Абана кондициялоо — жабык имараттарда, транспортто адамдардын саламаттыгы, технологиялык процесстердин жүрүшү, жабдуулардын иштеши, маданият жана искусство байлыктарын сактоо үчүн техникалык каражаттын жардамы менен керектүү шарт түзүү жана аны бир калыпта кармоо. Ага таза аба чөйрөсүнүн температурасын, салыштырма нымдуулугун, газдын составын, аба басымын жана анын кыймыл ылдамдыгынын эң ыңгайлуу параметрлерин түзүү менен жетишилет. Абана кондициялоо системасы да абаны чаңдан тазалоо, жылытуу, муздатуу, кургатуу, нымдоо, абаны алмаштырууга, ошондой эле аларды автоматтык жөнгө салуу, башкарууга ылайыкталган жабдуулары бар. Айрым учурларда Абана кондициялоо системаларынын жардамы менен одорация (абага жыттуу заттарды чачыратуу), дезодорация (жагымсыз жыттарды кетирүү), ионизация (ион составын жөндөө), ашыкча көмүр кычкыл газын чыгаруу, кычкылтек менен байытуу ж. б. жүргүзүлөт. Абана кондициялоо үчүн өнөр жай түрдүү аппараттарды, каражаттарды (желдеткич, нымдаткыч, абаны иондоштургучтар, дезодоранттар) чыгарат. Турак жайда абанын температурасы кышында 19—21°, жайында 22 — 25° жылуу, абанын нымдуулугу 60— 40%, аба кыймылынын ылдамдыгы 30 см/сек болгону ылайык. Кондиционер орнотулган бөлмө менен кондиционер жок бөлмөнүн температурасынын айырмасы 8—12°тан ашпоого тийиш; температурадагы чоң айырма ден соолукка зыян келтирет.

Кондиционер (латынча condicio – шарт, абал) – имараттын (же башка жабык жерлердин) ичине берилген абаны айланышына жараша белгилүү температурада жана нымдуулукта жөнгө салып туруучу түзүлмө. Кондиционер автономдуу (муздаткыч машинасы жана аба жылыткычы бар) жана автономдуу эмес (жылуулукту жана муздактыкты сырттан, ал эми абаны борбордук Кондиционерден алган) болуп айырмаланат. Бул система өзүнө муздаткыч, ысыткыч, нымдаткыч, кургаткыч, аба чыпкасы жана шыкагыч желдеткичти камтыйт. Аба имараттын ичине жайгаштырылган киргизүүчү система аркылуу бөлүштүрүлөт жана иштелген аба кайра айлантып киргизүүчү система аркылуу кайра колдонулат. Адам өзүн жакшы сезип, дем алуусуна жакшы шарт түзүлөт. Ысык климаттуу жерде, күнөс жайларда Кондиционерди колдонуу туруктуу жана чоң энергия талап кылат.

Жылуу абанышта кондиционер ырыцы эмгекке катышып жатыр, ыр берген теркерчилик сүйкүндөрү менен суу жүшүнүктөрүн табоон бузуу,^[1] үчүндөгү өндөркө көп айрылып жаткан деген сүйкүндөргө байланышты башка маселелер, [83]. Абаны кондициондоо (фильтрлөө, жылатуу, карама кармоо жана агыртма колдонуу) эмнегичтерди жана башка ордуно көзөгө жайгашкан жерлерди арзан, бойдон, гипоаллергийдик атмосферага камтылышы мүмкүн, кайрылган атмосфера^[2] пациенттик комфорту үчүн тиги ушул проблемалар. Кемчилексин, кырындылык, Legionella шейит алууга жетекчи микроорганизмалардын өсүүнү жана тармап кайтуусун эсебелейт.^[3][4] Градирни тазалыкта жатыр (курчап кайданы жок кылат), бул согууштук катпалдардын эмнегиден кайта жаткан жатканда бурчаган жаткан байлана буруундан алдап кевутушу мүмкүн.

Отун атмосфера болотуу, кондициондоонун жайгашкан жерин сууктуруушу жатыр, 2021-жылдын эрешкеле үчүн бүткүл дүйнө бойдонда 2021 тераватт-сааттын энергия сорунунун кызматындагы жалпы 99% ток энергиясына келтирелт, 2018-жылдагы абаны кондициондоо бакчысы боюнча эффективдүүлүктүн Көп-мамлекеттик Энергиялык Агенттик.^[5][6] Булдагы менен 2050-жылга чейин жайгашкан ордунун сууктуруу бындан мазмуну төмөндөгү ток энергиясына дайындыктуунун 6200 ТВтч өсүүсүнү баалабаат,^[7][8] айрыдан-айры, эми учурда болгон прогресс кароочу, отун үчүн ток энергиясын колдоонуудан чыгарган кашкан газдардын эмиссиясы экимесые 2,070 мон сабыга боюнча 2 тон, 1, 2 мүра пайдаланып жатат.

• Ден соолук»: Медициналык энциклопедия/Башкы ред. Борбугулов М. Б.; Кырг. ССР ИА ж. б.— Ф.: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын Башкы ред., 1991.— 456 б. ISBN 5-89750-008-8
• “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 4-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2012. 832 бет, илл. ISBN 978 9967-14-104-9

1. ↑ The Future of Cooling. iea.blob.core.windows.net. Текшерилген күнү 7 -август (баш оона) 2024.
2. ↑ Air conditioner installation. armanch.ca. Текшерилген күнү 7 -август (баш оона) 2024.
3. ↑ The Dangers In Your Cooling Tower. www.goodway.com. Текшерилген күнү 7 -август (баш оона) 2024.
4. ↑ What is a Cooling Tower and How Does It Work? Uses, Advantages, disadvantages. marinerspointpro.com. Текшерилген күнү 7 -август (баш оона) 2024.
5. ↑ The Global War on Air Conditioning. humanprogress.org. Текшерилген күнү 7 -август (баш оона) 2024.
6. ↑ Air conditioning causes around 3% of greenhouse gas emissions. How will this change in the future?. ourworldindata.org. Текшерилген күнү 7 -август (баш оона) 2024.
7. ↑ Cooling People In A Hotter World Could Consume All Of World’s Renewable Energy By 2050. cleantechnica.com. Текшерилген күнү 7 -август (баш оона) 2024.
8. ↑ World will shift energy dominance from fossil fuels to renewables by 2050 predicts new report. www.renewableenergymagazine.com. Текшерилген күнү 7 -август (баш оона) 2024.