Clara Schumann
Ħajja
Isem propju	Clara Josephine Wieck
Twelid	Leipzig, 13 Settembru 1819
Nazzjonalità	Renju tas-Sassonja
Residenza	Leipzig
Mewt	Frankfurt, 20 Mejju 1896
Post tad-dfin	Alter Friedhof Bonn (en)
Kawża tal-mewt	kawżi naturali (puplesija)
Familja
Missier	Friedrich Wieck
Omm	Mariane Bargiel
Konjuga/i	Robert Schumann  (12 Settembru 1840 -  29 Lulju 1856)
Ulied	uri Eugenie Schumann (en) Felix Schumann (en) Julie Schumann (en) Marie Schumann (en) Ferdinand Schumann (en) Elise Schumann (en) Emil Schumann (en) Ludwig Schumann (en)
Aħwa	uri Marie Wieck (en) Woldemar Bargiel (en) Alwin Wieck (en) Gustav Wieck (en)
Edukazzjoni
Lingwi	Ġermaniż
Għalliema	Friedrich-Wieck-Straße (en) Christian Theodor Weinlig (en)
Studenti	uri Richard Andersson (en) Margarethe Stern (en) Orpheline Olsen (en) Fanny Davies (en) Adelina de Lara (en) Ilona Eibenschütz (en) Carl Friedberg (en) Ernesto Elorduy (en) Mathilde Verne (en)
Okkupazzjoni
Okkupazzjoni	pjanist kompożitur għalliem tal-mużika
Impjegaturi	Hoch Conservatory (en)
Xogħlijiet importanti	Kunċert għall-pjanu Trio għall-pjanu
Moviment artistiku	mużika romantika
Strument/i tal-mużika	pjanu

Clara Josephine Wieck Schumann (twieldet fit-13 ta' Settembru 1819 – mietet fl-20 ta' Mejju 1896) kienet pjanista u kompożitriċi Ġermaniża, mart il-kompożitur Robert Schumann.

Missier Clara, Johann Gottlob Friedrich Wieck (1785 - 1873), kien studja teoloġija. Kellu passjoni għall-mużika u kien waqqaf fabbrika tal-pjanijiet. Ommha, Marianne Tromlitz (1797 - 1872), kienet kantanta u pjanista. Kellha personalità qawwija u kburija: il-vokazzjoni tagħha kienet ġejja mill-familja li kienet ikkultivat l-arti tal-mużika għal ġenerazzjonijiet sħaħ. In-nannu ta' Marianne, Johann George Tromlitz, kien flawtista u kompożitur famuż, waqt li missieru kien kantant fi Plauen.^[1]

Il-ġenituri ta’ Clara iżżewġu fl-1816 u l-koppja kellhom ħames ulied: Adelheid, li mietet qabel ma twieldet it-tieni tifla, Clara, Alwin, Gustav u Viktor. Fl-ewwel snin taż-żwieġ, Marianne rnexxielha tieħu ħsieb id-dar waqt li kompliet tkanta u tagħti lezzjonijiet tal-kant u tal-pjanu. Madankollu, in-nuqqas ta’ qbil ma’ żewġha malajr sar evidenti; meta twieled Viktor (1824), Marianne u Friedrich kienu diġà separati, u ddivorzjaw f'Jannar tas-sena ta' wara fl-1825.

Marianne żżewġet ftit xhur wara lil Adolph Bargiel, għalliem tal-mużika li kien ilu snin ħabib tal-koppja. Minnu kellha lil binha Woldemar, li kien se jsir kompożitur ta' ċertu importanza. Friedrich Wieck iżżewweġ (1828) lil Clementine Fechner, għoxrin sena iżgħar minnu, u kellu tifla, Marie.

