Proa
UL
|
Šta pogina ṛ’ ê š-cṛiccịa ‘n ulmioš-cu, s’cundu a gṛafia d’ Marco Michelis |
| Pṛoa Fṛâziun | |
|---|---|
-Panur%C3%A0mma_01.jpg) | |
| Localizaçión | |
| Stâto |  Itàlia
|
| Región |  Piemunte
|
| Provìnsa |  Cuni
|
| Comùn |  Ulmea
|
| Teritöio | |
| Coordinæ: | 44°07′04.19″N 7°54′17.68″E |
| Altitùdine | 900 m s.l.m. |
| Abitanti | 12[1] |
| Âtre informaçioìn | |
| CAP | 12078 |
| Prefìsso | 0174 |
| Fûzo oràrio | UTC+1 |
| Cartògrafîa | |
  Pṛoa | |
Pṛoa (Preallu in albenganese, Prale in italian) ṛê ina fṛâziun d’ Ulmèa, ch’ ṛô ‘ncù 12 abitonti (nüm’ṛi agiulnoi au 2019).
Geugṛâfia
[modìfica | modìfica wikitèsto]_01.jpg)
A fṛâziun a s’ tṛöva a 900 (növ’zèntu) métṛi ‘ns’ u livellu d’l moa è ṛô divèlsè bulgoi, ’mbṛicoi ‘nsa muntô d’l Possu d’l Pṛoa (1260 m), ch’ l’è ‘nsl cṛinoa fṛa a vol Aroscia è a vol Tonno. A ciü’ gṛōssa ṛê qualla dî M’lî, ch’ a s’ tṛöva ‘ns’ in pöʒʒu ch’ u dà ‘ns’ ina guṛa š-cavô da l’èuva dû Rian dî P-ndoji, muntendu ‘d ‘n Contaroina ṛê a tèlza.[2]
J’ oto bulgoi i sun: i Barotti (a Gollu), A Rōcca, i Bovi, i Luotti, èl Cà Suvṛone, i Licatti è a Caplatta (ch’ ṛê ‘nsa pṛuvincioa). I Batuu suvo i Bovi, lunde ch’ u j’eṛa ina vōta a ges̅c̅ịa paruchioa, è i Cöghi.
Èl cà i sun ‘n mèʒʒu ai pṛoi da š-cöa, lunde ch’è ina vōta i pultovo èl tonte vocche ch’ u j’ eṛa.
Štōṛia
[modìfica | modìfica wikitèsto]U j’è pōche ‘nfulmaziui ch’ i poḷlo d’l Pṛoa. ‘M’ ascì p’l j’ oto fṛâziui d’Ulmèa, u s’ pō’ p’nsoa al pṛ’nzippi dû švilüppu d’l bulgoi d’ muntogna, ‘ntulnu al 1600.[3] A paruchioa d’l Pṛoa r’ eṛa štô ch’m’zô ‘ntî pṛimmi oggni del 1800, quon’ ch’ u j’eṛa tonte gente ch’ i štas̅c̅èvo scilà.[2]
Da dōppu a s’cunda guèra, èl gente j’han c’munzà a ‘ndosne dal fṛâziui è ascì èl Pṛoa l’ha c’munzà a špupulose. ‘Nt’ j’ ültimi oggni cōc cà ṛê štô arngịô è calcün l’è tulna muntà a vivo ‘n lù Pṛoa.
Pōšti d’ ‘nteṛesse
[modìfica | modìfica wikitèsto]• Ges̅c̅ịa d’ Sen Zan: ṛê a parochia dî M’lî, polva, ma elegonte, èl campanin u s’vaghe ascì da j’ oto bulgoi.[4]
• Caplatta dâ Madōnna del Colmine: rê al cà suvṛone È drentu u j’è j’opeṛe d’Geniu Alduin. ‘Nsâ vota dâ geịs̅cịa dâ Madōnna del Colmine u s’ tṛöva in a fṛašcu dâ Madōnna ch’ ṛô a u rundu dis̅c̅ịöccịu ongio ‘n s’ in šfundu cèlèšte.
S’cundu a tṛadiziun Alduin u s’ eṛa išpirà, p’l li muri, al mašnoi d’l padṛun dâ tèra lunde ch’ ṛê štô foccia a geịs̅cịa, cumme Geniu u fas̅c̅èva d’lungu, che suvenzi u piova špuntu dal gente ch’ u j’eṛa ‘nsl’ poštu. Au a u dì d’ ʒô i miṛogni i sun ‘nfiltṛoi da l’ ümidità, ch’ è s’ ‘n’ s’ faṛà nènte i ṛa faṛan caṛoa [5]
• J’olgi: divelsci e spantioi ‘n tütte èl bulgoi, ina vōta duvṛoi p’l lavoa a rōba, u i n’è ‘ncù divelsci: ai M’lî, ai Bovi, ai Luotti e ascì ai Licatti.[6]
Vie di cumunicaziun
[modìfica | modìfica wikitèsto]Èl Pṛoa u s’ tṛöva ‘nsâ via pṛuvincioa 216 ch’ a ṛu culega a est cun Cṛavaina e a ovest cun Contaroina. P’ṛ arivoa ‘nt Ulmèa venta caminoa cilca 6,8 chilometṛi.
Nòtte
[modìfica | modìfica wikitèsto]- ↑ (IT) A fraziun d'Proa (Ulmèa), in sce italia.indettaglio.it. URL consultòu o 2 dexénbre 2021.
- ↑ 2,0 2,1 (IT) M. Pelazza, G. Mao, F. Merlino, D. Bassi, E. Michelis, S. Odasso, G. Casalis e G. Barrelli, Guida di Ormea, Ulmèa, Le campane di San Martino, 1986, p. 44.
- ↑ (IT) Cumüna d'Ulmèa, fraziùi, in sce comune.ormea.cn.it. URL consultòu o 10 dexénbre 2021.
- ↑ (IT) Scora furestoa ulmioš-ca, a bulgò di M'lî, in sce m.facebook.com. URL consultòu o 2 dexénbre 2021.
- ↑ (IT) Geniu Alduin, u travōju d'l'pitûa ulmioš-cu, in sce trucioli.it. URL consultòu o 3 dexénbre 2021.
- ↑ (IT) J'olgi 'nt'Ulmèa, in sce lavatoimperia.altervista.org. URL consultòu o 2 dexénbre 2021.
Oci pṛugetti
[modìfica | modìfica wikitèsto]
Wikimedia Commons a contêgne di files in sce Proa
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
