Заводот за заштита на спомениците на културата и Народен музеј во Охрид својата дејност ја започна во средината на XX век. Имено, на 1 мај 1951 г. бил отворен Народниот музеј во познатата Куќа на Робевци, а во 1953 г. во составот на Народниот музеj влегла и Уметничката галериjа. Архивот на Охрид, во прво време, исто така, работел во неговиот состав сè до 1954 г. Во 1962 г. во Охрид се формира Општинскиот завод за заштита на спомениците на културата, а во 1973 г. се интегрираат двете институции во една која до денес го носи името Завод за заштита на спомениците на културата и Народен музеј-Охрид. Денес управата на заводот се наоѓа во зградата на некогашното Работничко училиште.

Главната дејност на оваа институција е заштита, конзервација, реставрација, ревитализација и презентација на недвижното културно наследство во Охрид и Охридско, како и собриање, негување, документирање и презентирање на движното културно наследство, односно развивање на музејската и галериската дејност во овој град.

Археолошка поставка, како и фонд на предмети од семеjството Робевци и дела од охридската резбарска школа се сместени во куќата на Робевци. Историското одделение се наоѓа во куќата на Христо Узунов, каде што е поместена и историската изложба " Национално-ослободителното движење во Охрид и Охридско ", а Етнолошкото одделение и просторот за ликовни изложби се во куќата на Ураниjа. Спроти црквата „Св. Богородица Перивлепта“) е отворена Галериjата на икони.

• Завод за заштита на спомениците на културата и Народен музеј во Охрид на Ризницата ^?