For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Lingua Extremadurensis.

Lingua Extremadurensis

-2 Latinitas huius rei dubia est. Corrige si potes. Vide ((latinitas)).
Lingua Extremadurensis
estremeñu
IPA: [ ɛhthɾeˈmẽɲu ]
Taxinomia:
Linguae Indoeuropaeae

 Linguae Romanicae
  Linguae Romanicae occidentales
   Linguae Ibero Romanicae
  Linguae Romanicae occidentales
   Complexus Asturo-Legionicus

    Lingua Extremadurensis
Locutores: circa 200 000 
Sigla: 1 ext, 2 roa, 3
Status publicus
Officialis
Privata Hispania (Extremadura et Salmantica)
Litterae:
Scriptura: Abecedarium Latinum
Procuratio:
Familiae linguisticae coloribus Vicipaediae pictae
Familiae linguisticae coloribus Vicipaediae pictae

Familiae linguisticae coloribus Vicipaedicis pictae

Lingua Extremadurensis (ipso sermone: estremeñu aut ehtremeñu) est vel lingua romanica vel dialectus linguae Legionicae, quam loquuntur per Extremaduram atque partem Salmanticae provinciae. Huic linguae a familia Legionica provenienti propinquitas ad linguam Cantabram Asturicamque Mirandicamque est.

Hoc tempore, linguam paene exstinctam seniores tantum in Norba Caesarina Salmanticaque loquntur. Iuniores dialecto Hispanico vel castuto vel Hispanice loqui praeferunt.

Extrematurense abecedario latino utitur. Litterae sunt: a, b, c, ch, d, e, f, g, h, i, j, l, ll, m, n, ñ, o, p, qu, r, s, t, u, v, y, z

Duplices litterae adsunt: ch et ll et qu.

Quaeque littera unum phonema significat, praeter c, g, r, s. Aliquibus locis v /v/ et non /b/, z /θ/ aut /d/ et non /ð/ atque s unum sonitum habet /s/, sine /z/. a = /a/, b = /b/, c = /k/ et /θ/, ch = /ʧ/, d = /d/, e = /e/, f = /f/, g = /g/ et /h/, h = /h/, i = /i/, j = /h/, l = /l/, m = /m/, n = /n/, ñ = /ɲ/, o = /o/, p = /p/, qu = /k/, r = /ɾ/ et /r/, s = /s/ et /z/, t = /t/, u = /u/, v = /b/, y = /ʑ/, z = /ð/.

Nota bene:

  • Littera B: cum “p” inter vocales provenit, [b] sonat, v. gr.: cabra “capra”, sobral “superare”, sabel “sapere”. Cum autem “b” proveniret, [β] sonat, v. gr.: hablal “fabulare”, abital “habitare”.
  • Littera C: cum liquida vocalisque a o u [k] sonat, sicut latine v. gr.: craval “figere”, clissi “defectus”, casa “domus”, contal “numerare”, escuela “schola”. Contra cum e i [θ] semper sonat: cena “cena”, cien “centum”. Si cum r a o u [θ] sonat, scribenda ç: caçal “venari”, moçu “adollescens”, Caçris “Norba Caesarina”.
  • Littera G: cum liquida vocalisque a o u [g] sonat, ut latine v. gr.: grória “gloria”, aglutinal (cultum verbum) “agglutinare”, gatu “cattus”, gordu “obesus”, gustu “gustus”. Cum autem ad e i adest, [h] sonat: giernu “gener”, gelau “gelatus”, engiva “gingiva”.
  • Littera S: [s] sonat in verbi initio et intra cum duplice s, v. gr.: santu “pius”, assentil “adsentire”, massa “masa”, assau “assus”. [z] sonat inter vocales, scripta simplice “s”: casa “domus”, mesa “mensa”, quesu “caseus”. Syllabam claudens adspirata est, imbecilla ergo h sonat: mestura “mixtus”, custión “quaestio”.
  • Littera R: [r] sonat in verbi initio et intra cum duplice r et post l, v. gr.: rabu “cauda”, correr “currere”, palral “loqui”. Imbecilla [ɾ] sonat inter vocales: cara “vultum”.
  • Littera Z: Extramaturense [ð] sonat, ut anglice this vel neo graeco δ, v. gr.: zorru “vulpes mas”, zagalinu “infans”.

Alia abecedaria

[recensere | fontem recensere]

Extrematurensis alia abecedaria habet, quia lingua instituta non est. In usu sunt duae orthographiae:

  • Orthographia phonetica: proposita a Pablo Gonzálvez González[1] est. Is enim v g j x sumit, b pro b v et h pro g j h s utendo. Quamobrem Ehtremaúra por Estremaura “Extrematura”, ohuh pro ojus "oculi", bibil pro vivil “vivere”, dihtaura pro ditaura “dictatura”, ehcena pro escena “scaena”. Pablo scribit semper “d” pro “z” et “d”: dagal pro zagal “puer”, dorru pro zorru “vulpes mas”, durdu pro zurdu “scaevus”. Accentuatio aedem ut Hispanica.
  • Orthographia Hispanica a multis scriptoribus adhibetur. A Vincentio Barrantes Moreno[2] et Gabriel y Galán[3] orta est. Ii scriptores qui quo modo lingua Extrematurensi scribenda sit nesciunt, Hispanica orthographia utuntur. Ii ergo scribunt: jacel pro hazel “facere”, jugticia pro justícia “iustitia”, desarrebujal pro desarrevrujal “extendere”, gedel pro heel “foetere”. Variantes huius orthographiae in Rafael García-Plata de Osma[4], Luis Chamizo[5], José María Vecino Martín[6], Juan José Camisón[7], Antonio Garrido Correas[8] adsunt.

