Карелски јазик
| Карелски јазик | |
|---|---|
| karjal kariela karjala | |
| Застапен во | Русија, Финска |
| Подрачје | Република Карелија, Тверска област |
| Народ | Карелијци |
| Говорници | (35,000 во 1994–2010 г.)e17 |
| Јазично семејство | уралско
|
| Писмо | карелска азбука |
| Признаен како малцински во |  Финска[1]Република Карелија[2] |
| Јазични кодови | |
| ISO 639-2 | krl |
| ISO 639-3 | krl |
|
Оваа страница може да содржи фонетски симболи од меѓународната фонетска азбука (МФА).
| |
Карелски (karjala, karjal или kariela) — балтофински јазик, дел од групата на уралски јазици. Карелскиот се зборува во руската Република Карелија. Карелскиот е сроден со финскиот јазик и некои фински јазичари го сметаат карелскиот за дијалект на финскиот јазик.[3]
Денес нема стандарден карелски јазик, па така секој писател си користи одреден дијалект. Пишаните норми биле развиени за севернокарелскиот, односно олонецкиот, тверскиот и лјудскиот дијалект. Сите дијалекти, освен тверскиот, се пишуваат на латиница.
Класификација
[уреди | уреди извор]Карелскиот е дел од балтофинските јазици, од семејството на уралски јазици. Јазикот е сроден со финскиот јазик.[4] Финскиот и карелскиот имаат заеднички предок, пракарелскиот, кој се зборувал покрај брегот на езерото Ладога. Карелскиот создава дијалектен континуум со финскиот.[5] Порано финските јазичари го сметале јазикот за дијалект на финскиот, но денес не е така. Покрај овие два, во оваа група е и естонскиот јазик.
Распространетост
[уреди | уреди извор]Карелскиот го зборуваат нешто над 30.000 лица во Русија, повеќето во Карелија. Карелскиот исто така се зборува во Финска, каде се проценува дека има околу 5.000 лица.[3] Поради војните и регрутациите во минатото, Карелијците во Финска не сочинуваат една компаткна заедница, туку се расштркани низ земјата.[6]
Статус
[уреди | уреди извор]Во Република Карелија јазикот е признат за малцински јазик.[2] Од 1990-те има движење во Републиката кое се залага за давање службен стгатус на јазикот во Карелија.[7] Карелијците во Тверската област имаат национално-културна автономија и имаат право на употреба на карелскиот во училиштата и медиумите.[8] Во Финска, јазикот е признат како нерегионален национален малцински јазик.[9]
Поврзано
[уреди | уреди извор]- Република Карелија
- Русија
- Карелијци
- Фински јазик
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Change in the regulation by the president of Finland about European Charter for Regional or Minority Languages, 27.11.2009 Архивирано на 11 октомври 2017 г. (in Finnish)
- ↑ 2,0 2,1 „Законодательные акты: О государственной поддержке карельского, вепсского и финского языков в Республике Карелия“. Архивирано од изворникот на 2017-10-11. Посетено на 2014-07-03.
- ↑ 3,0 3,1 „Kotimaisten kielten tutkimuskeskus :: Karjalan kielet“. Архивирано од изворникот на 2013-12-10. Посетено на 2010-06-06.
- ↑ „The Red Book of the Peoples of the Russian Empire – THE KARELIANS“. Посетено на 2010-06-06.
- ↑ http://www.helsinki.fi/hum/sugl/oppimat/imsjohd/suomi.html
- ↑ „ELDIA project - Karelian“. Архивирано од изворникот на 2011-07-26. Посетено на 2010-07-10.
- ↑ „Koulunjohtaja Paavo Harakka - Esitelmä valtakunnallisilla kotiseutupäivillä“. Посетено на 2010-06-06.
- ↑ „The Karelian Language and Tver Karelian Cultural Autonomy“. Посетено на 2010-07-31.[мртва врска]
- ↑ „FINLEX - Asetus alueellisia kieliä tai vähemmistökieliä koskevan eurooppalaisen peruskirjan voimaansaattamisesta“. Архивирано од изворникот на 2020-02-13. Посетено на 2010-06-06.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор] |
Викимедииниот Инкубатор испробува Википедија на карелски јазик |
| ||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
