ಮನೆಯ ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೊರಹರಿಯುವ ನೀರಿನ ಎರಡನ್ನೂ, ಗೃಹಕೃತ್ಯದ ಕೊಳಚೆ ನೀರು ಮತ್ತು ವ್ಯರ್ಥ ನೀರಿನಿಂದ ಮಲಿನತೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದು ಹಾಕುವ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವೇ, ಮನೆಯ ನಿಷ್ಪ್ರಯೋಜಕ ನೀರಿನ ಸಂಸ್ಕರಣೆ ಅಥವಾ ಕೊಳಚೆನೀರು ಸಂಸ್ಕರಣೆ . ಅದು ದೈಹಿಕ, ರಾಸಾಯನಿಕ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಮಲಿನತೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ದೈಹಿಕ, ರಾಸಾಯನಿಕ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಪುನಃ ಮರು ಉಪಯೋಗ ಅಥವ ಹೊರಬಿಡಲು ಯೋಗ್ಯವಾದ ಕೆಸರು ಇಲ್ಲವೆ ಘನ ನಿಷ್ಪ್ರಯೋಜಕವನ್ನು ಮತ್ತು (ಅಥವ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ಮಲಿನ ನೀರು) ಒಂದು ವ್ಯರ್ಥ ನೀರಿನ ಹರಿವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವುದೇ ಅದರ ಮುಖ್ಯ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಪದಾರ್ಥವು ಅನೇಕ ನಂಜಿನ ಸಾವಯವ ಮತ್ತು ಅಸಾವಯವ ಮಿಶ್ರಣಗಳ ಸಹಿತ ಕೆಲವು ಬಾರಿ ಅಜಾಗರೂಕತೆಯಿಂದ ಸೋಂಕನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.

ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಮೂಲಗಳು

ಕೊಳಚೆನೀರು ಗೃಹಗಳು, ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಹಾಗೂ ಕೈಗಾರಿಕಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಶೌಚಗೃಹಗಳು, ಬಚ್ಚಲುಮನೆ, ಸ್ನಾನಗೃಹ, ಅಡಿಗೆಮನೆ, ತೊಟ್ಟಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಸ್ಥಳಗಳಿಂದ ಚರಂಡಿಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಿದು ಬರುವ ದ್ರವರೂಪದ ಗೃಹ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಹಲವಾರು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಳಚೆಯು ಕೈಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಕಟ್ಟಡಗಳಿಂದ ಹೊರಬೀಳುವ ದ್ರವರೂಪಿ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳನ್ನೂ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.

ಗೃಹತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಬೂದುನೀರು ಮತ್ತು ಕರಿನೀರು ಆಗಿ ಬೇರ್ಪಡಿಸಿ ಅವುಗಳನ್ನುಹೊರ ಒಯ್ಯುವುದು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ಜಗದಲ್ಲಿ ಸರ್ವೇಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಬೂದುನೀರನ್ನು ಗಿಡಗಳಿಗೆ ಎರೆಯಲು ಅಥವಾ ಶೌಚಗೃಹಗಳನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಲು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಲು ಅನುಮತಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಬಹುತೇಕ ಕೊಳಚೆನೀರು ಛಾವಣಿಗಳು ಅಥವಾ ಗಟ್ಟಿಯಾದ (ನೀರು ಹೀರದ) ಸ್ಥಳಗಳ ನೀರನ್ನೂ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹರಿದುಬರುವ ಮಳೆನೀರು ಸಹ ಇದರೊಂದಿಗೆ ಸೇರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿರುತ್ತದೆ.

ಮಳೆನೀರನ್ನು ಒಯ್ಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿರುವ ಕೊಳಚೆನೀರು ಸಾಗಿಸುವ ಚರಂಡಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಕೂಡು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ಕೂಡು ಚರಂಡಿಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ. ಅವುಗಳ ಕಾಲಮಾನಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಅವು ತೊಡಕಾಗಿಸುವ ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯು ಅದರ ಮುಖಾಂತರ ಕ್ಷೀಣಿಸುವ ಕಾರಣ ಅಂತಹ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದೂರವಿರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಅವಶ್ಯಕತೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಒಳಹರಿವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೂ ಸಹ ಅನೇಕ ಬಾರಿ ನಂತರದ ಬಹಳ ವೆಚ್ಚದ, ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಅದೂ ಅಲ್ಲದೆ, ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಒಳಹರಿಯುವಿಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವಂತಹ ಬಲವಾದ ಮಳೆನೀರಿನ ಹರಿವು ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮಿತಿಮೀರುವಂತೆ ನಿರ್ವಹಿಸಿ, ಚೆಲ್ಲುವಿಕೆ ಮತ್ತು ತುಂಬಿ ಹರಿಯುವಂತೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಆಧುನಿಕ ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಒಳಚರಂಡಿಯ ಪ್ರಗತಿಗಳು ಮಳೆನೀರಿಗೆಂದೇ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ ಮಳೆನೀರಿನ ಚರಂಡಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಮಳೆನೀರು ಮಾಳಿಗೆಗಳು ಹಾಗೂ ನೆಲದಮೇಲೆ ಬಿದ್ದು ಹರಿದಾಗ, ಅದು ಮಣ್ಣಿನ ಕಣಗಳು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಚರಟ, ಭಾರವಾದ ಲೋಹಗಳು, ಸಾವಯವ ಮಿಶ್ರಣಗಳು, ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಕೊಳಕು ಮತ್ತು ಎಣ್ಣೆ ಹಾಗೂಗ್ರೀಸ್ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಅನೇಕ ಮಲಿನತೆಗಳನ್ನು ಅಕಸ್ಮಾತ್ತಾಗಿ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ನೇರವಾಗಿ ನೀರಿನ ಮಾರ್ಗಗಳಿಗೆ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸುವ ಮುಂಚೆ ನಿಗದಿತ ಮಟ್ಟದ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯನ್ನು ಮಳೆನೀರು ಹೊಂದಲು ಕೆಲವು ಕಾನೂನು ಪರಿಧಿಗಳು ಬಯಸುತ್ತವೆ. ಸೋಸುವ ಸಲಕರಣೆಗಳ ಸಹಿತ ಅನೇಕ ರೀತಿಯ ಚರಟ ತೆಗೆಯುವ ತೊಟ್ಟಿಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, ತೇವಭೂಮಿಗಳು, ಹೂತಿರುವ ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ಕಮಾನುಗುಮ್ಮಟಗಳು, ಹಾಗೂ ಜಲಾವರ್ತ ಪ್ರತ್ಯೇಕಗಳು (ಒರಟಾದ ಘನವಸ್ತಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು) ಮಳೆಯನೀರಿಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಡುವ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ. ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯಹಿತವಾದ ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಒಳಚರಂಡಿಗಳು ಯಾವುದೇ ಮಳೆನೀರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬಾರದು. ಆರೋಗ್ಯಕರವಾದ ಒಳಚರಂಡಿಗಳು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಮಳೆನೀರಿನ ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಚರಂಡಿಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿರುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಅವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಳೆನೀರನ್ನು ಸಾಗಿಸುವಂತೆ ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದಿಲ್ಲ. ನೆಲ ಮಾಳಿಗೆ ಮನೆಯ ಸಹಿತದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಆರೋಗ್ಯಕರ ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಒಳಚರಂಡಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮಳೆಯನೀರನ್ನು ಬುಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರೆ, ಕಚ್ಚಾ ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಹಿಂಬದಿಯ ಹೊಡೆತ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು.

ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಲೋಕನ

ಕೊಳಚೆನೀರನ್ನು ಅದು ಉತ್ಪಾದನೆಯಾಗುವ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲೇ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕರಿಸಬಹುದು ( ಭೂಗತ ಮಲ ಸಂಗ್ರಹಗಳು, ಜೈವಿಕ ಸೋಸುವ ಸಲಕರಣೆಗಳು ಅಥವ ಆಮ್ಲಜನಕ ಸಹಿತದ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು), ಇಲ್ಲವೇ ಉದ್ದವಾದ ಕೊಳವೆಗಳ ಜಾಲ ಹಾಗೂ ಪಂಪ್ ನಿಲ್ದಾಣಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಒಂದು ಪುರಸಭೆಯ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕಕ್ಕೆ ರವಾನಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ (ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಒಳಚರಂಡಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಕೊಳವೆಗಳು ಹಾಗೂ ಮೂಲಭೂತ ಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ನೋಡಿರಿ). ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಸಂಗ್ರಹ ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯು ಲಾಕ್ಷಣಿಕವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ, ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಒಕ್ಕೂಟದ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟಮಾನಗಳಿಗೆ ಬದ್ಧವಾಗಿವೆ. ಕೈಗಾರಿಕಾ ಮೂಲದ ನಿಷ್ಪ್ರಯೋಜಕ ನೀರಿನ ಸಂಸ್ಕರಣೆಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಶೇಷವಾದ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ (ಕೈಗಾರಿಕಾ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನೀರಿನ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯನ್ನು ನೋಡಿರಿ).

ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯು, ಪ್ರಾಥಮಿಕ, ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಮತ್ತು ತೃತೀಯ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಮೂರು ಹಂತಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬಹುದು. ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯು ನಿಶ್ಚಲ ತೊಟ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಳಚೆನೀರನ್ನು ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಹಿಡಿದಿಡುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಭಾರವಾದ ಘನ ವಸ್ತುಗಳು ಮುಳುಗಿ ತಳದಲ್ಲಿ ಶೇಖರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಏಣ್ಣೆ, ಗ್ರೀಸ್ ಮತ್ತು ಹಗುರವಾದ ಘನ ವಸ್ತುಗಳು ಮೇಲ್ಮೈನಲ್ಲಿ ತೇಲುತ್ತವೆ. ನೆಲೆನಿಂತ ಹಾಗೂ ತೇಲುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಉಳಿದ ನೀರನ್ನು ಎರಡನೆಯ ಸಂಸ್ಕರಣೆಗೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಇಲ್ಲವೇ ಹೊರಬಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯು ಕರಗಿದ ಮತ್ತು ತೇಲಾಡುವ ಜೈವಿಕ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುತ್ತದೆ. ದ್ವಿತೀಯ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯು ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ವಾಸಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ತೇಲುವ ದೇಶೀಯ ಅತಿ ಸ್ಮೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಜೀವಿಗಳಿಂದ ಸಾಂಕೇತಿಕವಾಗಿ ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ನೀರನ್ನು ತೃತೀಯ ಸಂಸ್ಕರಣೆಗೆ ಬಿಡುವ ಮೊದಲು ಅಥವ ಹೊರಬಿಡುವ ಮುನ್ನ, ಎರಡನೆಯ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ನೀರಿನಿಂದ ಅತಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಜೀವಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದು ಹಾಕಲು ಒಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವು ಬೇಕಾಗಬಹುದು. ತೃತೀಯ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯು ಕೆಲವು ವೇಳೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಯಾವುದಾದರೊಂದು ಎಂದು ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ತೊರೆ, ನದಿ, ಕೊಲ್ಲಿ, ಖಾರಿ ಇಲ್ಲವೇ ತೇವ ಭೂಮಿಗೆ ಬಿಡುವ ಮೊದಲು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಖಾರಿಗಳು ಹಾಗೂ ಅತಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಸೋಸುವಿಕೆಯಿಂದ) ಕೆಲವು ವೇಳೆ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ನೀರನ್ನು ರಾಸಾಯನಿಕ ಅಥವಾ ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇಲ್ಲವೇ ಒಂದು ಗಾಲ್ಫ್ ಮಾರ್ಗ, ಹಸಿರು ದಾರಿ ಅಥವಾ ಉದ್ಯಾನವನದ ನೀರಾವರಿಗೆ ಅದನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು. ಅದು ಸಾಕಷ್ಟು ಶುದ್ಧವಾಗಿದ್ದರೆ, ಕೃಷಿಯ ಕೆಲಸಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಭೂ ಅಂತರ್ಜಲದ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅದನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು.

ಸಾಂಕೇತಿಕ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ನಿರ್ವಹಣಾ ಚಿತ್ರ

ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಸಂಸ್ಕರಣೆ

ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯನ್ನು ಶುದ್ಧಗೊಳಿಸುವಂತಹ ಜಾಲರಿ ಸೌಟುಗಳು ಮತ್ತು ರೇಚಕಗಳಿಗೆ ತೊಡಕು ಅಥವ ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಮೊದಲು ಕಚ್ಚಾ ವ್ಯರ್ಥ ನೀರಿನಿಂದ ಸುಲಭವಾಗಿ ಶೇಖರಿಸುವಂತಹ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯು ತೆಗೆದುಹಾಕುತ್ತದೆ (ಕಸ, ಮರದ ತುಂಡುಗಳು, ಎಲೆಗಳು ಮುಂತಾದುವು).

