Xanedana Zengiyan زنكيون Erebî
← 1127 — 1250 →
nexşeya Zengiyan
Agahiyên gelemperî
Rêveberî		Xanedan
Paytext		Şam
Ziman		Erebî, Tirkî, Kurdî
Dîn		Islam
TBH		(({tbh))}
TBH/sal		(({tbh kes))}
Dirav		(({dirav))}
Dem		(({dem))}
Nîşana înternetê		(({nîşana înternetê))}
Kd. telefonê		(({koda telefonê))}
(({agahîgelemp1 sernav))}		(({agahîgelemp1))}
(({agahîgelemp2 sernav))}		(({agahîgelemp2))}
(({agahîgelemp3 sernav))}		(({agahîgelemp3))}
(({agahîgelemp4 sernav))}		(({agahîgelemp4))}
(({agahîgelemp5 sernav))}		(({agahîgelemp5))}
Gelhe
		(({gelhe))}
		(({gelhe2))}
		(({gelhe3))}
		(({gelhe4))}
		(({gelhe5))}
Rûerd
		(({rûerd))}
		(({rûerd2))}
		(({rûerd3))}
		(({rûerd4))}
		(({rûerd5))}
Dîrok û bûyer
		(({bûyer1))}
		(({bûyer2))}
		(({bûyer3))}
		(({bûyer4))}
		(({bûyer5))}
		(({bûyer6))}
		(({bûyer7))}
		(({bûyer8))}
		(({bûyer9))}
		(({bûyer10))}
		(({bûyer11))}
		(({bûyer12))}
Serwerî
(({sernav serokA))}
1127-1146		Imad ad-Din Zengi
1241-1250		Mahmud Al-Malik Al-Zahir
		(({serokA3))}
		(({serokA4))}
		(({serokA5))}
		(({serokA6))}
(({sernav serokB))}
		(({serokB1))}
		(({serokB2))}
		(({serokB3))}
		(({serokB4))}
		(({serokB5))}
(({sernav serokC))}
		(({serokC1))}
		(({serokC2))}
		(({serokC3))}
		(({serokC4))}
		(({serokC5))}
(({sernav serokD))}
		(({serokD1))}
		(({serokD2))}
		(({serokD3))}
		(({serokD4))}
		(({serokD5))}
(({sernav serokE))}
		(({serokE1))}
		(({serokE2))}
		(({serokE3))}
		(({serokE4))}
		(({serokE5))}
		(({serokE6))}
		(({serokE7))}
		(({serokE8))}
		(({serokE9))}
Karîna qanûndanînê
	(({perleman))}
		(({perleman1))}
		(({perleman2))}
		(({perleman3))}
		(({perleman4))}
		(({perleman5))}
Ya berê Ya paşê Selcûqî Xanedana Eyûbiyan

Zengî yan jî xanedana zengiyan (bi erebî: زنكيون‎, lat. zankiyūn) xanedaneke dîrokî ya misilman e.^[1] Zengî binemaleke selcûqî ye desthilatdariya bakurê Rojavaye Kurdistan û Başurê Kurdistanê û pişt re jî desthilatdariya xwe fireh kirine û gihandine sînorê Misirê. Li Sûrî û Îraqê (1127-1174) û li Mûsilê berdewam bûn heta 1262 piştî zayînê. Paytexta wan berê Heleb bû û ji 1154an de bû Şam.

Bapîrê vê binemalê serleşkerekî memlûk ê bi navê Aq Sunqur bû. Ew bi alîkariya serdarê selcûqî Tutuş bû desthilatdarê Helebê. Kurê wî Îmadedîn Zengî di navbera 1127 û 1146an de hikumdarê Mûsil û Helebê bû.^[2][3]

Di navbera 1146 û 1174an de kurê wî Nûredîn cihê wî girt. Nûredîn di 1154an de Şam xist bin destê xwe. Piştî mirina birayê wî Seyfedîn (desthilatdarê Îraqê di navbera 1146 û 1149an de) Nûredîn Îraq jî teve milkê xwe kir û Mûsil kire paytext û desthilatiya wî li sere beşê Mûsilê heta 1262an ma.^[4] Di dema Nûredînê Zengî de dewlet xurt bû û baş bi rê ve diçû, tevgera avakirinê geş bû û aboriya dewletê xurt bû û sinorên xwe fere kirin heta gihandine Misrê. Nûredîn leşkerê xwe bi serokatiya Silhedînê Eyûbî şande Misrê û dawî li dewleta Fatimî anî. Di 1174an de Silhedîn li zengiyan vegeriya û dawî li desthilatiya Îsmaylê kurê Nûredînê Zengî li Helebê anî. Desthilata zenkiyan li Şingalê (1170-1220) û li Cizîrê (1180-1250) hebû û ew jî li ser destê eyûbiyan bi dawî bû.^[5]

1. Îmadedîn Zengî I kurê Qesimedewle Aq Sunqur – waliyê Mûsilê (1127-1146)
2. Seyfedîn Xazî I kurê Zengî I (1146-1149)
3. Qutbedîn Mewdûd kurê Zengî I (1149-1169)
4. Seyfedîn Xazî II kurê Mewdûd (1169-1177)
5. Izedîn Mesûd I kurê Mewdûd (1177-1193)
6. Ebûlharis Nûredîn Arslan Şah I kurê Mesûd (1193-1211)
7. Elmelik Elqahir Izedîn Mesûd II kurê Arslan Şah (1211-1218)
8. Nûreddîn Arslan Şah II kurê Mesûd II (1218-1219)
9. Elmelik Elqahir Nasiredîn Mehmûd kurê Mesûd II (1219-1234)
10. Bedredîn Lulu, (1234-1259)

1. Ebûlqasim Elmelik Eladil Nûredîn Mehmûd kurê Zengî (1146-1174)
2. Elmelik Esalih Nûredîn Îsmayl kurê Zengî (1174-1183)
3. Ebulfeth Elmelik Eladil Imadedîn Zengî II kurê Mewdûd li Şingalê (1181-1183)

1. Nûredîn Mehmûd kurê Zengî (1154-1174).

1. Imadedîn Zengî II kurê Mewdûd (1171–1197)
2. Qutbedîn Mihemed kurê Zengî II (1197–1219)
3. Imadedîn Şahanşah kurê Mihemed (1219–1220) û Celaledîn Mehmûd kurê Mihemed (1219–1220) û Fethedîn Umar kurê Mihemed (1219–1220)

1. Muizedîn Sencer Şah kurê Xazî II yê kurê Mewdûd (1180–1208)
2. Elmelik Elmuezem Muizedîn Mehmûd kurê Sencer Şah (1208–1241)
3. Elmelik Ezahir Mesûd kurê Mehmûd (1241–1250)

1. Imadedîn Zengî III kurê Arslan Şah II (?-1233)
2. Nûredîn Il Arslan kurê Zengî III (1233-1251)

• Selahedînê Eyûbî
• Şerê Qijikên Hamayê
• Fatimî
• Dewleta Selcûqîyan

Danegehên kontrola otorîteyê
Navneteweyî	VIAF
Neteweyî	Almanya Îsraêl
Yên din	Ensîklopediya Îslamê