Missier Clara Friedrich Wieck ma damx ma nduna bid-don li kellha u ddeċieda li jeħlisha mid-distrazzjonijiet tal-iskola u jirranġalha korsijiet privati, biex fuq kollox issir virtuosa tal-pjanu. Min-naħa tagħha, minkejja li ma kinetx taf tesprimi ruħha sew bil-miktub, kienet iżżomm djarju li fih kienet tikteb il-fatti u l-ġrajjiet fl-ewwel persuna. Aktar tard, però, kien jinsisti li jaqra dak li kienet kitbet fih. Dan eżempju minn meta Clara kellha 9 snin: Missieri, li kien ilu jittama għal bidla fija, irrimarka llum, għal darb'oħra, li għadni għażżiena, traskurata, diżordinata, rasi iebsa, diżubbidjenti, u dak anke fid-daqq tal-pjanu; u billi kont daqqejt daqshekk ħażin fil-preżenza tiegħu d-disa' Varjazzjonijiet op. 26 ta' Hünten, huwa ċarrat il-partitura quddiem għajnejja, u ddeċieda li mil-lum ‘l quddiem ma jħallinix għal siegħa waħda, u issa nista' jkolli ndoqq biss skali, studji Cramer u eżerċizzji Czerny għat-trilli.

Wieck personalment għallem lil bintu l-pjanu. Il-metodu pedagoġiku tiegħu għamilha artista tal-kunċert famuża, u ġie applikat ukoll b'suċċess minn Robert Schumann u Hans von Bülow. Madankollu, huwa ma kienx jirrispetta d-drittijiet tat-tfal u t-tagħlim barra l-mużika li bbenefikat minnu Clara kien limitat ħafna. L-influwenza ta’ missierha damet għal żmien twil, u tidher ċar fir-repertorju tal-kunċerti tal-perjodu bikri (Friedrich Kalkbrenner, Camille Pleyel, Ignaz Moscheles u Henri Herz). Clara darba biss sfidat l-intransiġenza ta’ missierha u daħħlet xogħlijiet ta' Ludwig van Beethoven u Johann Sebastian Bach fil-programmi tagħha.

Friedrich Wieck dejjem kien jakkumpanja lil bintu fit-tours. Kien jieħu ħsieb il-kuntratti, il-sala u l-istrument. Dwar dan l-aħħar aspett kien partikolarment puntiljuż: kien jieħu miegħu l-apparat meħtieġ kollu biex jikkorda u jsewwi l-pjanijiet akkoda li fuqhom kienet se ddoqq Clara. Dak iż-żmien, fil-fatt, ma kienx possibbli li jinġarr strument ta' dak id-daqs mal-pjanista u, barra minn hekk, id-diversi pjanijiet spiss kienu difettużi: tasti li jeħlu, sordini li ma jaħdmux u l-bqija.

Jidher li Clara bdiet titkellem tard ħafna, madwar l-età ta' erba' snin, u kien biss wara li qattgħet sena 'l bogħod minn missierha, fid-dar tan-nanniet tagħha. Bdiet it-tagħlim intensiv tal-pjanu fl-età ta’ ħames snin. Id-data tal-ewwel kunċert tagħha hija magħrufa wkoll: fl-20 ta' Ottubru 1829 ippreżentat, ma' student ieħor ta' missierha, xogħol għal erba' idejn ta’ Friedrich Kalkbrenner. It-tifla artista daqqet ukoll quddiem Goethe, Niccolò Paganini u Franz Liszt. Tat kunċerti f’bosta bliet; fi Vjenna, fl-età ta' 18, inħatret virtuosa da camera tal-imperatur. Fl-attività tagħha bħala kompożitur ma kinitx inqas: Il-Quatre Polonaises op. 1 ġew ippubblikati meta kellu biss għaxra jew ħdax-il sena. Dawn kienu segwiti minn Caprices en forme de Valse, Valses romantiques, Quatre pièces caractéristiques, Soirées musicales, kunċert għall-pjanu u bosta paġni oħra bħall-Lieder għall-vuċi u l-pjanu u, fuq kollox, it-Trio fis-Sol minuri għall-pjanu, il-vjolin u l-violoncello op. 17, li bla dubju huwa l-kapulavur tagħha.

