch met 20 sprekers (0,5%).^[11]

De gemeente heeft vooral belang doordat Newfoundlands westelijke terminus van de Trans-Canada Highway zich er bevindt. Vanuit de haven van Channel-Port aux Basques vertrekken dagelijks (meestal) twee of meer veerboten richting North Sydney in Nova Scotia, alwaar de Trans-Canada Highway zich verderzet.^[12] De vaartocht naar Nova Scotia duurt ongeveer zeven uur.^[13]

Bij de veerhaven bevindt zich voorts het westelijke begin- en eindpunt van de trans-Newfoundlandse busdienst van DRL Coachlines.^[14] Hetzelfde geldt voor de Newfoundland T'Railway, een 883 km lang recreatief pad dat de loop van de voormalige Newfoundlandse spoorweg volgt.

In de gemeente bevindt zich het Dr. Charles L. LeGrow Health Centre, een gezondheidscentrum dat zowel primaire, secundaire als langetermijnzorg aanbiedt aan de inwoners van de zuidwestkust van Newfoundland.^[15] Het centrum ligt in de plaats Grand Bay East en valt onder de bevoegdheid van de gezondheidsautoriteit Western Health.

• Lijst van gemeenten in Newfoundland en Labrador

• 
  Channel Light, een vuurtoren gelegen op het rotseiland Channel Head
• 
  De haven van Port aux Basques (2005)
• 
  Zicht op de gemeente vanaf het water