ಮರೆಮಾಡುವುದು

ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಹರಿವಿನಲ್ಲಿ ಒಯಲ್ಪಡುವ ಎಲ್ಲಾ ದೊಡ್ಡ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದು ಹಾಕಲು ಅಂತರ್ವಾಹಿ ಮಲಿನವಾದ ನೀರು ಸೋಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.^[೨] ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ಯಾಂತ್ರಿಕತೆಯ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿದ ಕಂಬದ ಪರದೆಯ ಸಹಿತ ಸೇವೆಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಆಧುನಿಕ ಘಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಹೆಚ್ಚು ಚಿಕ್ಕದಾದ ಅಥವ ಕಡಿಮೆ ಆಧುನಿಕ ಘಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಕೈಯಿಂದ ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸುವ ಒಂದು ಪರದೆಯನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು. ಒಂದು ಯಾಂತ್ರಿಕ ಪರದೆಯ ತೂಗಾಡುವ ಕ್ರಿಯೆಯು ಸಾಂಕೇತಿಕವಾಗಿ ಕಂಬದ ಪರದೆಯ ಮೇಲೆ ತ್ಯಾಜ್ಯವಸ್ತುಗಳ ಒಟ್ಟುಗೂಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು / ಅಥವಾ ಹರಿವಿನ ಮಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಘನ ವಸ್ತುಗಳು ಶೇಖರಿಸಲ್ಪಟ್ಟು ಮತ್ತು ನಂತರ ಒಂದು ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಲ್ಪಡುತ್ತವೆ ಅಥವಾ ಸುಟ್ಟು ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಅಳೆತೆಯ ಕಂಬದ ಪರದೆಗಳು ಅಥವಾ ಜಾಲರಂದ್ರ ಪರದೆಗಳನ್ನು ಘನವಸ್ತುಗಳ ತೆಗೆಯುವಿಕೆಯನ್ನು ಚುರುಕುಗೊಳಿಸಲು ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು.

ಒಂದು ಕೊಳಚೆನೀರು ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕದಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುವ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲನೆ ಕ್ರಿಯೆಯೇ ಅಡ್ಡತೆರೆಗಳು, ಮತ್ತು ಕೊಳಚೆನೀರಿನಲ್ಲಿ ಇರುವ ಬಟ್ಟೆ, ಕಾಗದ, ಮರ, ಅಡುಗೆ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಮುಂತಾದುವುಗಳ ತುಂಡುಗಳಂತಹ ತೇಲಾಡುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದು ಬಲೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿಯುವಂತೆ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಅಡ್ಡತೆರೆಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಕೊಳಚೆನೀರನ್ನು ದಾಟಿಸಲು ಅದು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಈ ತೇಲುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನುತೆಗೆದು ಹಾಕದಿದ್ದರೆ ಉದ್ದನೆಯ ಕೊಳವೆಗಳು ಉಸಿರುಗಟ್ಟುತ್ತವೆ ಇಲ್ಲವೇ ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ರೇಚಕಗಳ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿಕೂಲವಾಗಿ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತವೆ. ಹೀಗೆ ಕೊಳಚೆನೀರಿನಲ್ಲಿ ತೇಲುವ ವಸ್ತುಗಳ ಕಾರಣ ನಷ್ಟವಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿಂದ ರೇಚಕಗಳು ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದೇ ಈ ಅಡ್ಡ ತೆರೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ್ಯ. ಅದನ್ನು ಮರಳಿನ ಗೂಡುಗಳಿಗಿಂತ ಮುಂಚೆ ಹೊಂದಿಸಬೇಕು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಭೂ ಪ್ರದೇಶ ತುಂಬುವಿಕೆ ಮುಂತಾದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಮರಳಿನ ಗುಣಮಟ್ಟವು ಅಷ್ಟು ಮುಖ್ಯವಾಗಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಮರಳಿನ ಕೋಣೆಗಳ ನಂತರವೂ ಅಡ್ಡತೆರೆಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಬಹುದು. ಅವುಗಳನ್ನು ಕೆಲವು ವೇಳೆ ಸ್ವತಃ ಮರಳಿನ ಕೊಣೆಗಳ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಹೊಂದಿಸಬಹುದು.

ಮರಳಿನ ತೆಗೆಯುವಿಕೆ

ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಪೂರ್ವ ಒಂದು ಮರಳಿನ ಅಥವ ಉಸುಕಿನ ನಾಲೆ ಇಲ್ಲವೇ ಕೋಣೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬಹುದು, ಅಲ್ಲಿ ಹರಿದು ಬರುತ್ತಿರುವ ನಿಷ್ಪ್ರಯೋಜಕ ನೀರಿನ ವೇಗದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಉಸುಕು, ಮರಳು, ಹಾಗೂ ಕಲ್ಲು ನೆಲೆ ನಿಲ್ಲಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡಲು ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ವ್ಯರ್ಥ ನೀರು ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಸೌಲಭ್ಯದಲ್ಲಿ ರೇಚಕಗಳು ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಯಾಂತ್ರಿಕ ಸಲಕರಣೆಗಳನ್ನು ಅವು ಹಾಳು ಮಾಡಬಹುದಾದ ಕಾರಣ ಈ ಕಣಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಣ್ಣ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯದಾಯಕ ಕೊಳಚೆನೀರು ಒಳಚರಂಡಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ, ಮರಳಿನ ಕೋಣೆಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿರುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಉಸುಕಿನ ತೆಗೆಯುವಿಕೆ ದೊಡ್ಡ ಘಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಾವಶ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣೆ

ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಚರಟಗಟ್ಟಿಸುವ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ "ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಪರಿಶುದ್ಧಗೊಳಿಸುವ" ಅಥವಾ "ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಗಷ್ಟುಗಟ್ಟಿಸುವ ತೊಟ್ಟಿಗಳು" ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ, ದೊಡ್ಡ ತೊಟ್ಟಿಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಕೊಳಚೆ ನೀರು ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಕೆಸರು ತಳದಲ್ಲಿ ನೆಲೆ ನಿಲ್ಲಲು ತೊಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿದರೆ ಗ್ರೀಸ್ ಮತ್ತು ಎಣ್ಣೆ ಮೇಲ್ಮೈಗೆ ಏರಿ ತೇಲುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವನ್ನು ಜಾಲಿಸಿ ತೆಗೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ತೊಟ್ಟಿಯ ತಳದಲ್ಲಿರುವ ಹಾರುವ ಮಣೆಯ ಕಡೆಗೆ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಕೆಸರನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ದೂಡುವಂತಹ ಮಣ್ಣು ಒರೆಸುವ ಮಣೆ ಯಾಂತ್ರಿಕವಾಗಿ ನಡೆಯುವಂತೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನೆಲೆ ನಿಲ್ಲುವ ತೊಟ್ಟಿಗಳು ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅದು ಕೆಸರು ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿಗೆ ಪಂಪ್ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ತೇಲುವ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ ಗ್ರೀಸ್ ಮತ್ತು ಎಣ್ಣೆಯನ್ನು ಸಾಬೂನುಕರಣವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಕೆಲವು ವೇಳೆ ಮರಳಿ ಪಡೆಯಬಹುದು. ತೇಲಾಡುವ ವಸ್ತುಗಳು ಹಾಗೂ ಕೆಸರಿನ ಉನ್ನತ ಶೇಕಡಾ ದರದ ತೆಗೆಯುವಿಕೆಗೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವಂತೆ ತೊಟ್ಟಿಯ ಅಳತೆಗಳು ರಚಿಸಲ್ಪಡಬೇಕು. ಕೊಳಚೆನೀರಿನಿಂದ BOD ಯನ್ನು ಶೇಕಡಾ 30 ರಿಂದ 35 ರ ವರಗೆ, ಮತ್ತು ತೇಲಾಡುವ ಘನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಶೇಕಡಾ 60 ರಿಂದ 65 ರ ವರೆಗೆ ಒಂದು ಸಾಂಕೇತಿಕ ಚರಟಗಟ್ಟಿಸುವ ತೊಟ್ಟಿಯು ತೆಗೆದುಹಾಕಬಹುದು.

ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣೆ

ಮಾನವನ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳು, ಆಹಾರದ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳು, ಸಾಬೂನುಗಳು ಹಾಗೂ ಮಾರ್ಜಕಗಳಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾದಂತಹ ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಜೈವಿಕ ಒಟ್ಟುವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕೆಳದರ್ಜೆಗಿಳಿಸುವಂತೆ ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯು ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಬಹುಭಾಗ ಪುರಸಭಾ ಘಟಕಗಳು ಆಮ್ಲಜನಕದ ಸಹಿತದ ಜೈವಿಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ನೆಲನಿಂತ ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ದ್ರವ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸುತ್ತವೆ. ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿರಲು, ಒಂದು ಗೊತ್ತಾದ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಹಾಗೂ ಸಸ್ಯವರ್ಗ ಜೀವಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಆಮ್ಲಜನಕ ಹಾಗೂ ಆಹಾರವೆರಡೂ ಬೇಕು. ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಜೀವಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರೊಟೊಜೊವಾ ಗಳು ಕರಗಿರುವ ಸಾವಯುವ ಮಲಿನತೆಗಳನ್ನು ಕೊಳೆಯುವಂತೆ ಮಾಡಿ ತಿನ್ನುತ್ತವೆ (ಉದಾಹರಣೆ ಸಕ್ಕರೆಗಳು, ಕೊಬ್ಬುಗಳು, ಸಾವಯುವ ಗಿಡ್ಡ-ಸರಪಳಿ ಇಂಗಾಲದ ಮಾಲಿಕ್ಯೂಲ್ಸ್ ಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ) ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಕರಗುವ ಹೆಚ್ಚು ಭಾಗಾಂಶಗಳನ್ನು ತೇಲಾಡುವ ಸ್ಪಂಜಿನಂತಹ ನೊರೆಯಾಗಿ ಬಿಗಿಯುತ್ತವೆ. ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಹೀಗೆ ವಿಭಾಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ

• ಫಿಕ್ಸಡ್-ಫಿಲ್ಮ್ ಅಥವ
• ಸಸ್ಪೆಂಡೆಡ್-ಗ್ರೋಥ್ .

ಜಿನುಗುವ ಸೋಸುವ ಯಂತ್ರ ಮತ್ತು ಚಕ್ರಾಕಾರವಾಗಿ ತಿರುಗುವ ಜೈವಿಕ ಸ್ಪರ್ಶಕಗಳು ಒಳಗೊಂಡ ಫಿಕ್ಸೆಡ್-ಫಿಲ್ಮ್ ಅಥವ ಅಟ್ಯಾಚ್ಡ್ ಗ್ರೋಥ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದಲ್ಲಿ, ಬಯೋಮಾಸ್ ಸಾಧನಗಳ ಮೇಲೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೊಳಚೆನೀರು ಅದರ ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲೆ ಹರಿಯುತ್ತದೆ.

ಚುರುಕುಗೊಳಿಸಿದ ಕೆಸರಿನಂತಹ ಸಸ್ಪೆಂಡೆಡ್-ಗ್ರೋಥ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಗಳಲ್ಲಿ, ಬಯೋಮಾಸ್ ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಜೊತೆ ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಷ್ಟೇ ಪ್ರಮಾಣದ ನೀರನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸುವ ಫಿಕ್ಸೆಡ್-ಫಿಲ್ಮ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಡೆಸಬಹುದು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಫಿಕ್ಸೆಡ್-ಫಿಲ್ಮ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಗಳು ಜೈವಿಕ ವಸ್ತುಗಳ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಉಗ್ರವಾದ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಜೊತೆ ಸ್ಪರ್ಧಸಲು ಹೆಚ್ಚು ಶಕ್ತವಾಗಿವೆ, ಮತ್ತು ಸಸ್ಪೆಂಡೆಡ್-ಗ್ರೋಥ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಗಳಿಗಿಂತ ಸಾವಯುವ ವಸ್ತು ಮತ್ತು ತೇಲುವ ಘನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಒದಗಿಸಬಲ್ಲವು.

ಸಾಂಕೇತಿಕವಾಗಿ ಕೈಗಾರಿಕಾ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಲವಾದ ಅಥವ ಮಾರ್ಪಡಿಸುವ ಸಾವಯುವ ಭಾರಗಳನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಲು, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮಾದ್ಯಮಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳಿಂದ ನಂತರ ಸಂಸ್ಕರಿಸಲು ಅವುಗಳನ್ನು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುವಂತೆ, ರೋಘಿಂಗ್ ಫಿಲ್ಟರ್ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಪಟ್ಟಿವೆ. ವ್ಯರ್ಥನೀರನ್ನು ಸೇರಿಸಿದ ಸಾಧನಗಳಿಗೆ ತುಂಬಿದ ಸೋಸುವ ಪಾತ್ರೆಗಳು ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ಅವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಜಲ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಭಾರ ಮತ್ತು ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಗಾಳಿಯಾಡುವಂತೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡಲು ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ದೊಡ್ಡ ಸ್ಥಾವರಗಳಲ್ಲಿ, ಗಾಳಿಯಾಡುವ ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಸಾಧನಗಳ ಮುಖಾಂತರ ರಭಸದಿಂದ ಗಾಳಿಯನ್ನು ದೂಡಲಾಗುವುದು. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಿಯಮದ ಪ್ರಕಾರ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಒಳಗೇ ಪರಿಣಾಮ ಸ್ವರೂಪದ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನೀರು ಇರುತ್ತದೆ.