Meta kellha 16-il sena bdiet tħobb lil Robert Schumann, student ta' missierha. Ma setgħetx tiżżewġu sa ħames snin wara, fit-12 ta' Settembru 1840, lejlet l-għeluq tall-ewwel u għoxrin sena tagħha, assolutament kontra x-xewqat ta' missierha, li ma setax jirrikonoxxi t-talent enormi ta’ Robert, konvint barra minn hekk li kien jixrob (li kien veru) u li ftit li xejn kellu suċċess bħala mużiċist, minħabba l-ideat innovattivi għal kollox fil-kompożizzjoni. L-ewwel snin taż-żwieġ kienu hienja. Robert kien jiddedika ruħu għall-kompożizzjoni. Barra minn hekk, kien jgħallem għall-ewwel sena, mill-1843, fil-konservatorju ta' Leipzig, mistieden mill-fundatur, il-ħabib tiegħu Felix Mendelssohn Bartholdy, iżda mbagħad ipprefera li jivvjaġġa ma’ martu f'tour ir- Russja. Il-koppja mbagħad marru joqgħodu Dresden, fejn Robert iddedika ruħu kompletament għall-kompożizzjoni.

Clara imbagħad segwit ‘il żewġha meta biddel minn belt għal oħra u ddedikat ruħha għall-saħħtu, peress li s-sintomi tal-instabbiltà mentali bdew jidhru u mbagħad marru għall-agħar matul is-snin, u b'mod partikolari f 'Düsseldorf fejn fl-1850 kien sab impjieg bħala direttur tal-mużika. Robert kien qiegħed ibati mill-amnesija u kien ikun moħħu mitluf għal sigħat sħaħ. Irriżulta li ma kienx direttur tajjeb. L-istat tiegħu tant sar ħażin li tkeċċa u wara ġie salvat minn dgħajsa waqt attentat ta’ suwiċidju fir-Renu fi Frar tal-1854. Għalhekk kellu jiġi internat fi sptar tal-moħħ f 'Endenich f' Bonn fejn miet sentejn wara.

Wara l-mewt ta' Robert fid-29 ta' Lulju, 1856, Clara iddedikat ruħha prinċipalment għall-interpretazzjoni tax-xogħlijiet ta' żewġha, iżda meta żaret l-Ingilterra għall-ewwel darba fl-istess sena, l-aktar bis-saħħa tal-ħabib kompożitur tagħha William Sterndale Bennett, il-kritiċi ngħaqdu kontra l-mużika ta’ Schumann f’kor ta’ diżapprovazzjoni.

Għenet ħafna biex jiġi apprezzat mill-kritiċi l-Kunċert fir-Re minuri ta' Brahms, xogħol li wara l-ewwel eżekuzzjoni f'Hanover kellu laqgħa fietla u kien għamel fjask f'Leipzig.^[2] Il-kompożizzjoni bdiet tiġi apprezzata biss fis-sebgħinijiet tas-seklu 19, prinċipalment minħabba t-tenaċità ta' Clara Schumann u tal-istess awtur. ^[3]

Il-pjanista reġgħet marret lura Londra fl-1865 u kompliet bil-kunċerti kull sena sal-1882, barra erbgħa snin. L-Ingilterra reġgħet tat kunċerti kull sena bejn l-1885 u l-1888. Sikwit kien hemm interruzzjonijiet fl-attività pjanistika tagħha billi kien għaddejja minn perjodi ta’ għeja kbira. Bejn l-1873 u l-1875, il-pjanista kellha tħassar l-impenji kollha minħabba uġigħ kbir f’dirgħajha imma fl-1875 sabet xi serħan bis-saħħa tat-tekniki innovattivi introdotti minn Friedrich von Esmarch f’Kiel. Minkejja li saħħitha tjiebet, hi naqqset mill-attività tal-kunċert u neħħiet mir-repertrju tagħha dawk ix-xogħlijiet li kienu l-iktar fiżikament impenjattivi, fosthom iż-żewġ kunċerti ta’ Brahms għall-pjanu u orkestra nri.1 u 2, li kienu jħalluha mifnija bl-għeja.^[4]

Fil-bidu kienet interessata fix-xogħlijiet ta’ Liszt, iżda wara żviluppat ostilità distinta kontrih. Waqfet milli ddoqq x-xogħlijiet tiegħu u ħassret id-dedikazzjoni lil Liszt, magħmula minn żewġha, tal-Fantasija fid-Do Maġġuri Op.17, meta ppubblikat ix-xogħol sħiħ. Irrifjutat li tipparteċipa fil-festival taċ-ċentinarju ta' Beethoven li sar fi Vjenna fl-1870, meta saret taf li Liszt u Richard Wagner se jipparteċipaw.^[3] Kienet ukoll partikolarment ħarxa fil-kritika ta' Wagner. Qalet dwar it-Tannhäuser li "jifni ruħu f'atroċitajiet"; iddeskriviet l-opra Lohengrin bħala "orribbli"; u kiteb dwar il-kapulavur Tristan u Isolda li kienet "l-iktar ħaġa ta’ stmerrija li qatt rajt jew smajt f'ħajti kollha". ^[3]

Fl-1878 kisbet l-ewwel katedra tal-pjanu fil-Hochschule für Musik ta’ Frankfurt am Main, pożizzjoni li żammet sal-1892 u li fiha kkontribwixxiet ħafna għall-innovazzjoni tat-teknika moderna pjanistika.

