For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Извичник.

Извичник

Извичник (се пишува и бележи со !) — интерпункциски знак[1]. Со него се бележи извичната интонација, односно различниот интензитет на покачување на тонот[1]. Тонот го покачуваме при изразени чувствени состојби или реакции, повикување, нагласена заповед, забрана, поттик или желба за вршење некое дејство итн[1]. Извичникот не се употребува како правописен знак[1].

Употреба

[уреди | уреди извор]

Извичник се пишува:

  • на крајот од извичните реченици со кои се изразува чувствена состојба или реакција (возбуда, радост, чудење, воодушевеност, изненадување, предупредување, страв, лутина, гнев, итн.);

Примери: Земјо моја, татковино мила!

Оди си!

Каква убавина!


  • на крајот од речениците со кои се искажува заповед или забрана за вршење некое дејство;

Пример: Дојди ваму веднаш! Немој да излегуваш!


  • на крајот од извични реченици со кои се изразуваат желба или поттик за вршење (или невршење) на некое дејство;

Пример: А да дојдеше кај мене! Ајде да работиме!


  • за изразување благослови и клетви;

Пример: Живи и здрави! Од убаво да не куртулите! Оган да ги изгори!


  • на крајот или во средина на реченица преземена во директен говор;

Пример: Во училната се слушаше: „Фати го! Грабни го!“ и трескање на вратата на крајот.


  • во нагласени форми за обраќање или повикување;

Примери: Еј! Дојди ваму!

Ученици! Потивко малку!


  • по поздрави и зборови со значење на учтивост, љубезност, предупредување, погрдност;

Пример: Здраво! Добар ден! Мило ми е! Внимавај! Срамота!


  • ад извици со кои се искажуваат разни чувства или служат за имитирање на звуци или животински гласови;

Пример: Оф!, Леле!, Муу!, Мјау!



Извичник може, но не мора да се напише

[уреди | уреди извор]

Во наслови на уметнички дела и медиумски содржини;

пример: Никогаш не оставај ме

Браво! Мини библиотека на отворено!


Повеќе од еден извичник (а најмногу три) се употребуваат

[уреди | уреди извор]

за истакнување на значењето на извичната содржина;

Пример: Врати се, веднаш!!!


Извичник со прашалник се употребува

[уреди | уреди извор]

за зголемување на изразноста на извичната содржина и да се означи чудење. Во зависност од тоа што се истакнува, зачуденоста или прашалноста, тие го менуваат своето место.

Пример: Навистина!? Што зборуваш!?

Зарем и ти не доаѓаш?!



Извичник не се употребува

[уреди | уреди извор]

по заповед или молба прекажани во исказна реченица;

Примери: Ги замолив да ја напишат домашната.

Му свика на детето да не трча.


  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 „Извичник (!)“. Македонски јазик и литература. Посетено на 30 ноември 2018.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Извичник
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?