ಒಂದು ಸೋಸುವ ಪಾತ್ರೆಯು ತೇಲುವ ಸಾವಯುವ ವಸ್ತಗಳ ಕಡಿಮೆ ಶೇಕಡಾ ದರವನ್ನು ತೆಗೆದು ಹಾಕಿದರೆ, ಸೋಸುವ ಪಾತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಜೈವಿಕ ಉತ್ಕರ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ನಿಟ್ರಿಫಿಕೇಷನ್ ಸಂಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ಕಾರಣ, ಸಾವಯುವ ಪದಾರ್ಥದ ಬಹುಭಾಗ ಗುಣಲಕ್ಷಣದ ಒಂದು ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಆಮ್ಲಜನಕ ಸಹಿತದ ಉತ್ಕರ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ನಿಟ್ರಿಫಿಕೇಷನ್ ಗಳಿಂದ, ತೊಟ್ಟಿಯ ತಳ ಬಾಗಕ್ಕೆ ಮುಳುಗಿ ನೆಲೆ ನಿಲ್ಲುವಂತಹ ಭಾರವಾದ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ, ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟಿದ ತೇಲಾಡುವ ರಾಶಿಗೆ ಸಾವಯುವ ಘನವಸ್ತುಗಳು ಮಾರ್ಪಾಡಾಗುತ್ತವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಸೋಸುವ ಪಾತ್ರೆಯ ಹೊರಹರಿವನ್ನು, ದ್ವಿತೀಯ ಪರಿಶುದ್ಧಶಗೊಳಿಸುವ ಅಥವಾ ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ನೆಲೆ ನಿಲ್ಲುವ ತೊಟ್ಟಿಗಳು ಇಲ್ಲವೆ ಫಲವತ್ತಾದ ಮಣ್ಣಿನ ತೊಟ್ಟಿಗಳೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ, ಗಷ್ಟು ಗಟ್ಟಿದ ತೊಟ್ಟಿಯ ಮುಖಾಂತರ ಹಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಚುರುಕುಗೊಳಿಸಿದ ಕೆಸರು

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗಣನೀಯವಾದ ಸಾವಯುವ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಜೈವಿಕ ಸೋಪಿನಂತಹ ಸ್ಪಂಜಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು ಕರಗಿದ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವಂತಹ ವಿಧ ವಿಧದ ಯಾಂತ್ರಿಕ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳಿಂದ ಚುರುಕಾದ ಕೆಸರಿನ ಘಟಕಗಳು ಸುತ್ತುವರಿದಿವೆ.

ಈ ಪದ್ಧತಿಯು ವಿಶೇಷ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸೆರೆ ಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆದರ್ಶ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ವಶವಾಗಿ, ಅಮೋನಿಯಾವನ್ನು ನೈಟ್ರೈಟ್ ಮತ್ತು ನೈಟ್ರೇಟ್ ಹಾಗೂ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸಾರಜನಕದ ಅನಿಲವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ (ಡಿನೈಟ್ರಿಫಿಕೇಷನ್ ಸಹ ನೋಡಿರಿ). ತಕ್ಷಣವೇ ತೆಗೆದುಹಾಕಲೇ ಬೇಕಾದ ಅಪಾಯಕಾರಿ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಈ ಕೆಸರು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ನಮ್ಮ ಗೃಹಕೃತ್ಯದ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಉಪಯೋಗಕ್ಕೆ ನಾವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ನೀರನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು.

ಮೇಲ್ಮೈ-ಗಾಳಿಗೆ ಇಟ್ಟಂತಹ ಬೇಸಿನ್ ಗಳು (ಖಾರಿಗಳು)

ಕೈಗಾರಿಕಾ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನೀರನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸಲು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜೈವಿಕ ಉತ್ಕರ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಮ್ಲಜನಕ (ಅಥವಾ ಗಾಳಿ) ಹಾಗೂ ಪರಮಾಣುಜೀವಿಗಳ ಕ್ರಿಯೆಯ ಉಪಯೋಗವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಮೇಲ್ಮೈ-ಗಾಳಿಗೆ ಇಟ್ಟಂತಹ ಬೇಸಿನ್ ಗಳು 1 ರಿಂದ 10 ದಿನಗಳ ಧಾರಣ ಶಕ್ತಿಯಷ್ಟು ಬಯೋಕೆಮಿಕಲ್ ಆಕ್ಸಿಜನ್ ಡಿಮ್ಯಾಂಡ್ ನ ತೆಗೆದುಹಾಕುವ 80 ರಿಂದ ಶೇಕಡಾ 90 ರಷ್ಟನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತವೆ.^[೩] ಬೇಸಿನ್ ಗಳು ಆಳದಲ್ಲಿ 1.5 ರಿಂದ 5.0 ಮೀಟರ್ ಗಳಷ್ಟು ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿರಬಹುದು ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯ ನೀರಿನ ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲೆ ತೇಲುತ್ತಿರುವ ಯಂತ್ರಚಾಲಿತ ಏರಿಯೇಟರ್ ಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತವೆ.^[೩]

ಏರಿಯೇಟೆಡ್ ಬೇಸಿನ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ, ಏರಿಯೇಟರ್ ಗಳು ಎರಡು ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ: ಜೈವಿಕ ಉತ್ಕರ್ಷಣಾ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳಿಂದ ಬೇಕಾದಂತಹ ಬೇಸಿನ್ ಗಳಿಗೆ ಅವು ಅನಿಲವನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅನಿಲವನ್ನು ಚದುರಿಸಲು ಬೇಕಾದ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು (ಅಂದರೆ, ಆಮ್ಲಜನಕ, ತ್ಯಾಜ್ಯನೀರು ಮತ್ತು ಅಣುಜೀವಿಗಳು) ಅವು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಸಾಂಕೇತಿಕವಾಗಿ, 1.8 ರಿಂದ 2.7 kg O₂/kW·h ರಷ್ಟು ಸಮತೂಕದ ಗಾಳಿಯ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಲು ತೇಲುವ ಮೇಲ್ಮೈ ಗಾಳಿ ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಚುರುಕುಗೊಳಿಸಿದ ಕೆಸರಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಾಧಿಸಿದಷ್ಟು ಅವು ಒಳ್ಳೆಯ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಚುರುಕುಗೊಳಿಸಿದ ರಾಡಿಯ ಘಟಕದ ಸಮನಾದ ಸಾಧನೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಆದ್ದರಿಂದ ಏರಿಯೇಟೆಡ್ ಬೇಸಿನ್ ಗಳು ನೆರವೇರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.^[೩]

ಜೈವಿಕ ಉತ್ಕರ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಉಷ್ಣಾಂಶಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಮತ್ತು 0 °C ಹಾಗೂ 40 °C ನಡುವೆ ಜೈವಿಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳ ಮಟ್ಟವು ಉಷ್ಣಮಾನದ ಜೊತೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮೇಲ್ಮೈ ಏರಿಯೇಟೆಡ್ ಪಾತ್ರೆಗಳು 4 °C ಮತ್ತು 32 °C ನಡುವೆ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.^[೩]

ಸೋಸುವ ಬೆಡ್ ಗಳು (ಆಕ್ಸಿಡೈಜಿಂಗ್ ಬೆಡ್ ಗಳು)

ಹಳೆಯ ಘಟಕ ಮತ್ತು ಬದಲಾಗುವ ಭಾರಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವಂತಹುಗಳಲ್ಲಿ, ಜಿನುಗುವ ಸೋಸುವ ಪಾತ್ರೆಯ ಬೆಡ್ ಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ ಅಲ್ಲಿ ನೆಲೆನಿಂತ ಕೊಳಚೆನೀರು ದ್ರವ ಪದಾರ್ಥವನ್ನು ಕೋಕ್ (ಇಂಗಾಲೀಕರಿಸಿದ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು), ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲಿನ ಚೂರುಗಳು ಅಥವ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ರಚಿಸಿದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಸಾಧನದಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಸ್ಥಳದ ಮೇಲ್ಮೈ ಬೆಡ್ ಮೇಲೆ ಹರಡುತ್ತಾರೆ. ತಯಾರಾದ ಜೈವಿಕ ಪದರಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಅಂತಹ ಸಾಧನಗಳು ದೊಟ್ಟ ಮೇಲ್ಮೈ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ದ್ರವ ಪದಾರ್ಥವು ಸಾಂಕೇತಿಕವಾಗಿ ರಂದ್ರ ಮಾಡಿದ ತುಂತುರು ಹನಿಯ ಕೈಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಹರಡಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಹರಡಲ್ಪಟ್ಟ ದ್ರವವು ಬೆಡ್ ಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಹನಿಹನಿಯಾಗಿ ಬೀಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತಳದಲ್ಲಿರುವ ತೂಬುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹವಾಗುತ್ತದೆ. ಅದನ್ನು ಆಮ್ಲಜನಕದೊಡನೆ ಸೇರುವಂತೆ ಮಾಡಲು, ಬೆಡ್ ಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಜಿನುಗುವಂತಹ ಗಾಳಿಯ ಮೂಲವನ್ನು ಸಹ ಈ ತೂಬುಗಳು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಸೂಕ್ಷ್ಮಜೀವಿಗಳು, ಪ್ರೊಟೊಜೊವ ಹಾಗೂ ಅಣಬೆ, ಬೂಷ್ಟಿನ ಜೈವಿಕ ಪದರಗಳು ಸಾಧನಗಳ ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲೆ ರಚನೆಯಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ತಿಂದು ಇಲ್ಲವೆ ಬೇರೆ ರೀತಿಯಿಂದ ಸಾವಯುವ ವಸ್ತುಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಕುಗ್ಗಿಸುತ್ತವೆ. ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ನಿಬಿಡತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವಂತಹ ಕ್ರಿಮಿಕೀಟಗಳ ಮರಿಗಳು, ಬಸವನ ಹುಳುಗಳು ಹಾಗೂ ಹುಳುಗಳಿಂದ ಈ ಜೈವಿಕ ಪೊರೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಿನ್ನಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಮಿತಿಮೀರಿದ ಭಾರದ ಹೊರೆಯು ಪದರದ ದಪ್ಪತನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ ಸೋಸುವ ಪಾತ್ರೆ ಸಾಧನದ ಅಡಚಣೆ ಹಾಗೂ ಮೇಲ್ಮೈ ಮೇಲೆ ಕೊಳದ ರೀತಿಯಾಗಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಧನಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ಇತ್ತೀಚಿನ ಮುನ್ನಡೆಗಳು ಜಿನುಗುವ ಸೋಸುವ ಪಾತ್ರೆಯ ನಕ್ಷೆಗಳ ಸಹಿತ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು-ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ರಚನೆಯು ಅನೇಕ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಜಯಿಸಿವೆ.

ಮಣ್ಣಿನ ಜೈವಿಕ-ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ

ಒಂದು ಕೆ.ಜಿ. ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ನೀರಿಗೆ 50 ಜೋಲ್ ಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಬೇಡಿಕೆಗಳ ಅತ್ಯಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ಶಕ್ತಿಯ ಉಪಯೋಗದ ಕಾರಣ ಒಟ್ಟು ನೀರಿನ ಮರುಬಳಕೆಯನ್ನು ಶಕ್ತಗೊಳಿಸಿ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ದಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ಐಐಟಿ ಮುಂಬಯಿಯಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸಿದ ಮಣ್ಣಿನ ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವೆಂದು SBT Archived 2014-11-10 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಒಂದು ಹೊಸ ಪದ್ಧತಿಯು ಅಗಾಧ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ. COD 400 mg/L [೧] Archived 2014-11-10 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ನ ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಒಳಹರಿವಿನಿಂದ COD < 10 mg/L ನಷ್ಟು ಸಾಂಕೇತಿಕವಾಗಿ SBT ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಸಾಧಿಸಬಹುದು. ಸಾಧನಗಳಲ್ಲಿ ದೊರಕುವ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸೂಕ್ಷ್ಮಜೀವಾಣುಗಳ ಸಾಂದ್ರತೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ COD ಮೌಲ್ಯಗಳು ಹಾಗೂ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣುಗಳ ಎಣಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ SBT ಘಟಕಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿತಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕಗಳಂತಲ್ಲದೆ SBT ಘಟಕಗಳು ಇತರೆ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳಿಂದ ಬೇಡಿಕೆಯುಳ್ಳ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಕೆಸರಿನ ವಿಲೇವಾರಿಗೆ ಪ್ರತಿಬಂಧಿಸುವ ನಿಕೃಷ್ಟ ರಾಡಿಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತವೆ. ಮುಂಬಯಿ ನಗರಕ್ಕಾಗಿ ಬೃಹನ್ ಮುಂಬಯಿ ಮುನಿಸಿಪಲ್ ಕಾರ್ಪೋರೇಷನ್ ನಲ್ಲಿ BMC ಮುಂಬಯಿ SBT ಯ 3 MLD ಘಟಕದ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ ಒಂದು ಸಾಕ್ಷ್ಯ ಚಿತ್ರದ ವಿಡಿಯೊ ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು.

