For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Габрене.

Габрене

Габрене
Габрене
ЗемјаБугарија
ОбластБлагоевградска
Управа
 • Селски кметДафина Пецева
Површина
 • Вкупна14,7 км2 (5,7 ми2)
Надм. вис.&10000000000000430000000430 м
Население (2015)
 • Вкупно777
Час. појасEET (UTC+2)
 • Лето (ЛСВ)EEST (UTC+3)
Пошт. бр.2898
Повик. бр.07428

Габрене (бугарски: Габрене) — село во Петричко, Пиринска Македонија, денес во Општина Петрич, Благоевградската област, западна Бугарија. Ова е најзападното населено место во Пиринска Македонија.

Географија

[уреди | уреди извор]

Селото се наоѓа во полупланински предел во северното подножје на планината Беласица, познато како Подгорие. На помалку од 1 км западно од селото минува државната граница со Република Македонија, а уште толку понатаму е сместено струмичкото село Старо Коњарево во Општина Ново Село. Непосредно над селото во југозападен правец на Беласица се издига историскиот тромеѓен врв Тумба. На 4 км северно од Габрене се наоѓа ГП „Златарево“, сместено на меѓународниот пат ПетричСтрумица. Крај селото тече реката Струмица, која му го оградува атарот од север. Климата во Габрене е преодносредоземноморска.

До Габрене се стасува по патот Петрич – Првомај. Тука ппат се раздвојува на две, но и двата пата водат до селото. Првиот продолжува низ подгорските села и е малку пократок. Вториот оди напоредно на реката Струмица и покрај ГП „Златарево“ и границата со Р Македонија исто така води до селото.

Историја

[уреди | уреди извор]

Селото Габрене е старо и има богата историја. Во атарот се откриени траги од антички и средновековни населби. Непосредно западно до селото во месноста „Сариев Камен“ се наоѓа Стапката на Крали Марко — култен карпест жртвеник, дел од тракиско светилиште од I-IV век. Подоцна мештаните го поврзале местото со епот за Крали Марко.[1] Во месноста „Воена Црква“ (~ 1 км јужно од селото) се зачувани остатоци од средновековна црква. Северно од неа стојат основите на камена градба со трапезовиден облик, веројатно дел од тврдина која служела како стража.[2]

Селото се споменува во османлиски записници од 1570 и 1664-1665 г. под името Габрани. Според податоците од првиот записник, во селото живееле 127 македонски-христијански[3] и 2 муслимански домаќинства,[4] а според вториот, има 43 христијански домаќинства.

Во XIX век населението на селото се занимавало со земјоделство (пченка, овес, ориз, сусам, афион, памук и др.), свилена буба и сточарство. Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“, во 1873 г. Габрене (Gabrené) е посочено како село со 32 домаќинства со 120 жители, сите Македонци.[3][5] Во 1885 г. е отворено основно училиште. Во 1900 г. според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во Габрене живеат 450 жители, од кои 400 Македонци-христијани[3] и 50 Турци.[6] Сите Македонци-христијани потпаднале под врховенството на Бугарската егзархија. По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во Габрене живееле 360 Македонци.[3][7]

Габрене е ослободено од отоманската власт во Првата балканска војна во октомври 1912 г. Во 1913 г. во Втората балканска војна селото е заземено и запалено од грчката војска.[8] Водно грчките единици убиле 29 селани, вклучувајќи и бебиња. На влезот од селото има споменик на настраданите.

Селото е православно. Во него се наоѓа црквата „Св. Петка“ со убав двор и голема чешма. Тука се одбележуваат сите празници и имендени. На 1, 2 и 3 јануари има кукерски игри – станчинари или џамалари. Селската слава е на летен Петковден (крајот на јули). На сретселото се приредува борење, пиво и скара.

Општествени установи

[уреди | уреди извор]

Селото има управно здание, каде е сместен кметот, селската амбуланта и поштата. Во истата зграда има и интернет-кафе. Во близина има продавнички и кафанчиња.

Личности

[уреди | уреди извор]
  • Цветан Аврамов Јаков (1877–1938) — војвода на ВМРО, раководител на револуционерниот комитет на Габрене од 1902 до 1912 г.[9]

Поврзано

[уреди | уреди извор]
  1. „Откриха стъпката на Крали Марко край петричкото село Габрене“. Архивирано од изворникот на 2014-02-03. Посетено на 2018-01-08.
  2. Енциклопедия „Пирински край“. Том 1, Благоевград, 1995, стр. 183.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  4. Турски документи за историјата на македонскиот народ. Опширни пописни дефтери од XVI век за Кустендилскиот санųак, Т.V/3, Скопје, 1982, стр. 522–525
  5. „Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, стр. 148–149.
  6. Кънчов, В. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, с.187
  7. D.M.Brancoff. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905, стр. 186–187
  8. Карнегиева фондация за международен мир. „Доклад на международната комисия за разследване причините и провеждането на Балканските войни“, София 1995, с. 298.
  9. Николов, Борис Й. Вътрешна македоно-одринска революционна организация. Войводи и ръководители (1893 – 1934). Биографично-библиографски справочник, София, 2001, стр. 5.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Габрене
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?