Белуџиски јазик
| Белуџиски јазик | |
|---|---|
| بلۏچی balòci Balóćí | |
 Белуџиски на персиско писмо | |
| Застапен во | Пакистан, Иран, Авганистан, Туркменистан, ОАЕ, Оман |
| Народ | Белуџи |
| Говорници | 7.6 милиони (2007)[1] |
| Јазично семејство | индоевропско
|
| Статус | |
| Службен во |  Белуџистан, Пакистан;  Систан и Белуџистан, Иран |
| Регулативен орган | Белуџиска Академија (Пакистан) |
| Јазични кодови | |
| ISO 639-2 | bal |
| ISO 639-3 | bal — опсежен код Поединечни кодови: bgp — источнобелуџиски bgn — западнобелуџиски bcc — јужнобелуџиски |
| Linguasphere | 58-AAB-a > 58-AAB-aa (источнобелуџиски) + 58-AAB-ab (западнобелуџиски) + 58-AAB-ac (јужнобелуџиски) + 58-AAB-ad (башкарди) |
|
Оваа страница може да содржи фонетски симболи од меѓународната фонетска азбука (МФА).
| |
Белуџискиот е западноирански јазик, од групата на индоирански јазици од семејството на индоевропски јазици.[2] Белуџискиот е мајчин јазик на Белуџите во регионот Белуџистан во Иран и Пакистан. Исто така, за некои Брахуи јазикот е втор јазик. Белуџискиот е еден од деветте службени јазици во Пакистан и покраински јазик во Иран.
Класификација
[уреди | уреди извор]Белуџискиот е дел од групата на северозападни ирански јазици, кои пак се дел од западноиранските јазици од поголемата група на ирански јазици. Иранските јазици се дел од индоевропските јазици. Белуџискиот е сроден со останатите северозападни ирански јазици, како што е курдскиот јазик на пример. Врз јазикот се забележува влијание од останатите јазици во Пакистан, како што е синдскиот јазик на пример.
Фонологија
[уреди | уреди извор]Самогласки
[уреди | уреди извор]Белуџискиот има најмалку осум самогласки: пет долги самогласки и три кратки.[3] Долгите се /aː/, /eː/, /iː/, /oː/, и /uː/. Кратките се /a/, /i/ и /u/.
Согласки
[уреди | уреди извор]| уснени | забни | алвеоларни | ретрофлексни | палатоалвеоларни | палатални | веларни | глотални | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| екплозивни | p b | t d | ʈ ɖ | k ɡ | ʔ | |||
| африкативни | t͡ʃ d͡ʒ | |||||||
| фрикативни | s z | ʃ ʒ[cn 1] | h[cn 2] | |||||
| треперливи | ɾ | ɽ[cn 3] | ||||||
| носни | m | n | ||||||
| апроксимантни | w | l | j |
Белешки
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Nationalencyklopedin "Världens 100 största språk 2007" The World's 100 Largest Languages in 2007
- ↑ "Eastern Iranian languages". Архивирано на 28 март 2009 г. Encyclopedia Iranica. "Baluchi, a North-Western Iranian language, is spoken chiefly in Pakistan, in the south-eastern corner of the Iranophone area."
- ↑ See Farrell (1990) for Southern Balochi (as spoken in Karachi, Pakistan, and Axenov (2006) for Western Balochi as spoken in Turkmenistan.
Дополнителни информации
[уреди | уреди извор]Фонологија
- Elfenbein, Josef (1997). „Balochi Phonology“. Во Kaye, Alan S. (уред.). Phonologies of Asia and Africa. 1. стр. 761–776. ISBN 1-57506-017-5.
Граматика
- Axenov, Serge. 2006. The Balochi language of Turkmenistan: A corpus-based grammatical description. Uppsala, Sweden: Acta Uppsala Universitet.
- Barker, Muhammad A. & Aaqil Khan Mengal. 1969. A course in Baluchi. Montreal: McGill University.
- Collett, Nigel A. 1983. A grammar, phrase book, and vocabulary of Baluchi. Abingdon: Burgess & Son.
- Farrell, Tim. 1989. A study of ergativity in Balochi.' M.A. thesis: School of Oriental & African Studies, University of London.
- Farrell, Tim. 1990. Basic Balochi: An introductory course. Naples: Instituto Universitario Orientale, Dipartimento di Studi Asiatici.
- Farrell, Tim. 1995. Fading ergativity? A study of ergativity in Balochi. In David C. Bennett, Theodora Bynon & B. George Hewitt (eds.), Subject, voice, and ergativity: Selected essays, 218–243. London: School of Oriental and African Studies, University of London.
- Gilbertson, George W. 1923. The Balochi language. A grammar and manual. Hertford: Stephen Austin & Sons.
- Gilbertson, George W. 1925. English-Balochi colloquial dictionary. Hertford: Stephen Austin & Sons.
- Jahani, Carina. 1990. Standardization and orthography in the Balochi language. Studia Iranica Upsaliensia. Uppsala, Sweden: Almqvist & Wiksell Internat.
- Jahani, Carina. 2000. Language in society: Eight sociolinguistic essays on Balochi. Uppsala, Sweden: Acta Universitatis Upsaliensis.
- Korn, Agnes. 2009. Marking of arguments in Balochi ergative and mixed constructions. In Simin Karimi, VIda Samiian & Donald Stilo (eds.) Aspects of Iranian Linguistics, 249–276. Newcastle upon Tyne (UK): Cambridge Scholars Publishing.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор] |
Викимедииниот Инкубатор испробува Википедија на јужнобелуџиски |
|
Викимедииниот Инкубатор испробува Википедија на источнобелуџиски |
- Граматика и зборови на белуџиски: (како што се зборува во Оман)
- Преглед на северниот белиџиски јазик
- Читанка на белуџиски
- Англиско-белуџиско речник Архивирано на 12 февруари 2008 г.
- Материјали за белиџискиот Архивирано на 15 јули 2007 г.
- Белиџиски јазик Архивирано на 11 октомври 2007 г.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||
| ||||||||||
|
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
