Vokal tak bundar depan separuh sempit
| AFA: Vokal | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Huruf vokal bersebelahan titik "•" mewakili: vokal tak bundar • vokal bundar |
| Nombor AFA | 302 | ||
|---|---|---|---|
| Pengekodan | |||
| X-SAMPA | e | ||
| |||
| Sampel audio | |||
Vokal tak bundar depan separuh sempit ialah sejenis bunyi vokal yang terdapat dalam sebilangan bahasa lisan, dilambangkan oleh e dalam Abjad Fonetik Antarabangsa (IPA), dan e dalam X-SAMPA. Aksara [e] juga merujuk kepada vokal tak bundar depan tengah yang turut dibincangkan dalam rencana ini.
Dalam bahasa Melayu, vokal [e] dilambangkan sebagai huruf e yang "taling" (e taling;[1] ditulis é dengan tanda aksen tirus dibezakan daripada e pepet dalam sesetengah kamus dan bahan pelajaran bahasa), contohnya: enak, pendek, sate.
Ciri-ciri
[sunting | sunting sumber]- Ketinggian vokalnya adalah separuh sempit, iaitu lidah terletak di tengah-tengah jarak antara vokal sempit dan vokal tengah.
- Kebelakangan vokalnya adalah depan, iaitu lidah terletak di depan sekali dalam mulut tanpa menyebabkan penjerutan yang sebaliknya menghasilkan konsonan.
- Vokal ini adalah tidak bundar, iaitu bibir tidak dibundarkan.
Penggunaan
[sunting | sunting sumber]| Bahasa | Perkataan | IPA | Erti | Catatan | |
|---|---|---|---|---|---|
| Catalonia[2] | [[[Abjad Rumi|cec]]] Error: ((Lang)): teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [sek] | 'buta' | Rujuk fonologi bahasa Catalonia | |
| Georgia[3] | მეფჱ | [mɛpʰej] | 'raja' | ||
| Inggeris | Australia | bed | [bed] | 'katil' | |
| Amerika Utara | play | [pl̥eː] | 'bermain' | Sesetengah loghat Kebanyakan penutur menyebut diftong [eɪ] di tempatnya. | |
| Itali[4] | [[[Bahasa Itali|stelle]]] Error: ((Lang)): teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ˈstelle] | 'bintang-bintang' | Rujuk fonologi bahasa Itali | |
| Perancis[5] | [[[Ortografi bahasa Perancis|beauté]]] Error: ((Lang)): teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [bote] | 'kejelitaan' | Rujuk fonologi bahasa Perancis | |
| Portugis[6] | [[[Ortografi bahasa Portugis|mesa]]] Error: ((Lang)): teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [mezɐ] | 'meja' | Rujuk fonologi bahasa Portugis | |
| Rusia[7] | шея | [ˈʂejə] | 'leher' | Hanya disebut sebelum konsonan lembut. Rujuk fonologi bahasa Rusia | |
| Zapotec | Tilquiapan[8] | ? | [] | Selalunya disebut selepas [i], selain itu bunyinya ialah vokal tengah [ɘ] | |
Vokal tak bundar depan tengah
[sunting | sunting sumber]Dalam kebanyakan bahasa, seperti bahasa-bahasa Sepanyol, Jepun, Korea, Yunani dan Turki, apalagi sebilangan loghat bahasa Inggeris, terdapatnya vokal tak bundar depan tengah yang jelas berbeza sekali daripada vokal separuh sempit dan separuh luas. Bagaimanapun, disebabkan tiada bahasa yang diketahui membezakan ketiga-tiga vokal tersebut, maka tiadanya aksara IPA berasingan untuk vokal tengah ini, maka [e] digunakan secara umumnya. Jika perlunya keperincian, maka boleh digunakan diakritik perendah: [e̞].