ಭಾರತೀಯ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೊಳಚೆನೀರು ಘಟಕಗಳು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ದುರಸ್ತಿ ಮಾಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಕಾರಣ 1) ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ದುಬಾರಿ ವೆಚ್ಚ, 2) ಮೆಥೆನೊಜೆನಿಸಿಸ್ ಮತ್ತು ಜಲಜನಕದ ಸಲ್ಫೈಡ್ ನಿಂದ ಸಲಕರಣೆಗಳ ತುಕ್ಕು ಹಿಡಿಯುವಿಕೆ 3) ಹೆಚ್ಚು COD (>30 mg/L) ಹಾಗೂ ಉನ್ನತ ಫೀಕಲ್ ಕೋಲಿಫಾರ್ಮ್ (>3000 NFU)ಗಳ ಎಣಿಕೆಗಳ ಕಾರಣ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ನೀರಿನ ಮರುಬಳಕೆ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು, 4) ಕೌಶಲ್ಯಪೂರ್ಣ ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯ ಕೊರತೆ, ಮತ್ತು 5) ಸಲಕರಣೆಯ ಮರುಸ್ಥಾಪನೆಯ ಸಂಗತಿಗಳು ಗಂಗಾ ಆಕ್ಷನ್ ಪ್ಲಾನ್ ನಡಿ ಕೊಳಚೆನೀರು ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯಿಂದ 1986 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಒಂದು ಅಗಾಧ ಸಾಮೂಹಿಕ ಶುದ್ಧೀಕರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನದ ನಂತರ ಗಂಗಾ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಸಂಕಟ್ ಮೋಚನ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ನಿಂದ ದಾಖಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಅಂತಹ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಸೋಲುಗಳ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ನದಿ ನೀರಿನ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಸೋತಿತು.

ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಸಂಬಂಧಿತ ಗಾಳಿಯಂತ್ರದ ಸೋಸುಪಾತ್ರೆಗಳು

ಬಯೊಲಾಜಿಕಲ್ ಏರಿಯೇಟೆಡ್ (ಅಥವ ಅನಾಕ್ಸಿಕ್) ಫಿಲ್ಟರ್ (BAF) ಅಥವಾ ಜೈವಿಕ ಸೋಸುಪಾತ್ರೆಗಳು, ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಸಂಬಂಧಿತ ಇಂಗಾಲದ ಕಡಿತ, ನೈಟ್ರಿಫಿಕೇಶನ್ ಇಲ್ಲವೇ ಡಿನೈಟ್ರಿಫಿಕೇಶನ್ ಜೊತೆ ಸೋಸುವುದನ್ನು ಜೋಡಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ BAF ಸೋಸುವ ಸಾಧನದ ಸಹಿತ ತುಂಬಿರುವ ಒಂದು ರಿಯಾಕ್ಟರ್ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಸಾಧನವು ಸೋಸುಪಾತ್ರೆಯ ತಳದ ಪಾದದಲ್ಲಿ ತೂಗಾಡುವ ಅಥವಾ ಒಂದು ಬೆಣಚು ಕಲ್ಲಿನ ಪದರದಿಂದ ಬೆಂಬಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟರಿತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಜೋಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಅತ್ಯಂತ ಚುರುಕಾದ ಬಯೊಮಾಸ್ ಅನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದು ಮತ್ತು ತೇಲಾಡುವ ಘನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸೋಸುವುದು ಈ ಸಾಧನದ ದ್ವಿಮುಖ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಇಂಗಾಲದ ಕಡಿತ ಮತ್ತು ಅಮೋನಿಯಾದ ಮಾರ್ಪಾಡು ಆಮ್ಲಜನಕದ ಸಹಿತದ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ವೇಳೆ ಏಕೈಕ ರಿಯಾಕ್ಟರ್ ನಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟರೆ, ನೈಟ್ರೇಟ್ ಬದಲಾವಣೆ ಆಮ್ಲಜನಕದ ಕೊರತೆಯ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ತಯಾರಕರಿಂದ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ರಚನೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಮೇಲ್ಮುಖ ಹರಿವಿನಲ್ಲಾಗಲಿ ಇಲ್ಲವೆ ಕೆಳಮುಖ ಹರಿವಿನಲ್ಲಾಗಲಿ BAF ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.

ಪೊರೆಯ ಜೈವಿಕ ಪ್ರತಿಸ್ಪಂದಕಗಳು

ಪೊರೆಯ ಜೈವಿಕ ಪ್ರತಿಸ್ಪಂದಕಗಳು (MBR) ಚುರುಕುಗೊಳಿಸಿದ ಕೆಸರು ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಜೊತೆ ಒಂದು ಪೊರೆಯ ದ್ರವ-ಘನಪದಾರ್ಥ ಪ್ರತ್ಯೇಕೀಕರಣದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ಜೋಡಿಸುತ್ತವೆ. ಪೊರೆಯ ಘಟಕಗಳು ಕಡಿಮೆ ಒತ್ತಡದ ಸೂಕ್ಷ್ಮಶೋಧನೆ ಅಥವಾ ಅತಿಶಯವಾದ ಶೋಧಕ ಪೊರೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ನಿಚ್ಚಳಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ತೃತೀಯ ಶೋಧನೆಗಳ ಅಗತ್ಯತೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲವಾಗಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಪೊರೆಗಳನ್ನು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವಾಯುವಾಹಕ ತೊಟ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ; ಆದರೆ, ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪದರಗಳ ತೊಟ್ಟಿಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. MBRನ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಯೋಜನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೆಂದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಕ್ರಿಯಾನ್ವಿತ ರಾಡಿ (CAS)ಸಂಸ್ಕರರಣಗಳಲ್ಲಿ ರಾಡಿಯು ಸರಿಯಾಗಿ ತಳದಲ್ಲಿ ಉಳಿಯದಂತಹ ಮಿತಿಯನ್ನು ಈ ಪದ್ಧತಿಯು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಮೀರುತ್ತದೆ. ಈ ತಾಂತ್ರಿಕತೆಯು ರಾಡಿಯು ತಳದಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುವುದರಿಂದ ಸೀಮಿತಗೊಳ್ಳುವ CAS ಪದ್ಧತಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮದ್ಯಮಿಶ್ರಿತ ತೇಲಾಡುವ ಘನವಸ್ತುಗಳ (MLSS) ಸಾಂದ್ರತೆಯ ಜೈವಿಕಪ್ರತಿಸ್ಪಂದನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪದ್ಧತಿಯು ಸಾಂಕೇತಿಕವಾಗಿ MLSS ನಲ್ಲಿ 8,000–12,000 mg/L ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸಿದರೆ CAS 2,000–3,000 mg/L ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಭಾರ ಹೊರಿಸಿದ ದರಗಳಲ್ಲಿ ಕರಗುವ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷತೆಯ ಬಯೋಡಿಗ್ರೇಡಬಲ್ ವಸ್ತುಗಳೆರಡನ್ನು ಬಹಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಮೇಲೆತ್ತಿದ ಶಕ್ತಿಯುತ ಬಯೋಮಾಸ್ MBR ಕಾರ್ಯಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಾಡಿದ ಸ್ಲಡ್ಜ್ ರಿಟೆಂಷನ್ ಟೈಮ್ಸ್ (SRTs) - ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 15 ದಿನಗಳು ಮಿತಿಮೀರದಂತೆ - ಆತಿಯಾದ ಶೀತ ಹವಾಮಾನದಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಸಂಪೂರ್ಣ ನೈಟ್ರಿಫಿಕೇಶನ್ ನ ಭರವಸೆ ಕೊಡುತ್ತದೆ.

ಒಂದು MBR ಅನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಮತ್ತು ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ವೆಚ್ಚವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ತ್ಯಾಜ್ಯನೀರಿನ ಸಂಸ್ಕರಣೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ. ತೇಲಾಡುವ ಮರಳಿನಿಂದ ಉಜ್ಜಿ ಸವೆಯಬಹುದು ಅಥವಾ ಗ್ರೀಸ್ ನಿಂದ ಪೊರೆಯ ಸೋಸು ಪಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚ ಬಹುದು ಹಾಗೂ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಹರಿವುಗಳನ್ನು ಮುಂದೆ ಸಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಸೋಸುವಿಕೆಯಂತೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಭರವಸೆಯ ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾಗಿ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ವ್ಯರ್ಥ ನೀರಿನ ತೊರೆಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಒಳಸೋಸುವಿಕೆ ಹಾಗೂ ಒಳಹರಿವನ್ನು ಹತೋಟಿ ಮಾಡಿದ್ದಲ್ಲಿ ವಿಶಲ ಒಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮತ್ತು ಜೀವನ ಚಕ್ರದ ವೆಚ್ಚವು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕುಗ್ಗುತ್ತಿದೆ. MBR ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಸಣ್ಣ ಹೆಜ್ಜೆ ಗುರುತು, ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಗುಣಮಟ್ಟದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾದ ಹರಿವು, ನೀರಿನ ಮರುಬಳಕೆ ವಿಧಾನಗಳಿಗೆ ಅವುಗಳನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪ್ರಯೋಜನಕ್ಕೆ ಬರುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಚರಟಗಟ್ಟುವಿಕೆ

ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಸೋಸಿದ ವಸ್ತು ಅಥವಾ ಜೈವಿಕ ಸ್ಪಂಜಿನಂತಹ ಪದಾರ್ಥವನ್ನು ನೆಲೆ ನಿಲ್ಲಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸಾವಯುವ ಪದಾರ್ಥ ಹಾಗೂ ತೇಲುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿರುವ ಕೊಳಚೆನೀರನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವುದೇ ಕೊನೆಯ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ.

ತಿರುಗುವ ಜೈವಿಕ ಸ್ಪರ್ಶಕಗಳು

ತಿರುಗುವ ಜೈವಿಕ ಸ್ಪರ್ಶಕಗಳು (RBCS) ಯಾಂತ್ರಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಾಗಿದ್ದು, ಇವು ಬಹಳ ಶಕ್ತಿಯುತವಾಗಿದ್ದು, ಜೈವಿಕ ಹೊರೆಗಳ ರಭಸದ ಮುನ್ನುಗ್ಗುವಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. RBCಗಳು ಮೊದಲಿಗೆ 1960ರಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾದವು ಮತ್ತು ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹಾಗೂ ಸುಧಾರಣೆಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಘಟಕಗಳಾಗಿವೆ. ತಿರುಗುವ ತಟ್ಟೆಗಳು ಕೊಳಚೆನೀರಿನಲ್ಲಿರುವ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳ ಮತ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣುಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತವೆ; ಇವು ಜೈವಿಕ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳನ್ನು ಛೇದಿಸಿ, ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪನಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಬೇಕಾದಲ್ಲಿ, ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣುಗಳಿಗೆ ಬದುಕಲು ಆಮ್ಲಜನಕ ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯಲು ಆಹಾರ ಎರಡೂ ಬೇಕು. ತಟ್ಟೆಗಳು ತಿರುಗಿದಾಗ ಆಮ್ಲಜನಕವು ವಾತಾವರಣದಿಂದಲೇ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣುಗಳು ಬೆಳೆದಂತೆ, ಅವುಗಳು ತಾವಿರುವ ಮಾಧ್ಯಮದ ಮೇಲೆಯೇ ಒತ್ತರಿಸಿಕೊಳ್ಳತೊಡಗುತ್ತವೆ; ಕಡೆಗೆ ಕೊಳಚೆನೀರಿನಲ್ಲಿ ತಿರುಗುತ್ತಿರುವ ತಟ್ಟೆಗಳ ರಭಸಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿ, ಹೊರಹೋಗುವ ನೀರಿನೊಡನೆ ಆಚೆಗೆ ದೂಡಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. RBCಯಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ತ್ಯಾಜ್ಯಜಲವು ನಂತರ ಕಡೆಯಸ್ವಚ್ಚಕಾರಕಗಳ ಮೂಲಕ ಹಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟು, ಇಲ್ಲಿ ತೇಲುವ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣುಗಳು ಬಗ್ಗಡದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ತಳ ಸೇರುತ್ತವೆ. ಸ್ವಚ್ಚಕಾರಕಗಳಿಂದ ಬಗ್ಗಡವನ್ನು ಹೊರತೆಗೆದು ಮುಂದಿನ ಸಂಸ್ಕರಣಗಳಿಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಗೃಹ-ಮತ್ಸ್ಯಾಗಾರಗಳಲ್ಲಿ ಸೋಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧಗೊಳಿಸುವಿಕೆಗೆ ಇದೇ ಮಾದರಿಯ ಕಾರ್ಯರೂಪವನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಜೈವಿಕ ಸೋಸುವಿಕೆಯ ಕ್ರಮವು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಮತ್ಸ್ಯಾಗಾರದ ನೀರನ್ನು ತೊಟ್ಟಿಯಿಂದ ಮೇಲೆ ಸೆಳೆದುಕೊಂಡು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಸುತ್ತುತ್ತಿರುವ ನೂಲು-ಬಲೆಗಳ ಪದರಗಳುಳ್ಳ ಚಕ್ರದ ಮೇಲೆ ಧುಮ್ಮಿಕ್ಕಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ; ನಂತರ ಇದನ್ನು ಒಂದು ಮಾಧ್ಯಮ ಶೋಧಕದ ಮೂಲಕ ಹಾಯಿಸಿ, ಮತ್ತೆ ಮತ್ಸ್ಯಾಗಾರಕ್ಕೆ ಬಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಜೈವಿಕ ಪೊರೆಯ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣುಜೀವಿಗಳ ಪದರವನ್ನು ತಿರುಗುತ್ತಿರುವ ಜಾಲರಂಧ್ರದೆ ಚಕ್ರವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಅವು ಮತ್ಸ್ಯಾಗಾರದ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ತೇಲುತ್ತಿರುವ ತ್ಯಾಜ್ಯ ವನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಚಕ್ರವು ತಿರುಗಿದಂತೆ ಅವೂ ಸಹ ವಾಯುಮಂಡಲಕ್ಕೆ ತೆರೆದಿಡಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಮೀನು ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ ಮತ್ಸ್ಯಾಗಾರದ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟು, ತ್ಯಾಜ್ಯ ಯೂರಿಯಾ ಮತ್ತು ಅಮೋನಿಯಾ ತೆಗೆದು ಹಾಕಲು ಇದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಒಳ್ಳೆಯದು.

