Есүс Христ (Бүтэн нэр: Иешуа бен Иосеф - Иосефын хүү Есүс) ХристИтгэлиийн гол төлөөлөгч ба үүсгэсэн хүн юм. Христэд итгэгчид түүнийг "Хуучин Гэрээ"-нд бичигдсэн зөгнөлийн Аврагч, Ариун Гурвалын нэг хэмээн үзэж, итгэдэг.

Есүс гэдэг Грек хэлний 'Ίησους (Iеsous)", Еврей хэлний “יהושע (Yehoshua)” эсвэл “ישוע (Jeshua)” гэх үгнээс гаралтай бөгөөд Ёхова бол Аврагч гэсэн утгатай. Христ гэдэг нь Есүс гэдэг нэрийн Грек хувилбар бөгөөд мөн л Аврагч, Мессиа гэсэн утгатай юм.

Есүс Христийн талаарх мэдээлэл нь "Шинэ Гэрээ"-ний эхний 4 номд бичигдсэн байдаг. Баярын мэдээний 4 номын 2 номд Христийн төрөлтийн талаар дэлгэрэнгүй дурдсан байдаг. Лукын сайн мэдээнд тэнгэр элч Габриел Галил хот луу явж, онгон бүсгүй Мариатай уулзан, түүнд Христийг төрүүлэх болсон тухай хэлдэг. Мариа нь Давидын удмын Иосеф гэгч хүнтэй сүй тавьсан байлаа. Матайн сайн мэдээнд Иосеф Мариаг хөл хүнд болсныг мэдээд Мариагаас нууцаар сүйгээ цуцлах гэтэл Габриел тэнгэр элч түүнд үзэгдэн учрыг тайлбарласнаар Иосеф Мариаг эхнэрээ болгон авдаг. Лукын сайн мэдээнд тэр үеэр бүх нийтийн хүн амын тооллого болох болсон тул бүх хүн төрөлх нутагтаа очиж бүртгүүлэх шаардлагатай болсон ба тэр 2 Израйлийн Бетлехем хот уруу явав. Тэнд байх үедээ Мариа анхны хүүгээ төрүүлэн Есүс гэж нэрлэсэн тухай Матай болон Лук номонд хоёуланд нь өгүүлдэг. Тэдэн дээр дорно зүгээс ирсэн мэргэд болон талын хоньчид ирэн хүндлэл үзүүлсэн талаар мөн дурдсан байдаг. Орой нь тэнгэр элч Габриел Иосефын зүүдэнд дахин үзэгдэж Египет уруу зугт гэсэн тул Иосеф эхнэр, хүү хоёроо аваад зугтдаг. Учир тэр үед Иудаг хаанчилж байсан Херод хаан Есүсийг алахаар санаархсан байжээ. Цаг тайван болоход тэд буцан ирж Назар хотод суурьшсан. Түүний дараа 30 настай байх үедээ, Иохан Баптистаар усан баталгаа хийлгэж, 40 хоногийн турш цөлд мацаг барин, дараа нь Галилд байхдаа өөрийн үйлчлэлээ эхэлсэн. Тэрээр хамгаас дотно 12 шавьтай байсан.

Христийн үйлчлэлийн талаар мөн л сайн мэдээний 4 номд дурдсан байдаг. Түүний үйлчлэл ойролцоогоор МЭ 28-29 оны үед эхэлсэн бөгөөд Иордан голд усан баталгаа хийлгэж эхэлсэн. Тэрээр Иудейзмын номлол болон Тэнгэрийн орны хаанчлалын талаар сургаал номлож, өвчтэй нэгэн болон чөтгөрт эзэмдүүлсэн хүмүүсийг эдгээж байлаа. Гэм нүгэлтэй хүн зохих шийтгэлээ хүртэх бөгөөд нүглээ хүлээн зөвшөөрсөн хүнд Тэнгэрбурхан мөн хайр ивээл, энэрлээ харамгүй өгөх тухай сургаал заадаг байсан байна. Тэрээр өөрийгөө Тэнгэрбурханы Хүү хэмээн өргөмжилсөн бөгөөд үүнд нь Еврейчүүд итгээгүй.

Еврей Библи буюу Хуучин Гэрээнд Мессиа нэртэй аврагч ирээдүйд ирж өөрийн ард түмэнд тусална хэмээн зөгнөж бичигдсэн байдаг бөгөөд Израйльчууд тэрхүү аврагчийг Ромын дарлалаас чөлөөлнө хэмээн ойлгосон байна. Христийг дагагчид болон түүний арван хоёр шавь нь түүнийг Мессиа мөн гэдгийг хүлээн зөвшөөрсөн байдаг. Христ нь "Дайснаа хүртэл хайрлаж, найр тавин, ах дүүс мэт харьцах хэрэгтэй" хэмээн заадаг байсан. Есүс Христ өөрийгөө Эцэг буюу Тэнгэрбурханд хүрэх гүүр хэмээн өгүүлсэн байдаг.

МЭ 30 эсвэл 33 оны Дээгүүр өнгөрөх баярын өмнөх өдөр Христ Иерусалим хот уруу ирсэн. Түүнийг хүмүүс халуун дотноор хүлээн аван баярлаж байлаа. Тэрээр Иерусалим хотод дагалдагч нартайгаа сүүлчийн оройн зоогийг барьсан байдаг. Тэд хоолондоо усан үзмийн дарс, исгээгүй талх идсэн бөгөөд усан үзмийн дарс нь Христ хүмүүсийн төлөө өргөсөн цусыг төлөөлж, талх нь Христийн биеийг төлөөлдөг байна. Одоо ч Христийн итгэгчид ялангуяа католик шашинд үүнийг санан дурсаж талх ба дарсыг хуваалцдаг. Талх ба дарсыг хуваалцах үед хувиралт явагдаж эдгээр нь жинхэнэ Христийн бие ба цус болдог гэж католик шашинд номлодог ба шашны хамгийн гол зан үйлд тооцогддог. Хооллож дууссаны дараа Есүс дагалдагч нарынхаа хамтаар Сион ууланд байх цэцэрлэгт очоод байж байтал түүний дагалдагч Иудас түүнээс урван 30 мөнгөн зоосоор түүнийг худалдан хуулий багш нарт барьж өгсөн гэж Ариун Библид өгүүлсэн байдаг. Тэгээд тэд Түүнийг загалмайд цовдолсон ба нас барах үед нь Иерусалимын Иудейн сүмийн хөшиг голоороо урагдаж, 3 цагийн турш тас харанхуй болж, газар хөдөлсөн гэж бичигдсэн байдаг.

Шинэ Гэрээнд тэмдэглэгдсээр Христийг нас барсны дараа түүний дагалдагч нар түүнийг хадан булшинд оршуулсан байна. Гэвч Христ 3 өдрийн дараа амилсан бөгөөд 40 хоногийн турш дагалдагч нартайгаа хамт амьдраад тэнгэрийн орон руу буцсан хэмээн сүсэгтнүүд итгэдэг ажээ. Тэрээр тэнгэрт буцахаасаа өмнө дагалдагч нартаа Өөрийнх нь талаар дэлхийн бүх үндэстэн, хэлтэнд хэл гээд итгэсэн хүн бүр мөнх амьтай болно гэж амласан байдаг. Энэ талаар сайн мэдээний дөрвөн номын сүүлчийн бүлэг бүрт бичигдсэн байдаг.

• Абрахам
• Библи
• Христийн шашин

•  Commons: Jesus Christ – Викимедиа дуу дүрсний сан