Penggunaan
[sunting | sunting sumber]| Bahasa | Perkataan | IPA | Erti | Catatan | |
|---|---|---|---|---|---|
| Finland[9] | [[[Abjad Finland|menen]]] Error: ((Lang)): teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [menen] | 'saya (akan) pergi' | ||
| Hungary[10] | [[[Abjad Hungary|hét]]] Error: ((Lang)): teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [heːt] | 'minggu, tujuh' | Rujuk fonologi bahasa Hungary | |
| Inggeris | Yorkshire[11] | [[[Ortografi bahasa Inggeris|play]]] Error: ((Lang)): teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [pleː] | 'bermain' | Rujuk fonologi bahasa Inggeris |
| Jepun | 笑み | [emi] | 'senyuman' | Rujuk fonologi bahasa Jepun | |
| Rusia[12] | человек | [t͡ɕɪlɐˈvʲek] | 'orang' | Hanya disebut selepas konsonan lembut. Rujuk fonologi bahasa Rusia | |
| Sepanyol[13] | [[[Ortografi bahasa Sepanyol|bebé]]] Error: ((Lang)): teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [beˈβ̞e] | 'bayi' | Rujuk fonologi bahasa Sepanyol | |
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ taling serapan Jawa: ꦠꦭꦶꦁ, translit. taling, sejenis tanda pembunyian dalam sistem aksara Jawa - rujuk en Roorda, Gericke (1901). "taling". Javaansch-Nederlandsch Handwoordenboek. 14: Ta–TaLa. E. J. Brill: Leiden, Belanda. m/s. 1: 677 – melalui Sastra Jawa kelolaan Yayasan Sastra Lestari.
...of taring, KN. naam van het schrijfteeken ꦺ...
- ^ Carbonell & Llisterri (1992:54)
- ^ Shosted & Chikovani (2006:261-262)
- ^ Rogers & d'Arcangeli (2004:119)
- ^ Fougeron & Smith (1993:73)
- ^ Cruz-Ferreira (1995:91)
- ^ Jones & Ward (1969:44)
- ^ Merrill (2008:109-10)
- ^ Iivonen & Harnud (2005:60, 66)
- ^ Szende (1994:92)
- ^ Roca & Johnson (1999:179)
- ^ Jones & Ward (1969:41)
- ^ Martínez-Celdrán, Fernández-Planas & Carrera-Sabaté (2003:256)
Bibliografi
[sunting | sunting sumber]- Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992), "Catalan", Journal of the International Phonetic Association, 22 (1–2): 53–56
- Cruz-Ferreira, Madalena (1995), "European Portuguese", Journal of the International Phonetic Association, 25 (2): 90–94
- Fougeron, Cecile; Smith, Caroline L (1993), "Illustrations of the IPA:French", Journal of the International Phonetic Association, 23 (2): 73–76
- Iivonen, Antti; Harnud, Huhe (2005), "Acoustical comparison of the monophthong systems in Finnish, Mongolian and Udmurt", Journal of the International Phonetic Association, 35 (1): 59–71
- Jones, Daniel; Dennis, Ward (1969). The Phonetics of Russian. Cambridge University Press.
- Martínez-Celdrán, Eugenio; Fernández-Planas, Ana Ma.; Carrera-Sabaté, Josefina (2003), "Castilian Spanish", Journal of the International Phonetic Association, 33 (2): 255–259
- Merrill, Elizabeth (2008), "Tilquipan Zapotec", Journal of the International Phonetic Association, 38 (1): 107–114
- Roca, Iggy; Johnson, Wyn (1999). A Course in Phonology. Blackwell Publishing.
- Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004), "Italian", Journal of the International Phonetic Association, 34 (1): 117–121
- Shosted, Ryan K.; Vakhtang, Chikovani (2006), "Standard Georgian", Journal of the International Phonetic Association, 36 (2): 255–264
- Szende, Tamás (1994), "Illustrations of the IPA:Hungarian", Journal of the International Phonetic Alphabet, 24 (2): 91–94
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
