For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Зенит.

Зенит

Дијаграмот кој ја прикажува врската меѓу зенитот надирот, и различните видови на хоризонти. Сè забележува дека зенитот е во спротивна насока од надирот.

Зенит — замислена точка која се наоѓа во местоположба „над“ одредено место, на замислената небесна сфера. „Над“ ја означува вертикалната насока на гравитациската сила која е во спротивна насока од насоката на зенитот. Со спротивна насока се означува насоката на гравитацијата којашто е насочена кон надирот.

Зенит може да се користи како и име коешто означува успех и моќ.

Потеклото на зборот „зенит“ е праиндоевропско и се дефинира како '*mei-' („да се промени“). Во латинскиот јазик се сретнува како 'meare' („да се помине“). Со претставката 'sē-' („настрана“) се добива обликот 'sēmeare' („да се разграни“). Тогаш e обликувана именката 'sēmita' што означува странично („странично“).[1] Кога Римјаните ја зазедоа Сирија, краток период пред времето на Христа, месните жители Арамејците го присвоиja зборот 'sēmita' како 'simta' („странично“).[2] По заминувањето на Римјаните, и какошто Арапите ја заземаа земјата во VII век тие го презедоа арамејскиот збор 'simta' како 'samt' („настрана“) и од него изведоа нови астрономски изрази.[3] Зборот „зенит“ потекнува од неточното читање на арапскиот израз سمت الرأس (samt ar-ra's), што означува „насочување на главата“ или „патека над главата“, какошто е наведено во записите од средниот век на латински јазик (за време на XIV век), а можно е и да потекнува од старите шпански записи. Подоцна беше сведено на 'samt' („насока“), а воедно и неточно запишан како 'senit'/'cenit', во текстовите „m“ било погрешно читано како „ni“. Во XVII век за првпат се сретнува во старофранцускиот јазик зборот 'cenith', 'zenith'.[4][5]

Значење и употреба

[уреди | уреди извор]
Сенката на дрвјата кога Сонцето е точно над нив (во зенит). Ова се случува во периодот на сончевото пладне ако во тој момент должината на дрвјата е еднаква со сончевата деклинација

.

Поимот зенит понекогаш се користи за да се означи највисоката точка достигната од некое небесно тело во текот на својата привидна орбита од дадена точка на набљудување.[6] Оваа значење на зборот често се користи да се опише местоположбата на Сонцето („Сонцето го постигнало својот зенит...“), но за еден астроном Сонцето нема сопствен зенит, и е во зенитот само ако е точно над него.

Во науката, зенитот е насоката со која се означува мерењето на аголот на зенитот, аголот помеѓу насоката во која се одвива набљудувањето (пример, ѕвезда) и локалниот зенит.

Во астрономијата, висината во хоризонтскиот координатен систем и аголот на зенитот се комплементарни агли, при што хоризонтот е нормален на зенитот. Астрономскиот меридијан исто така е определен од зенитот, и се опишува како круг на небесната сфера кој поминува низ зенитот, надирот и небесните полови.

Поврзано

[уреди | уреди извор]
  • Азимут
  • Геодезија
  • Историја на геодесијата
  • Средина на небото
  • Субсончева точка
  • Зенитно растојание
  1. Wyld, Henry Cecil Kennedy (1932). Universal Dictionary of the English Languages. стр. 715, 1089.
  2. Avinoam, Reuben (1968). Compendious Hebrew – English Dictionary. Tel Aviv: Dvir.
  3. Fraenkel, Siegmund (1886). Die aramaeischen Fremdwoerter im Arabischen. Leiden.
  4. „Etymology of the English word zenith“. My Etymology. Архивирано од изворникот на 2016-03-03. Посетено на March 21, 2012.
  5. „Zenith“. Dictionary.com. Посетено на March 21, 2012.
  6. „Zenith“. Merriam-Webster. Посетено на March 21, 2012.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Зенит
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?