Нестероиден антиинфламаторен лек
Нестероидни антиинфламаторни лекови (скратено НСАИЛ) се класа на лекови кои имаат аналгетско и антипиретско дејство, а во поголеми дози и антиинфламаторно дејство.
Терминот нестероидни се користи за да се разликуваат од стероидите, кои меѓу широкиот спектар на дејства, имаат сличен антиинфламаторен ефект.
Најпознатите лекови од оваа група се: аспирин, ибупрофен и напроксен, кои се достапни без рецепт во повеќето држави.[1]
Медицинска примена
[уреди | уреди извор]НСАИЛ вообичаено се користат за третман на акутни и хронични состојби пропратени со болка и воспаление.
НСАИЛ воглавно се користат во симптоматски третман на следниве состојби:[2][3][4]
- Остеоартритис[3][5][6]
- Ревматоиден артритис[7]
- Блага до умерена болка поради воспаление и ткивна повреда[3]
- Лумбаго[3][8]
- Инфламаторни артропатии (на пр. анкилозирачки спондилитис, псоријатичен артритис, реактивен артритис)
- Тениски лакт[9]
- Главоболка[3]
- Мигрена[2]
- Акутен напад на гихт[2]
- Дисменореја (менструална болка)[2]
- Метастатска болка во коски[2]
- Постоперативна болка[2]
- Мускулна вкочанетост и болка поради Паркинсонова болест[2]
- Пирексија (треска)[2]
- Илеус[2]
- Ренална колика[2]
- Макуларен едем[10]
- Трауматска повреда[11]
Механизам на дејство
[уреди | уреди извор]Повеќето НСАИЛ делуваат како неселективни инхибитори на ензимот циклооксигеназа (COX), инхибирајќи ги обата изоензими циклооксигеназа-1 (COX-1) и циклооксигеназа-2 (COX-2).
Несакани ефекти
[уреди | уреди извор]Широката употреба на НСАИЛ значи дека несаканите ефекти од овие лекови се доста чести. Со употребата на НСАИЛ се зголемува ризикт за гастроинтестинални (ГИ), бубрежни и кардиоваскуларни несакани ефекти.[12]
Гастроинтестинални
[уреди | уреди извор]Главните несакани ефекти поврзани со употребата на НСАИЛ се однесуваат на директната и индиректната иритација на гастринтестиналниот (ГИ) тракт. НСАИЛ имаат двојно дејство врз ГИ тракт: киселите молекули директно ја иритираат гастричната мукоза, и инхибицијата на COX-1 и COX-2 ги намалува нивоата на заштитни простагландини.[12] Инхибицијата на простагландинската синтеза во ГИ тракт предизвикува зголемена секреција на желудочна киселина, намалена секреција на бикарбонати и намалена секреција на мукус.
Чести гастроинтестинални несакани ефекти вклучуваат:[2]
- Наузеа/повраќање
- Диспепсија
- Гастрична улцерација/крвавење[12][13]
- Дијареа
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Warden SJ (April 2010). „Prophylactic Use of NSAIDs by Athletes: A Risk/Benefit Assessment“. The Physician and Sports Medicine. 38 (1): 132–138. doi:10.3810/psm.2010.04.1770. PMID 20424410. Архивирано од изворникот на 2010-11-26. Посетено на 2015-05-26.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Simone Rossi, уред. (2006). Australian medicines handbook 2006. Adelaide: Australian Medicines Handbook Pty Ltd. ISBN 0-9757919-2-3.[се бара страница]
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Consumer Reports Health Best Buy Drugs (July 2013), „The Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs: Treating Osteoarthritis and Pain. Comparing effectiveness, safety, and price.“ (PDF), NSAIDs, Yonkers, New York: Consumer Reports, Посетено на 12 February 2014Предлошка:Inconsistent citations
- ↑ Machado, Gustavo C.; Maher, Chris G.; Ferreira, Paulo H.; Day, Richard O.; Pinheiro, Marina B.; Ferreira, Manuela L. (2017-02-02). „Non-steroidal anti-inflammatory drugs for spinal pain: a systematic review and meta-analysis“. Annals of the Rheumatic Diseases (англиски): annrheumdis–2016-210597. doi:10.1136/annrheumdis-2016-210597. ISSN 1468-2060. PMID 28153830.
- ↑ Towheed TE, Maxwell L, Judd MG, Catton M, Hochberg MC, Wells G (2006). „Acetaminophen for osteoarthritis“. Cochrane Database Syst Rev (1): CD004257. doi:10.1002/14651858.CD004257.pub2. PMID 16437479.
- ↑ Derry, Sheena; Conaghan, Philip; Da Silva, José António P.; Wiffen, Philip J.; Moore, R. Andrew (2016-04-22). „Topical NSAIDs for chronic musculoskeletal pain in adults“. The Cochrane Database of Systematic Reviews. 4: CD007400. doi:10.1002/14651858.CD007400.pub3. ISSN 1469-493X. PMID 27103611.
- ↑ Gøtzsche PC (March 1989). „Methodology and overt and hidden bias in reports of 196 double-blind trials of nonsteroidal antiinflammatory drugs in rheumatoid arthritis“. Controlled clinical trials. 10 (1): 31–56. doi:10.1016/0197-2456(89)90017-2. ISSN 0197-2456. PMID 2702836.
- ↑ Roelofs PD, Deyo RA, Koes BW, Scholten RJ, van Tulder MW (2008), „Non-steroidal anti-inflammatory drugs for low back pain“, Cochrane Database of Systematic Reviews, стр. CD000396, doi:10.1002/14651858.CD000396.pub3, PMID 18253976
- ↑ Pattanittum P, Turner T, Green S, Buchbinder R (2013), „Non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) for treating lateral elbow pain in adults“, Cochrane Database of Systematic Reviews, 5, стр. CD003686, doi:10.1002/14651858.CD003686.pub2, PMID 23728646
- ↑ Lim, Blanche X.; Lim, Chris Hl; Lim, Dawn K.; Evans, Jennifer R.; Bunce, Catey; Wormald, Richard (2016). „Prophylactic non-steroidal anti-inflammatory drugs for the prevention of macular oedema after cataract surgery“. The Cochrane Database of Systematic Reviews. 11: CD006683. doi:10.1002/14651858.CD006683.pub3. ISSN 1469-493X. PMID 27801522.
- ↑ Mallinson, Tom (2017). „A review of ketorolac as a prehospital analgesic“. Journal of Paramedic Practice (англиски). London: MA Healthcare. 9 (12): 522–526. Посетено на 2 June 2018.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 Rostom A, Dube C, Wells G, Tugwell P, Welch V, Jolicoeur E, McGowan J (2002). „Prevention of NSAID-induced gastroduodenal ulcers“. Cochrane Database Syst Rev (4): CD002296. doi:10.1002/14651858.CD002296. PMID 12519573.
- ↑ Traversa G, Walker AM, Ippolito FM, Caffari B, Capurso L, Dezi A, Koch M, Maggini M, Alegiani SS, Raschetti R (January 1995). „Gastroduodenal toxicity of different nonsteroidal antiinflammatory drugs“. Epidemiology. 6 (1): 49–54. doi:10.1097/00001648-199501000-00010. ISSN 1044-3983. PMID 7888445.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