ಮೂರನೆಯ ಸಂಸ್ಕರಣವಿಧಿ

ಪಡೆಯುವಂತಹ ಪರಿಸರ(ಸಮುದ್ರ, ನದಿ, ಕೆರೆ, ನೆಲ, ಇತ್ಯಾದಿ)ಕ್ಕೆ ಹೊರಗೆಡವುವ ಮುನ್ನ ತ್ಯಾಜ್ಯಜಲದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಏರಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಕಡೆಯ ಬಾರಿಗೆ ಸಂಸ್ಕರಣಗೊಳಿಸುವುದೇ ಈ ತೃತೀಯ ಸಂಸ್ಕರಣದ ಉದ್ದೇಶ. ಒಂದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ತೃತೀಯ ಸಂಸ್ಕರಣ ಕ್ರಮವನ್ನು ಯಾವುದೇ ಸಂಸ್ಕರಣ ಘಟಕದಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು. ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣುತೆರವು ವಿಧಿಸಲಾದರೆ, ಅದು ಎಂದಿಗೂ ಕೊನೆಯ ಸಂಸ್ಕರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು "ಎಫ್ಲುಯೆಂಟ್ (ಹೊರಬಿಡುವ ನೀರು) ಪಾಲಿಷಿಂಗ್" ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಶೋಧಿಸುವಿಕೆ

ಮರಳು ಸೋಸುವಿಕೆಯು ಉಳಿದಿರುವ ತೇಲುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತೆಗೆದುಬಿಡುತ್ತದೆ. ಕಾರ್ಯಾನ್ವಿತ ಇಂಗಾಲದ ಮೂಲಕ ಸೋಸುವುದರಿಂದ ಉಳಿದ ವಿಷಕಾರಕಗಳು ತೆಗೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.

ಖಾರಿ ಪದ್ಧತಿ

ದೊಡ್ಡದಾದ ಮಾನವ-ನಿರ್ಮಿತ ಕೊಳಗಳು ಅಥವಾ ಖಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ಶೇಖರಣೆಯ ಮುಖಾಂತರ ನೆಲೆಯೂರುವ ಹಾಗೂ ಮುಂದಿನ ಜೈವಿಕ ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಖಾರಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ವಾತಾನುಕೂಲ ಒದಗಿಸುವಂತಿದ್ದು, ಸ್ಥಾನಿಕ ಮ್ಯಾಕ್ರೋಫೈಟ್ ಗಳು, ವಿಶೇಷತಃ ದೇಟುಗಳು, ಅಲ್ಲಿಯೇ ತಳವೂರಲು ಉತ್ತೇಜಕವಾಗುತ್ತವೆ. ಸಣ್ಣ ಶೋಧಕ ಸೇವನೆಯ ಅಕಶೇರುಕಗಳಾದ ಡಾಫ್ನಿಯಾ ಮತ್ತು ರಾಟಿಫೆರಾದ ಕೆಲವು ವರ್ಗಗಳು ಅತಿ ಸಣ್ಣ ಕಣಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಬಿಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಈ ಸಂಸ್ಕರಣ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಬಹಳವೇ ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತವೆ.

ನಿರ್ಮಿತ ಗದ್ದೆಗಳು

ನಿರ್ಮಿತ ಗದ್ದೆಗಳು ರೂಪಿಸಿದ ದೇಟುಹಾಸುಗಳು ಹಾಗೂ ಇದೇ ರೀತಿಯ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಇವೆಲ್ಲವೂ ಶ್ರೇಷ್ಠಮಟ್ಟದ ಆಮ್ಲಜನಕಸಹಿತ ಜೈವಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಇವನ್ನು ಸಣ್ಣ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣದ ಬದಲಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು; ಫೈಟೋರಿಮೀಡಿಯೇಷನ್ ಅನ್ನೂ ನೋಡಿ. ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ನ ಚೆಸ್ಟರ್ ಮೃಗಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಆನೆಗಳ ಆವರಣದಿಂದ ಹೊಮ್ಮುವ ಚರಂಡಿಯನ್ನು ಶುಚಿಗೊಳಿಸಲು ಚಿಕ್ಕ ದೇಟುಹಾಸನ್ನು ಬಳಸಿರುವುದು ಇದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.

ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶಗಳ ನಿರ್ಮೂಲನ

ತ್ಯಾಜ್ಯಜಲವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶಗಳು, ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು ರಂಜಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು. ಈ ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಬಿಟ್ಟರೆ ಯೂಟ್ರೋಫಿಕೇಷನ್ ಎಂಬ ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶಗಳ ಕೂಡುವಿಕೆಯು ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಎಡೆಯಾಗಬಹುದು; ತತ್ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಕಾಡುಗಿಡಗಳು, ಪಾಚಿ ಮತ್ತು ಸಯಾನೋಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ(ನೀಲಿ-ಹಸಿರು ಪಾಚಿ)ಗಳು ಸೊಗಸಾಗಿ ಬೆಳೆಯಲು ಉತ್ತೇಜಕವಾಗಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ಪಾಚಿಯು ಬಹುಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಬೆಳೆಯತೊಡಗಿ ಪಾಚಿಯ ವಿಕಸನಕ್ಕೆ ಎಡೆ ನೀಡಬಹುದು. ಪಾಚಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಬಾಳಲಾರವು ಮತ್ತು ಕ್ರಮೇಣ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಬಹುಪಾಲು ಗತಿಸುತ್ತವೆ. ಪಾಚಿಯು ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳಿಂದ ವಿಭಜಿತವಾಗಲು ನೀರಿನಲ್ಲಿರುವ ಬಹುತೇಕ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಬಳಸಿಬಿಡುವುದರಿಂದ ಸುಮಾರು ಅಥವಾ ಎಲ್ಲಾ ಜಲಚರಗಳು ಸಾಯುತ್ತವೆ; ಇದರಿಂದ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜೈವಿಕ ವಸ್ತುಗಳು ಉಂಟಾಗಿ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳು ವಿಭಜಿತವಾಗಲು ಮತ್ತಷ್ಟು ಉತ್ತೇಜನ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ನಿರಾಮ್ಲಜನಕಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯಲ್ಲದೆ, ಕೆಲವು ಪಾಚಿಗಳು ವಿಷಕಾರಕಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಿ, ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ಸರಬರಾಜುಗಳನ್ನು ಕಲುಷಿತಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು ರಂಜಕಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ವಿವಿಧ ಸಂಸ್ಕರಣ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವಿಕೆ

ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ಮೊದಲು ಅಮೊನಿಯಾ(ನೈಟ್ರಿಫಿಕೇಷನ್)ವನ್ನು ನೈಟ್ರೋಜನ್ ನ ಜೈವಿಕ ಆಮ್ಲಜನಕಕರಣದ ಮೂಲಕ ನೈಟ್ರೇಟ್ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ; ನಂತರ ನೈಟ್ರೇಟ್ ಅನ್ನು ಡಿನೈಟ್ರಿಫಿಕೇಷನ್ ಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿ ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಅನಿಲವನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಅನಿಲವು ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಬಿಡಲಾಗುವುದರ ಮೂಲಕ ನೀರಿನಿಂದ ಹೊರಹಾಕುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಮುಗಿಯುತ್ತದೆ.

ನೈಟ್ರಿಫಿಕೇಷನ್ ಕ್ರಮವೇ ಎರಡು-ಹಂತಗಳ ಗಾಳಿಗೊಡ್ಡುವ ವಿಧಿಯಾಗಿದ್ದು, ಪ್ರತಿ ಹಂತದಲ್ಲೂ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಮೋನಿಯಾವನ್ನು ಆಮ್ಲಜನಕ-ಕರಣಗೊಳಿಸಿ (NH₃) ನೈಟ್ರೈಟ್(NO₂⁻) ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೈಟ್ರೋಸೋಮೋನಾಸ್ spp.ಗಳಿಂದ ನೆರವೇರುತ್ತದೆ (ನೈಟ್ರೋಸೋ ಎಂದರೆ ರಚಿತವಾದ ನೈಟ್ರೋಸೋ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ವರ್ಗ).

ನೈಟ್ರೈಟ್ ಅನ್ನು ಆಮ್ಲಜನಕದ ಸಹಾಯದಿಂದ ನೈಟ್ರೇಟ್ (NO3−), ಆಗಿಸಲು  ನೈಕ್ರೋಬ್ಯಾಕ್ಟರ್  spp.ಗಳ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಸಾಧ್ಯವೆಂದು ರೂಢೀಗತವಾಗಿ ನಂಬಲಾಗಿದೆ (ನೈಟ್ರೋ ಎಂಬುದು ನೈಟ್ರೋ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ವರ್ಗ)ಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ; ಈಗ ಈ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ನೈಟ್ರೋಸ್ಪಿರಾ  spp.ಯೊಂದರಿಂದಲೇ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುವುದೆಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ.