Vocales longae aut breves extrematurense esse possunt.

  • Breves: /a/, /e/, /i/, /o/, /u/
  • Longae: /ɑː/, /ɛː/, /ɪː/, /ɔː/, /ʊː/

Longae accentum habere solent, quia provenientis a diphtonguis cum paribus vocalis contractrae sunt. v. gr.: barbú “cum multa barba”, “omnis”, “lutum”, amá “amata”, viví “vivite”, “sedes”.

Consonantes in lingua Extrematurense sunt:

  • Occlusivae: /b/, /p/, /d/, /t/, /g/, /k/, /ʧ/.
  • Fricativae: /f/, /θ/, /s/, /h/, /ð/, /z/.
  • Nasales: /m/, /n/, /ɲ/.
  • Laterales: /l/, /ʎ/.
  • Vibrantes: /ɾ/, /r/.

Sonitus vocalici

[recensere | fontem recensere]

Vocales in Extrematurense ut positionem in verbo habeat, ita pronuntationem. Quaeque vocalis multos sonitus habere possent. Vocalis “o” clausa brevisque in loba “lupa” [ˈloba] aut aperta brevisque in mostu “mustum” [ˈmɔhthu] aut aperta longa in [ˈmɔː] “modus” aut apertior longa in mós “modi” [ˈmʌːh] aut indefinita apertura, ut vocante verbo Frasco! “Francisce”, esse possunt.

Sonitus consonantici

[recensere | fontem recensere]

Lingua Extrematurensis multos colores gluttalibus habet, cum /h/ atque /s/.

Phonema /h/ habent:

  • Verba cum f- initiale latina, sicut lingua Cantabra accedit (littera h), v. gr.: hierru < ferrum, haba < fabam, hunción < functionem, huenti < fontem.
  • Verba cum antiqua j Legionica [ʤ] proveniente ab i aut x aut cul aut li aut le aut g latinis (litterae j, g), v. gr.: julgal < iudicare, abejita < apicula, mujel < mulierem, giernu < genus, -eris.
  • Verba cum antique x legionica [ʃ] proveniente a x latina (littera j): dejal < laxare, enjambri < *examinem.

Verba cum s claudente syllabam ante consonantem adspirata est (littera s): estu “hoc” [ɛhthu], mas ligeru “ocius” [ˈmɑɦ lɪˈɦɛɾu], ñascal “mandere” [ɲɑhˈkhɑl].

Nexus interni

  1. Gonzálvez González, P. et alii, Primera Gramática Ehtremeña, Calzadilla, 1995.
  2. In El serano de las comadres
  3. Gabriel y Galán, Obras completas, Badajoz, Universitas, 1996.
  4. García-Plata de Osma, R., Ruta de la Plata, Madrid, 1986.
  5. Chamizo, L., El miajón de los castúos, Madrid, Austral, 2007.
  6. Martínez Terrón, L., Primera Antología de Poesía Extremeña, Cáceres, 2005.
  7. Camisón, J. J, Marabajas, 2002; La mardición de Marián, 2003.
  8. de Saint Exupéry, A., El Prencipinu, trad. Antonio Garrido Correas, Badajoz, Carisma, 1999.


Anglo-Normannica · Auridunica · Aragonensis · Aromanica · Arpitanica · Asturiana · Burgundica · Caesariaca · Campanica · Catalana · Corsa (Gallurica, Sassarensis) · Cispadana · Dalmatica · Dacoromanica (Moldovica, Valachica) · Extremadurensis · Fala · Franco-Comitatina · Francogallica · Foroiuliensis · Gallaica · Gallonica · Guernesica · Lingua Haitiana · Hispanica (Castellana) · Insubrica · Istrica · Istro-Romanica · Italiana (Tusca litteraria) · Iudaeo-Francogallica · Iudaeo-Italiana · Latina Dolomitica · Iudaeo-Hispanica · Legionensis · Ligustica (Monoecensis) · Lotharingica · Lusitana · Megleno-Romanica · Mirandica · Moeso-Romanica · Mosarabica · Neapolitana (Aprutina, Bariana, Consentina, Daunia, Lucana, Molisina) · Normannica · Occitanica · Orobica · Pedemontica · Pictavo-Santonica · Picardica · Romancica · Romanensis · Sarda · Serquica · Shuadit · Sicula (Bruttia, Sallentina) · Tarentina · Venetica (Talica) · Vallonica

{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Lingua Extremadurensis
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?