Clara Schumann daqqet fl-aħħar kunċert pubbliku tagħha fit-12 ta' Marzu 1891 fi Frankfurt. L-aħħar xogħol li ppreżentat kien il-Varjazzjonijiet fuq Tema ta' Haydn ta’ Brahms, fil-verżjoni għal żewġ pjanijiet (op. 56a). Kellha puplesija fis-26 ta’ Marzu 1896, u mietet fl-20 ta’ Mejju ta’ wara fl-età ta’ 77 sena. Indifnet f 'Bonn fiċ-ċimiterju Alter Friedhof fl-istess qabar ta' żewġha.

• (EN) Bertita Harding, Concerto: The Glowing Story of Clara Schumann. Indianapolis: Bobbs Merrill, 1961.
• (EN) Berthold Litzmann, Clara Schumann: An Artist's Life, (1^el edizzjoni 1913). New York: Da Capo Press; 1979. ISBN 0-306-79582-5
• (DE) Johannes Brahms - Clara Schumann. Briefe aus den Jahren 1853-1896. 2 volumi, kura ta' Berthold Litzmann. Breitkopf & Härtel, Leipzig, 1927
• (EN) Thomas Sowell, The Einstein Syndrome: Bright Children Who Talk Late, paġni 29-60. Basic Books; 2001. ISBN 0-465-08140-1
• (EN) Roger Kamien, Music: an appreciation. Mcgraw-Hill College; 3^et edizzjoni (1 ta' Awwissu, 1997). ISBN 0-07-036521-0
• (EN) Joseph Machlis, Kristine Forney, The Enjoyment of Music. it-tmien edizzjoni. Norton: New York; 1999.
• (EN) Nancy B. Reich, Clara Schumann, The Artist and The Woman. Cornell University Press. 1985. ISBN 0-8014-9388-9
• (DE) Monica Steegmann, Clara Schumann, Reinbek bei Hamburg, Rowohlt, 2001
• Piero Rattalino, Schumann: Robert & Clara, Zecchini Editore, paġ. 234, Varese, 2002. ISBN 88-87203-14-8
• Raffaella Zagni, I Festival "Donne ch'avete intelletto...di suono", Carattere (Bologna) - Cartografica Artigiana (Ferrara)
• Clara Wieck Schumann, Lettere, Diari, Ricordi. "Appartenere alla mia arte con anima e corpo", Introduzzjoni, traduzzjoni, noti u kummenti ta' Claudio Bolzan, pp. 262, Zecchini Editore, Varese, 2015. ISBN 978-88-6540-135-4
• (DE) Den Lebenden schulden wir Rücksichtnahme, den Toten nur die Wahrheit. Eine Einführung in Friedrich Wiecks Welt der philisterhaften Mittelmässigkeit und besseren Salonmusik, fi: Friedrich Wieck – Gesammelte Schriften über Musik und Musiker [...], Tomi Mäkelä, Christoph Kammertöns und Lena Esther Ptasczynski (edituri), Peter Lang, Frankfurt am Main 2019, s. 15–49. ISBN 978-3-631-76745-0

1. ^ M.Steegmann,' 'Clara Schumann' ', Reinbek 2001, p .9
2. ^ http: //www.flaminioonline.it/Guide/Brahms-Concerto1.html
3. ^ ^{a b ċ} Joseph Braunstein, Liner notes for Michael Ponti's recording of Clara Schumann's Piano Concerto No. 1 in A minor, Op. 7
4. ^ https://www.corriere.it/salute/11_marzo_30/clara-schumann-sovraccarico-patologia_806739d2-56ce-11e0-847d-b307f7e234b2.shtml