ಡಿನೈಟ್ರಿಫಿಕೇಷನ್ ಗೆ ಬೇಕಾದ ಸೂಕ್ತ ಜೈವಿಕ ಸಮುದಾಯಗಳು ಉತ್ಪಾದನೆಯಾಗಲು ಉತ್ತೇಜನ ಸಿಗಬೇಕಾದರೆ ಆಮ್ಲಜನಕರಹಿತ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯು ಇರಬೇಕಾದುದು ಅಗತ್ಯ. ಇದನ್ನು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳು ಅನುವುಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತವೆ. ಮರಳಿನ ಶೋಧಕಗಳು, ಖಾರಿಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ದೇಟುಹಾಸಿಗೆಗಳನ್ನು ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುವ ಸಾಧನಗಳಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು, ಆದರೆ ಕ್ರಿಯಾನ್ವಿತ ಬಗ್ಗಡ ಕ್ರಮವು (ಸರಿಯಾಗಿ ರಚಿತವಾದಲ್ಲಿ) ಇವೆಲ್ಲಕ್ಕಿಂತಲೂ ಸುಲಭವಾಗಿ ಕಾರ್ಯವೆಸಗಬಲ್ಲದು. ಡಿನೈಟ್ರಿಫಿಕೇಷನ್ ನೈಟ್ರೇಟ್ ಗಳನ್ನು ಡಿನೈಟ್ರೋಜನ್ ಅನಿಲದ ರೂಪಕ್ಕೆ ಇಳಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾದುದರಿಂದ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ದಾಯಕದ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ವ್ಯರ್ಥನೀರಿನ, ಜೈವಿಕ ವಸ್ತುಗಳ (ಮಲದಿಂದ), ಸಲ್ಫೈಡ್ ಗಳ, ಅಥವಾ ಮಿಥೆನಾಲ್ ನಂತಹ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ದಾಯಕಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ವಿಷಕಾರಕ ಅಮೋನಿಯಾವನ್ನು ನೈಟ್ರೇಟ್ ಆಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುವ ವಿಧಿಯನ್ನೇ ತೃತೀಯ ಸಂಸ್ಕರಣವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಹಲವಾರು ಕೊಳಚೆನೀರು ಸಂಸ್ಕರಣ ಘಟಕಗಳು ಅಕ್ಷಕ್ರಮದ ಹರಿವು ಪಂಪ್(ಆಕ್ಸಿಯಲ್ ಫ್ಲೋ ಪಂಪ್)ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಮಿಶ್ರಿತ ಮದ್ಯವನ್ನು ಆಮ್ಲಸಹಿತ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಆಮ್ಲರಹಿತ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ, ಡಿನೈಟ್ರಿಫಿಕೇಷನ್ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ, ರವಾನಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಪಂಪ್ ಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇಂಟರ್ನಲ್ ಮಿಕ್ಸ್ಡ್ ಲಿಕ್ಕರ್ ರೀಸೈಕಲ್ ಪಂಪ್ (IMLR ಪಂಪ್)ಗಳೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ರಂಜಕ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವಿಕೆ

ಹಲವಾರು ಹೊಸ ನೀರಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಚಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ನಿಯಮಿತಗೊಳಿಸು ಗುಣವಿರುವುದರಿಂದ ರಂಜಕವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದು ಅತ್ಯವಶ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.(ಪಾಚಿಯ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗಾಗಿ ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶ ನಿರ್ಮೂಲನ ನೋಡಿ) ನೀರನ್ನು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲೂ ರಂಜಕವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಂದ್ರತೆಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದರೆ ಕೆಳನೀರಿಗೆ ಬಳಸುವ ಸಾಧನಗಳು ಹಾಳಾಗಿ ರಿವರ್ಸ್ ಆಸ್ಮಾಸಿಸ್ ನಂತಹವುಗಳು ಸಂಭವಿಸಬಹುದಾದ್ದರಿಂದ ರಂಜಕವನ್ನು ಹೊರಗೆಡವುವುದು ವಿಶೇಷ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ.

ರಂಜಕವನ್ನು ವರ್ಧಿತ ಜೈವಿಕ ರಂಜಕ ತೆಗೆದುಹಾಕುವಿಕೆ ಎಂಬ ಕ್ರಮವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಜೈವಿಕ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿಯೇ ತೆಗೆದುಹಾಕಬಹುದು. ಈ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ, ಪಾಲಿಫಾಸ್ಫೇಟ್ ಸಂಕಲನಕಾರಕ ಜೀವಾಣಿಗಳು (PAOಗಳು)ಎಂಬ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳನ್ನು ಆಯ್ದು ವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇವುಗಳು ತಮ್ಮ ಜೋವಕೋಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಗಾಧವಾದ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ರಂಜಕಗಳನ್ನು ತುಂಬಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ(ಅವುಗಳ ಪ್ರಮಾಣದ 20%ದಷ್ಟು). ಈ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳಲ್ಲಿ ವೃದ್ಧಿಗೊಂಡ ಜೈವಿಕಪ್ರಮಾಣವು ಸಂಸ್ಕರಣಗೊಂಡ ನೀರಿನಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಾಗ, ಈ ಜೈವಿಕಘನವಸ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಅಧಿಕವಾದ ಗೊಬ್ಬರದ ಗುಣಗಳಿರುತ್ತವೆ.

ರಂಜಕವನ್ನು ತೆಗೆಯುವುದನ್ನು ರಾಸಾಯನಿಕ ಸ್ಫಟಿಕೀಕರಣದಿಂದಲೂ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಲವಣಗಳಾದ ಕಬ್ಬಿಣದ ಲವಣಗಳು (ಉದಾ: ಫೆರಿಕ್ ಕ್ಲೋರೈಡ್), ಅಲ್ಯುಮಿನಿಯಂ ಲವಣಗಳು (ಉದಾ: ಆಲಂ) ಅಥವಾ ಸುಣ್ಣವನ್ನು ಈ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಹೈಡ್ರಾಕ್ಸೈಡ್ಗಳು ಸ್ಫಟಿಕೀಕರಣಗೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಬಗ್ಗಡದ ಪ್ರಮಾಣವು ಹೆಚ್ಚಬಹುದು ಮತ್ತು ಬೆರೆಸಿದ ರಾಸಾಉನಿಕಗಳು ಬಹಳ ದುಬಾರಿ ಖರ್ಚನ್ನು ತರಬಹುದು. ರಾಸಾಯನಿಕವಾಗಿ ರಂಜಕವನ್ನು ತೆಗೆಯಲು ಜೈವಿಕವಾಗಿ ತೆಗೆಯುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಚಿಕ್ಕ ಸಲಕರಣೆಗಳ ಜಾಡು ಸಾಕಾಗುತ್ತದೆ, ಕ್ರಿಯೆಯೋ ಸುಲಭಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜೈವಿಕ ರಂಜಕ ನಿರ್ಮೂಲನಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ನಂಬಲರ್ಹವಾದುದಾಗಿದೆ ((citation)): Empty citation (help). ಲ್ಯಾಟರೈಟ್ ನ ಹರಳುಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು ರಂಜಕವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಮತ್ತೊಂದು ವಿಧ.

ಒಮ್ಮೆ ತೆಗೆದ ನಂತರ, ಫಾಸ್ಫೇಟ್ ಭರಿತ ಬಗ್ಗಡದ ರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ರಂಜಕವನ್ನು ಹಳ್ಳಗಳಲ್ಲಿ ತುಂಬಬಹುದು ಅಥವಾ ಗೊಬ್ಬರಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಮತ್ತೆ ಮಾರಬಹುದು.

ರೋಗಾಣುಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುವಿಕೆ

ಕೊಳಚೆನೀರಿನಲ್ಲಿರುವ ರೋಗಾಣುಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಸಂಸ್ಕರಣ ಕ್ರಮವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಮತ್ತೆ ಬಿಡುವಂತಹ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮಜೀವಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಬಹುವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುವಿಕೆ. ರೋಗಾಣುಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಫಲಿತವು ಸಂಸ್ಕರಣೆಗಾಗಿ ಬಳಸುವ ನೀರಿನ ಗುಣಮಟ್ಟ(ಉದಾ:ಮಂಜುಗಟ್ಟಿರುವಿಕೆ, pH, ಇತ್ಯಾದಿ), ಬಳಸುತ್ತಿರುವ ಮುಕ್ತಕಾರಕ, ಅದರ ಪ್ರಮಾಣ (ಸಾಂದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಬಾರಿ), ಮತ್ತು ಇತರ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಯಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ತಿಳಿಯಿಲ್ಲದ ನೀರನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಣಗೊಳಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಯಶ ಸಿಗುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಘನವಸ್ತುಗಳು ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಮರೆಯಲ್ಲಿರಿಸಬಹುದು - ವಿಶೇಷತಃ ಊದಾರಂಗಿನ ಬೆಳಕಿನಿಂದ ಅಥವಾ ಸಂಪರ್ಕದ ಸಮಯವು ಬಹಳ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವ ಕಾರಣದಿಂದ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಕಡಿಮೆ ಸಂಪರ್ಕ ಸಮಯಗಳು, ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಹರಿವುಗಳು ಎಲ್ಲವೂ ರೋಗಾಣುಮುಕ್ತತೆಯ ಯತ್ನಗಳಿಗೆ ವಿರೋಧ ಒಡ್ಡುತ್ತವೆ. ರೋಗಾಣುಮುಕ್ತತೆಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಓಝೋನ್, ಕ್ಲೋರಿನ್, ಅತಿ ನೇರಳೆ ಬೆಳಕು, ಅಥವಾ ಸೋಡಿಯಂ ಹೈಡ್ರೋಕ್ಲೋರೈಡ್ ಗಳನ್ನು ಒಳಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಕ್ಲೋರಾಮೈನ್ ಅನ್ನು, ಅದರ ಸ್ಥಿರಗುಣವನ್ನು ಮನಗಂಡು, ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಸಂಸ್ಕರಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸುವುದಿಲ್ಲ.

ಕಡಿಮೆ ಖರ್ಚು ಹಾಗೂ ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕ ಪರಿಣಾಮವಿರುವುದೆಂಬ ದಾಖಲೆ ಹೊಂದಿರುವ ಕ್ಲೋರಿನೇಷನ್ (ಕ್ಲೋರಿನ್ ಸೇರಿಸುವಿಕೆ) ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಕೊಳಚೆನೀರನ್ನು ಸೋಂಕುಕಾರಕ-ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಧವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆದಿದೆ. ಇದರ ಒಂದು ತೊಂದರೆಯೆಂದರೆ ಉಳಿದ ಜೈವಿಕ ವಸ್ತುಗಳ ಮೇಲೆ ಕ್ಲೋರಿನ್ ನ ಪ್ರಭಾವ ಬಿದ್ದಾಗ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಯುಕ್ತ ಜೈವಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ವಸ್ತುಗಳು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಅವುಗಳು ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಕಾರಕಗಳೂ, ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಮಾರಕವಾದವುಗಳೂ ಆಗಿರುವಂತಹ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಉಳಿದಿರುವಂತಹ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಅಥವಾ ಕ್ಲೋರಮೈನ್ ಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಜಲಚರ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿರುವ ಜೈವಿಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಕ್ಲೋರಿನ್ ಯುಕ್ತಗೊಳಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿರುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಉಳಿದಿರುವ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಜಲಚರಗಳಿಗೆ ವಿಷಪ್ರಾಯವಾದುದರಿಂದ, ಸಂಸ್ಕರಣಗೊಂಡ ತ್ಯಾಜ್ಯಜಲವೂ ಸಹ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಮುಕ್ತಗೊಳ್ಳಬೇಕು; ಹೀಗಾಗಿ ಸಂಸ್ಕರಣವು ಸಂಕೀರ್ಣವೂ, ದುಬಾರಿಯೂ ಆಗುತ್ತದೆ.

ಅತಿ ನೇರಳೆ (UV) ಬೆಳಕನ್ನು ಕ್ಲೋರಿನ್, ಐಯೋಡಿನ್, ಅಥವಾ ಇತರ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು. ಇತರ ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕರಣಗೊಂಡ ನೀರನ್ನು ಸೇವಿಸಿದ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಏನಾದರೂ ತೊಂದರೆಯಾಗಬಹುದು; ಆದರೆ ಈ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ, ಯಾವುದೇ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳನ್ನು ಬಳಸದಿರುವುದರಿಂದ, ಸಂಸ್ಕರಣಗೊಂಡ ಜಲವನ್ನು ಜೀವಿಗಳು ಸೇವಿಸಿದರೂ, ಯಾವುದೇ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಉಂಟಾಗುವುದಿಲ್ಲ. UV ಬೆಳಕು ಬೀರುವಿಕೆಯು ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳು, ವೈರಸ್ ಗಳು ಹಾಗೂ ಇತರ ರೋಗಕಾರಕಗಳ ವಂಶಾಣುಗಳ ರಚನಾಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಹಾನಿಯೊದಗಿಸಿ, ಅವುಗಳ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಧ್ವಂಸಮಾಡುತ್ತದೆ. UV ರೋಗಾಣುಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಪ್ರಮುಖ ತೊಂದರೆಯೆಂದರೆ ದೀಪವನ್ನು (ಲ್ಯಾಂಪ್ ಅನ್ನು) ಆಗಾಗ್ಗೆ ಸಂರಕ್ಷಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬದಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ; ಹಾಗೂ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ತ್ಯಾಜ್ಯನೀರನ್ನೇ ಒಡ್ಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಯಾವ ಸೂಕ್ಷ್ಮಜೀವಿಗಳ ಮೇಲೆ ಲಕ್ಷ್ಯವಿಡಬೇಕೋ ಅವು UV ಬೆಳಕಿನಿಂದ ಮರೆಯಾಗಿ ಅವಿತಿರದಂತಿರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ (ಎಂದರೆ, ತ್ಯಾಜ್ಯಜಲದಲ್ಲಿರುವ ಯಾವುದೇ ಘನವಸ್ತುಗಳು ಸೂಕ್ಷ್ಮಜೀವಿಗಳನ್ನು UV ಬೆಳಕಿನಿಂದ ಮರೆಮಾಚಬಹುದು).

ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಂನಲ್ಲಿ, ಬೆಳಕೇ ರೋಗಾಣುಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುವಿಎಕೆಗೆ ಬಳಸುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪರಿಕರವಾಗಿದೆ; ತ್ಯಾಜ್ಯಜಲದಲ್ಲಿನ ಶೇಷ ಜೈವಿಕ ವಸ್ತುಗಳ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಯುಕ್ತಗೊಳಿಸುವ ಕ್ಲೋರಿನ್ ನ ಪ್ರಭಾವ ಹಾಗೂ ಪಡೆಯುವ ಜಲದಲ್ಲಿನ ಜೀವಿಗಳ ಮೇಲೆ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಯುಕ್ತತೆಯ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಇರುವ ಭೀತಿಯೇ ಬೆಳಕಿನ ಆಯ್ಕೆಗೆ ಮೂಲಕಾರಣವಾಗಿದೆ.  ಎಡ್ಮಂಟನ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಲ್ಗರಿ, ಆಲ್ಬರ್ಟಾ, ಮತ್ತು ಕೆಲೋವ್ನಾ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕೊಲಂಬಿಯಾ, ಕೆನಡಾಗಳು ಸಹ  UV ಬೆಳಕನ್ನು ತಮ್ಮ ತ್ಯಾಜ್ಯಜಲವನ್ನು ರೋಗಾಣಿಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ಬಳಸುತ್ತವೆ.

ಓಝೋನ್ O₃ ಅನ್ನು ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು O₂ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ವೋಲ್ಟೇಜ್ ಶಕ್ಯತಾದರ್ಶಕದ ಮೂಲಕ ಹಾಯಿಸುವುದರಿಂದ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ; ಇದರಿಂದ ಮೂರನೆಯ ಆಮ್ಲಜನಕದಪರಮಾಣುವು ಜೋಡಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ O₃ ರಚಿತವಾಗುತ್ತದೆ.

ಓಝೋನ್ ಬಹಳ ಅಸ್ಥಿರವೂ, ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕವೂ ಆದ  ಅನಿಲವಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಬಂದ ಬಹುತೇಕ ಜೈವಿಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಆಮ್ಲಜನಕಕರಣಕ್ಕೆ ಗುರಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ತನ್ಮೂಲಕ ಹಲವಾರು ರೋಗಕಾರಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮಜೀವಿಗಳನ್ನು ನಾಶಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.  ಕ್ಲೋರಿನ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಶೇಖರಿಸಿಡಬೇಕು(ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದರೆ ಇದು ಬಹಳ ವಿಷಪೂರಿತವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತದೆ), ಓಝೋನ್ ಅನ್ನು ಬೇಕಾದಾಗ ಸ್ಥಳದಲ್ಲೇ ಉತ್ಪಾದಿಸಬಹುದು; ಆದ್ದರಿಂದ ಓಝೋನ್ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.  ಓಝೋನೀಕರಣವು ಕ್ಲೋರಿನೈಝೇಷನ್ ಗಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ರೋಗಾಣುನಿವಾರಕ ಉಪಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.  ಆದರೆ ಈ ಕ್ರಮದ ತೊಡರೇನೆಂದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಬೇಕಾಗುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ಓಝೋನ್ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಲಕರಣೆಗಳು ಬಹಳ ದುಬಾರಿಯದ್ದಾಗಿವೆ.

ವಾಸನೆ ನಿಯಂತ್ರಿಸುವಿಕೆ

ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಸಂಸ್ಕರಣದಲ್ಲಿ ಹೊಮ್ಮುವ ವಾಸನೆಗಳು ಲಾಕ್ಷಣಿಕವಾಗಿ ಆಮ್ಲಜನಕರಹಿತ ಅಥವಾ "ಕೊಳೆಯಿಸುವ" ಸ್ಥಿತಿಯ ದ್ಯೋತಕವಾಗಿರುತ್ತವೆ.^[೪] ಸಂಸ್ಕರಣದ ಮೊದಲ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ದುರ್ವಾಸನೆಯ ಅನಿಲಗಳು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಸಂಭವವಿದ್ದು, ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಸಲ್ಫೈಡ್ ಇಂತಹ ದೂರುಗಳನ್ನು ತರುವುದರಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ನಾಗರಿಕ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿರುವ ಬೃಹತ್ ಸಂಸ್ಕರಣ ಘಟಕಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇಂಗಾಲದ ರಿಯಾಕ್ಟರ್ ಗಳ ಮೂಲಕ, ಜೈವಿಕ-ಕೆಸರಿನೊಡನೆ ಒಂದು ಸಂಪರ್ಕ ಮಾಧ್ಯಮದ ಮೂಲಕ, ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಮೂಲಕ, ಅಥವಾ ದ್ರವಗಳನ್ನು ಹರಿಯಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ದುರ್ವಾಸನೆ ಬೀರುವ ಅನಿಲಗಳನ್ನು ಜೈವಿಕವಾಗಿ ಬಂಧಿಸಿ ಹಾಗೂ ಜೈವಿಕವಾಗಿ ವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ವಾಸನೆಗಳನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸುತ್ತವೆ.^[೫] ವಾಸನೆಯ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಇತರ ವಿಧಾನಗಳೂ ಇವೆ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕಬ್ಬಿಣದ ಲವಣಗಳನ್ನು ಬೆರೆಸುವುದು, ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಪೆರಾಕ್ಸೈಡ್, ಕ್ಯಾಲ್ಷಿಯಂ ನೈಟ್ರೇಟ್, ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಸಲ್ಫೈಡ್ ನ ಮಟ್ಟಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಸಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಚ್ ರಿಯಾಕ್ಟರ್(ಪ್ರತಿಸ್ಪಂದಕ)ಗಳು

ಕಡಿಮೆ ಜಾಗ ಬಳಸಲು, ತ್ರಾಸಕರ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಮಧ್ಯಂತರ ಹರಿವುಗಳನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಣ ಮಾಡಲು, ಹಲವಾರು ವಿಧದ ಸಂಸ್ಕರಣ ಕಸಿಗೊಳಿಸಿದ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆ ಸಸ್ಯಗಳು ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಸಂಸ್ಕರಣದಲ್ಲಿನ ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಎರಡನ್ನಾದರೂ ಒಂದು ಸಂಯೋಜಿತ ಹಂತವಾಗಿಸುತ್ತವೆ. ಯುಕೆಯಲ್ಲಿ, ಸಣ್ಣ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ವಸಾಹತುಗಳಿಗೆ ಹಲವಾರು ತ್ಯಾಜ್ಯಜಲ ಸಂಸ್ಕರಣ ಘಟಕಗಳು ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಪ್ರತಿ ಸಂಸ್ಕರಣದ ಹಂತಕ್ಕೂ ದೊಡ್ಡ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಸೂಕ್ತ ಪರ್ಯಾಯವ್ಯವಸ್ಥೆಯೆನಿಸಿದೆ.

ಮಧ್ಯಮ ಸಂಸ್ಕರಣ ಮತ್ತು ತಳವೂರಿಸುವ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿರುವ ಒಂದು ಕ್ರಮವೆಂದರೆ ಸೀಕ್ವೆಂಸಿಂಗ್ ಬ್ಯಾಚ್ ರಿಯಾಕ್ಟರ್ (SBR). ಲಾಕ್ಷಣಿಕವಾಗಿ, ಕ್ರಿಯಾನ್ವಿತವಾದ ಬಗ್ಗಡವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸದ ಒಳಹರಿವ ಕೊಳಚೆನೀರಿನೊಡನೆ ಮಿಶ್ರಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ನಂತರ ಬೆರೆಸಿ ಗಾಳಿಗೆ ಒಡ್ಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಳಗುಳಿದ ಬಗ್ಗಡವನ್ನು ಹೊರಗೆ ಹರಿಯಬಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮತ್ತೆ ಗಾಳಿಗೊಡ್ಡಿ, ನಂತರ ಅದರಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಅಂಶವನ್ನು ಮೂಲ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. SBR ಘಟಕಗಳನ್ನು ಈಗ ವಿಶ್ವದ ಹಲವಾರು ಜಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

SBR ವಿಧಾನದ ತೊಂದರೆಯೆಂದರೆ ಕ್ಲುಪ್ತವಾದ ಸಮಯ, ಮಿಶ್ರಣ ಹಾಗೂ ಗಾಳಿಗೊಡ್ಡುವಿಕೆಯ ನಿಯಂತ್ರಣವು ಬಹಳ ಅಗತ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕರಾರುವಾಕ್ಕುತನವು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ನಿಯಂತ್ರಕಗಳಿಗೆ ಸೆಸ್ನರ್ ಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಾಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಿಯಂತ್ರಣವು ನಂಬಲರ್ಹವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದೆಡೆ, ಸಂರಕ್ಷಣೆಯು ಕನಿಷ್ಠವಾಗಿರುವ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ, ಹಾಗೂ ವಿದ್ಯುತ್ ಸರಬರಾಜು ಅನಿಯಮಿತವಾಗಿರುವ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಸಂಕೀರ್ಣವೂ, ಸೂಕ್ಷ್ಮವೂ ಆದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದುವುದು ಸೂಕ್ತವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.

ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಹೈ ಚಾರ್ಜ್ಡ್ ಅಥವಾ ಲೋ ಚಾರ್ಜ್ಡ್ ಎಂದು ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು. ಜೈವಿಕ ಹೊರೆಯನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಇದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಹೈ ಚಾರ್ಜ್ಡ್ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ, ಜೈವಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಜೈವಿಕ ಹೊರೆಯನ್ನು ಒಡ್ಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ಸಂಕಲಿತ ನಾರಿನಂತಹ ಅಂಶ ಹಾಗೂ ಜೈವಿಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ನಂತರ ಕೆಲವು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಆಮ್ಲಜನಕಕ್ಕೊಡ್ಡಿ, ತದನಂತರ ಮತ್ತೊಂದು ಹೊರೆಯನ್ನು ಹೊರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಲೋ ಚಾರ್ಜ್ಡ್ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಜೈವಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಜೈವಿಕ ಹೊರೆಯು ನಾರುಗಳೊಡನೆ ಹೆಚ್ಚುಕಾಲ ಸಂಕಲಿತವಾಗಿ ಉಳಿದಿರುತ್ತದೆ.

ಬಗ್ಗಡ ಸಂಸ್ಕರಣ ಮತ್ತು ಹೊರಸಾಗಿಸುವಿಕೆ

ತ್ಯಾಜ್ಯಜಲ ಸಂಸ್ಕರಣ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿದ ಬಗ್ಗಡವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಣಗೊಳಿಸಿ, ಸುರಕ್ಷಿತ ಹಾಗೂ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಹೊರಹಾಕಬೇಕು. ಜೀರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಉದ್ದೇಶವೇ ಘನವಸ್ತುಗಳಲ್ಲಿರುವ ಜೈವಿಕ ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ರೋಗ-ಕಾರಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮಜೀವಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕುಂಠಿತಗೊಳಿಸುವುದಾಗಿದೆ. ಸರ್ವೇಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಸಂಸ್ಕರಣ ವಿಧಾನಗಳೆಂದರೆ ಆಮ್ಲಜನಕರಹಿತ ಜೀರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆ, ಆಮ್ಲಜನಕಸಹಿತ ಜೀರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಗೊಬ್ಬರಗೊಳಿಸುವಿಕೆ. ಅಪರೂಪವಾದರೂ, ಸುಡುವಿಕೆಯನ್ನೂ ಸಹ ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಬಗ್ಗಡದ ಸಂಸ್ಕರಣವು ಉತ್ಪತ್ತಿಗೊಂಡ ಘನವಸ್ತುಗಳ ಪ್ರಮಾಣ ಮತ್ತು ಇತರ ಸ್ಥಳ-ನಿಯಮಿತ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಗೊಬ್ಬರಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಣ್ಣ-ಪ್ರಮಾಣದ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆಮ್ಲಜನಕಸಹಿತ ಜೀರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಮಧ್ಯಮ ಪ್ರಮಾಣದ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಹಾಗೂ ಆಮ್ಲಜನಕರಹಿತ ಜೀರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಬೃಹತ್-ಪ್ರಮಾಣದ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

==

ಆಮ್ಲಜನಕರಹಿತ ಜೀರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯು ಆಮ್ಲಜನಕವಿಲ್ಲದೆ ನಡೆಸುವ ಒಂದು ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ ಸಂಬಂಧಿತ ಕ್ರಿಯೆ. ಈ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಿಧಾಗಳಿದ್ದು, ಥರ್ಮೋಫಿಲಿಕ್ ಜೀರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಎಂಬ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಬಗ್ಗಡವನ್ನು 55 °C ತಾಪಮಾನವಿರುವ ತೊಟ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ ನೊರೆಗಟ್ಟುಸಲಾಗುತ್ತದೆ; ಮತ್ತೊಂದು ವಿಧಾನವಾದ ಮೀಸೋಫಿಲಿಕ್ ಜೀರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ತಾಪಮಾನವು ಸುಮಾರು 36°Cಗಳಷ್ಟು ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ಸಮಯ ಇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ (ಮತ್ತು ಹಾಗಾಗಿ ಚಿಕ್ಕದಾದ ತೊಟ್ಟಿಗಳು)ಯಿಂದ, ಥರ್ಮೋಫಿಲಿಕ್ ಜೀರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯು, ಬಗ್ಗಡವನ್ನು ಸುಡುವುದಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಇಂಧನದ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಸಿಕೊಂಡಾಗ, ಹೆಚ್ಚು ದುಬಾರಿಯೆನಿಸುತ್ತದೆ.

