1644
Gebäörtenisse
[bewirk | brón bewèrke]
- 25 april – Ein chinese rebellebewaeging geleijt door Li Zicheng veroavert Peking, de sjtad wirt geplunjerd. Keizer Chongzhen pleeg zelfmaord.
- 28 mei - Johan Maurits van Nassau-Siegen verleët Recife en keërt truk nao de Nederlandje. Hae haet óntsjlaag genómme oet ónvreje euver de bezuiniginge door de Wes-Indische Compagnie.
- 3 juni- Li Zicheng reup zichzelf oet tot keizer van China.
- 6 juni - Ein leger van Mandjuriene wirt mèt hulp van de Ming-generaal Wu Sangui door de paort in de Groate Moer gelaote en veraovert Peking. Dit markeert 't eindj van de Ming-Dynastie en 't begin van de Qing-Dynastie in China.
- 2 juli - Sjlaag biej Marston Moor: in de Èngelsje Börgeraorlog versjlaon de legers van 't parlemènt de troepe van keuning Karel I van Èngelandj. Zie kriege hiejdoor controle euver Noord-Èngelandj.
- 29 juli – Paus Urbanus VIII euverliejt en wirt opgevolg door Innocentius X.
- 20 september - Manuel de Castel Rodrigo wirt landjvoog van de Zudelikke Nederlandje.
- 9 december - Keuningin Christina I van Zjwede wirt ingehöldig door de Rieksdaag van de veer sjtenj in 't sjlot Sjtockholm. Daomit kump ein eindj aan 't twelfjaorig regentsjap van de Rieksraod.
- De gecombineerde Nederlandjs-Deense vloat ónger Maarten Thyssen versjleit in de Zeësjlaag in 't Listerdeep biej de Deense Belt ein Zjweedse vloat.
- Dreuëglègking van 't Sjlotermeër.
Gebaore
[bewirk | brón bewèrke]- 3 april - Alessandro Stradella, Italiaanse compenis, zanger en violis (gesjtórve 1682)
- 22 mei - Gabriël Grupello, beeldhawwer (gesjtórve 1730)
- 12 augustus - Heinrich Ignaz Franz Biber, Oasterieks compenis en violis van Boheemse herköms (gesjtórve 1704)
- 6 september (geduip) - Juan Cabanilles Barberá, Sjpaanse compenis en organis (gesjtórve 1712)
- 25 september - Ole Rømer, Deense astronoom (gesjtórve 1710)
- 14 oktober – William Penn, Quäker en sjtichter van Pennsylvania (gesjtórve 1718)
- 30 december - Philips van Almonde, Nederlandjse admiraal (gesjtórve 1711)
- datum ónbekènd
- Václav Karel Holan Rovenský, Boheemse compenis, kantoar, kapelmeister en organis (gesjtórve 1718)
- Antonio Stradivari, Italiaanse viejoaleboewer (gesjtórve 1737)
Gesjtórve
[bewirk | brón bewèrke]- 25 april – Chongzhen (33), lètste Ming-keizer van China (zelfmaord)
- 29 juli - Paus Urbanus VIII (Maffeo Barberini) (76), paus van 1623 pes 1644
- 8 september - Francis Quarles (52), Èngelsje dichter
- 6 oktober – Élisabeth de Bourbon (41), Keuningin van Sjpanje en Portugal
- 30 december – Johan Baptista van Helmont (64), Vlaamse universele weitesjapper, arts, natuuróngerzeuker en chemicus (* 1580)
- datum ónbekènd
- Joan Albert Ban (~47), Nederlandjse roams-kathelieke preester, rechsgeleërde, kanunnik, compenis en meziektheoreticus
- Francisco de Santiago (~66), Portugese compenis
Beeldende Kuns
[bewirk | brón bewèrke]-
Gerard Abrahamsz van der Schalcke (1648) Gerard ter Borch (II)
._Lakenkoopman_te_Haarlem.JPG)
Oetgegaeve
[bewirk | brón bewèrke]- Opera Geometrica door Evangelista Torricelli
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
