Архитектурата на Црна Гора комбинира мешавина од многу влијанија - од римско и венецијанско до отоманско и од модерно време.

Црна Гора во својата архитектура има голем број важни културни и историски споменици, вклучувајќи ги и оние од предроманескниот, готскиот и барокниот период.

Крајбрежниот регион на Црна Гора е особено познат по своите верски споменици, вклучувајќи ги катедралата Свети Трифун^[1], базиликата Свети Лука (стара над 800 години), Богородица Шкрпјелска, манастирот Савина, Цетинскиот манастир и други.

Оваа област, некогаш била наречена Венецијанска Црна Гора, е полна со венецијанска архитектура, главно во Котор и Пераст. Антички град кој е вклучен во списокот на светско наследство на УНЕСКО.

Влијанието на византиската архитектура и религиозните уметнички дела е особено видливо во внатрешните простори на земјата.

Поголемиот дел од архитектурата во Црна Гора е византиска, латинска или венецијанска (готска, романескна, барокна) и отоманска.

Четири века венецијанско владеење му дале на градот и типична венецијанска архитектура, благодарение на што Котор станал светско наследство на УНЕСКО^[2].

Венецијанскиот фортификациски систем на Котор (кој Венецијанците го нарекле „Катаро“) заштитувајќи го од морето е всушност ѕид долг 4,5 километри, висок 20 метри и широк 15 метри, а УНЕСКО го зачувал како едно од светските историски богатства.

Структурите на бедемот биле изградени и обновени до 18 век. Најстарата градска порта на Катаро, од трите постоечки во градот, е „Јужна“ порта, која делумно била изградена во 9 век. Портите „Северна“ и „Главна“ биле изградени во ренесансен стил до првата половина на 16 век. Најрепрезентативниот споменик на римската архитектура на Јадранот е величествената катедрала Свети Трифун, изградена во 1166 година на остатоци од поранешен храм од 9 век. Има остатоци од фрески од 9 век и вредна ризница на домашни и венецијански златни изработки кои датираат уште од периодот од 14 до 20 век.

Покрај самата катедралата, во срцето на стариот град, има примери на сакрална архитектура од 12 век до 20 век:

• Романска црква Св. Лука е изградена во 1195 година, а романескната црква Св. Ана датира од крајот на 12 век и има фрески од 15 век.
• Романската црква Света Марија датира од 1221 година. Во црквата се зачувани остатоци од монументална фреска, како и ранохристијанска крстилница.
• Готската црква Св. Михаил е изградена на остатоците од манастирот Благовештение од VII век со фрески од 15 век.
• Црквата Света Клара датира од 14 век со мермерен олтар од Франческо Кабијанки од 18 век.
• Црквата Пресвета Богородица датира од 15 век.
• Православната црква Свети Никола била изградена до почетокот на 20 век со вредна колекција на икони.

Стариот град Котор има и бројни палати во венецијански стил: „Палата на Драго“ со готски прозорци од 15 век; „Палата на Византија“ од 17 век; „Палата Пима“, со типични венецијански ренесансни и барокни форми од 16 век; „Палата Грубонија“ со вграден амблем на старата которска аптека, основана во 1326 година; „Грегориновата палата“ од 17 век, која денес го содржи Поморскиот музеј и на крајот „Саат-кулата“ од 16 век, со средновековен столб до неа.

• Венецијанска Албанија
• Природно и културно-историско подрачје на Котор
• Катедралата Свети Трифун
• Цетински манастир

• Кралството на Црна Гора: Историја на Црна Гора од Елизабет Робертс (Hurst & Co, 2007) ISBN 978-1-85065-868-9