ಆಮ್ಲಜನಕರಹಿತ ಜೀರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯು(ಮೀಸೋಫಿಲಿಕ್) ಸಂಸ್ಕರಣವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಅಥವಾ ಎರಡು ದಿನಗಳಷ್ಟು ಮಟ್ಟಿಗೆ ಗೃಹಗಳಿಂದ ಹರಿದುಬಂದ ಕೊಳಚೆನೀರನ್ನು ಶೇಖರಿಸುವ ಸೆಪ್ಟಿಕ್ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕರಿಸಲು ಬಳಸುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಂಸ್ಕರಣ ವಿಧವಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಧವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ B.O.D.ಯನ್ನು 35 ರಿಂದ 40%ದಷ್ಟು ತಗ್ಗಿಸಬಹುದು. ಆಮ್ಲಜನಕಸಹಿತ ಹಾಗೂ ಆಮ್ಲಜನಕರಹಿತ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಬಳಸಲು ಸಹಾಯಕವಾಗುವ 'ಏರೋಬಿಕ್ ಟ್ರೀಟ್ ಮೆಂಟ್ ಯೂನಿಟ್'(ATUs)ಗಳನ್ನು ಸೆಪ್ಟಿಕ್ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸುವುದು ಮೂಲಕ ಈ ಪ್ರತಿಶತ ತಗ್ಗಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು.

ಆಮ್ಲಜನಕರಹಿತ ಜೀರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವೆಂದರೆ ಬಯೋಗ್ಯಾಸ್(ಜೈವಿಕ ಅನಿಲ) ನ ಉತ್ಪಾದನೆ(ಹಾಗೂ ಅದರಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಉಪಯುಕ್ತವಾದ ವಸ್ತುವಾದ ಮೀಥೇನ್); ಈ ಅನಿಲವನ್ನು ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಜನರೇಟರ್ ಗಳಿಗೆ ಹಾಗೂ/ಅಥವಾ ಶಾಖೋತ್ಪನ್ನಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುವ ಬಾಯ್ಲರ್ ಗಳಿಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು.

ಆಮ್ಲಜನಕಸಹಿತ ಜೀರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆ

ಆಮ್ಲಜನಕಸಹಿತ ಜೀರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯು ಆಮ್ಲಜನಕದ ಹಾಜರಾತಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ ಸಂಬಂಧಿತ ಕ್ರಮವಾಗಿದೆ. ಆಮ್ಲಜನಕಸಹಿತ ಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ, ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳು ಜೈವಿಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಶೀಫ್ರವಾಗಿ ಸೇವಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವನ್ನು ಕಾರ್ಬನ್ ಡಯಾಕ್ಸೈಡ್ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ವಿಧಾನಕ್ಕೆ ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಸೇರಿಸಲು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಬ್ಲೋಯರ್ ಗಳು, ಪಂಪ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಮೋಟಾರ್ ಗಳು ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮವಾಗಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು(ವಿದ್ಯುತ್, ಇಂಧನ, ಇತ್ಯಾದಿ ಶಕ್ತಿಗಳು) ಒದಗಿಸಬೇಕಾದುದರಿಂದ ಆಮ್ಲಜನಕಸಹಿತ ಜೀರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಮಾದರಿಯು ಹೆಚ್ಚು ದುಬಾರಿಯೆನಿಸಿತು. ಆದರೆ, ಕಲ್ನಾರಿನ ಶೋಧಕ ತಂತ್ರಜ್ಷಾನವು ಬೆಳೆದಂತೆ, ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಾಯುವಿನ ತರಂಗಗಳನ್ನೇ ಇದು ಆಮ್ಲಜನಕಕರಣಕ್ಕೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ, ಈಗ ದುಬಾರಿ ವೆಚ್ಚದ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ.

ಆಮ್ಲಜನಕಸಹಿತ ಜೀರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ವಿವಿಧ ಡಿಫ್ಯೂಸರ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಅಥವಾ ಜೆಟ್ ಏರೇಟರ್ ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಬಗ್ಗಡವನ್ನು ಆಮ್ಲಜನಕ-ಕರಣಗೊಳಿಸುವುದರ ಮೂಲಕವೂ ಸಾಧಿಸಬಹುದು.

ಗೊಬ್ಬರಗೊಳಿಸುವಿಕೆ

ಗೊಬ್ಬರಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯೂ ಒಂದು ಆಮ್ಲಜನಕಸಹಿತ ಸಂಸ್ಕರಣ ಮಾದರಿಯಾಗಿದ್ದು ಬಗ್ಗಡವನ್ನು ಇಂಗಾಲದ ಮೂಲಗಳಾದ ಮರಕೊರೆದ ಪುಡಿ (ಸಾಡಸ್ಟ್), ಕೊಳವೆ(ಸ್ಟ್ರಾ) ಅಥವಾ ಮರದ ಚೆಕ್ಕೆಗಳೊಡನೆ ಬೆರೆಸುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಆಮ್ಲಜನಕವಿದ್ದಾಗ, ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳು ತ್ಯಾಜ್ಯಜಲದ ಘನವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಬೆರೆಸಿದ ಇಂಗಾಲದ ಮೂಲಗಳೆರಡನ್ನು ಜೀರ್ಣಿಸಿಕೊಂಡುಬಿಡುತ್ತವೆ,ಮತ್ತು, ಹೀಗೆ ಮಾಡುವಾಗ, ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಶಾಖವನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿಮಾಡುತ್ತವೆ.

ಸುಡುವಿಕೆ

ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿ ಹಾಗೂ ಕಡಿಮೆ ಕ್ಯಾಲೋರಿ ಇರುವ ಬಗ್ಗಡವನ್ನು ಸುಡಲು ಹಾಗೂ ಶೇಷ ನೀರನ್ನು ಆವಿಯಾಗಿಸಲು ಒದಗಿಸಬೇಕಾದ ಇಂಧನ (ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ ಅಥವಾ ಇಂಧನ ತೈಲ)ಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಂಡು ಬಗ್ಗಡ ಸುಡುವ ಕ್ರಮವನ್ನು ಕೇವಲ ವಿರಳವಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿವಿಧ ಹಂತದ ಅನೇಕ ಬೆಂಕಿಗೂಡುಗಳಿರುವ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಬಾಳಿಕೆ ಬರುವ ಒಲೆಗಳು ಮತ್ತು ದ್ರವೀಕೃತ ಹಾಸುಗಳುಳ್ಳ ಒಲೆಗಳು ತ್ಯಾಜ್ಯಜಲದ ಬಗ್ಗಡವನ್ನು ಸುಡಲು ಬಳಸುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಾಗಿವೆ.

ಪಟ್ಟಣಗಳಲ್ಲಿ ತ್ಯಾಜ್ಯ-ದಿಂದ-ಶಕ್ತಿ ಘಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಸಹ-ಸುಡುವಿಕೆಯೂ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಇದಕ್ಕೆ ತಗಲುವ ವೆಚ್ಚವೂ ಕಡಿಮೆ;

ಘನತ್ಯಾಜ್ಯವು ಮೊದಲೇ ಇದ್ದು, ಸಹಕಾರಿ ಇಂಧನದ ಯಾವುದೇ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದಾಗ ಮಾತ್ರ ಈ ವಿಧದಲ್ಲಿ ವೆಚ್ಚವು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಬಗ್ಗಡ ವಿಲೇವಾರಿ

ದ್ರವರೂಪದ ಬಗ್ಗಡವು (ರಾಡಿಯು) ಉಂಟಾದಾಗ, ಕೊನೆಯ ವಿಲೇವಾರಿಯ ಮುನ್ನ ಅದನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಸಂಸ್ಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಅಗತ್ಯ ಬೀಳಬಹುದು. ಸ್ಥಳದಿಂದ ಹೊರಕ್ಕೆ ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡುವ ಸಲುವಾಗಿ ಅದರ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಬಗ್ಗಡವನ್ನು ಘನೀಕರಿಸಲಾಗುವುದು(ನೀರನ್ನು ತೆಗೆಯಲಾಗುವುದು). ಜೈವಿಕಘನವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡುವ ಅಗತ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಕ್ರಮವೂ ಇದುವರೆಗೆ ತಿಳಿದುಬಂದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಕೆಲವು ನಗರಗಳಲ್ಲಿ, ಬಗ್ಗಡವನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕಾಯಿಸಿ, ಅದನ್ನು ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಹಾಗೂ ಇತರ ಜೈವಿಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಚಿಕ್ಕ ಗೋಲಿಗಳ ಪ್ರಮಾಣದ ಹರಳುಗಳಾಗಿಸುವ ಒಂದು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಹಂತವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್ ನಲ್ಲಿ, ಹಲವಾರು ಕೊಳಚೆನೀರು ಸಂಸ್ಕರಣ ಘಟಕಗಳು ನೀರು ಹೋಗಿಸುವ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಅವು ಬೃಹತ್ ವಿಕೇಂದ್ರಕಗಳು ಹಾಗೂ ಪಾಲಿಮರ್ ನಂತಹ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಬಗ್ಗಡದಿಂದ ಮತ್ತಷ್ಟು ನೀರನ್ನು ಹಿಂಗಿಸಲು ಸಮರ್ಥವಾಗಿವೆ. ಹಾಗೆ ಹೊರತೆಗೆಯಲ್ಪಟ್ಟ, ಸೆಂಟ್ರೇಟ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ, ದ್ರವವು ಮತ್ತೆ ವ್ಯರ್ಥನೀರು ಸಂಸ್ಕರಣಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉಳಿದಿರುವ ವಸ್ತುವನ್ನು "ಕೇಕ್" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಈ ಕೇಕ್ ಗಳನ್ನು ಕೆಲವು ಕಂಪನಿಗಳು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅದನ್ನು ಗೊಬ್ಬರದ ಗೋಲಿಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಉತ್ಪನ್ನವು ನಂತರ ಸ್ಥಳೀಯ ರೈತರಿಗೆ ಮತ್ತು ಹುಲ್ಲಿನ ತೋಟಗಳಿಗೆ ಮಣ್ಣನ್ನು ಫಲವತ್ತಾಗಿಸುವ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿ ಅಥವಾ ಗೊಬ್ಬರವಾಗಿ ಮಾರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಬಗ್ಗಡವನ್ನು ತುಂಬಲು ಬೇಕಾದ ಹಳ್ಳಪ್ರದೇಶದ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಪಡೆಯುವ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕರಣ

ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಸಂಸ್ಕರಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಹಲವಾರು ಮಾರ್ಗಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಪರಿಸರವು ಸಂಸ್ಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ರೀತಿಗಳ ಅಣಕವೇ ಆಗಿವೆ; ಆ ಪರಿಸರವು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಜಲಾಶಯವಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಭೂಮಿಯೇ ಆಗಿರಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಪರಿಸರದಲ್ಲಿರುವ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳು ಜೈವಿಕ ಕಲುಷಕಾರಕಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸಿಬಿಡುತ್ತವೆ; ತತ್ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ನೀರಿನ ಆಮ್ಲಜನಕದ ಮಟ್ಟವು ತಗ್ಗಬಹುದು ಹಾಗೂ ಪಡೆಯುವ ನೀರಿನ ಒಟ್ಟಾರೆ ಪರಿಸರಶಾಸ್ತ್ರ ಸಂಬಂಧಿತ ಗುಣಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಉಂಟಾಗಬಹುದು. ಸ್ಥಾನಿಕ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳು ಜೈವಿಕ ಕಾಲುಷ್ಯಕಾರಕಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಾತಾವರಣದ ಕ್ರಮಗಳಾದ ಬೇಟೆ ಅಥವಾ ಅಲ್ಟ್ರಾವಾಯ್ಲೆಟ್ ರೇಡಿಯೇಷನ್ ಗೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಮೂಲಕ ರೋಗ-ಕಾರಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮಜೀವಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಪಡೆಯುವ ಪರಿಸರವು ತಿಳಿಯಾಗಿರುವಿಕೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ನೀಡಿದಾಗ, ಕೊಳಚೆನೀರನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಸ್ಕರಣಗೊಳಿಸುವ ಅಗತ್ಯ ಬೀಳದಿರಬಹುದು. ಆದರೆ, ಹಾರ್ಮೋನುಗಳು (ಪಶುಸಂಗೋಪನ ಮತ್ತು ಮಾನವನ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳ ಗರ್ಭನಿರೋಧಕ ಕ್ರಮಗಳಿಂದ) ಮತ್ತು ಫ್ತಾಲಾಟೆಸ್ ನಂತಹ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಅನುಸರಿಸುವಂತಹ ಸಂಯೋಜಿತ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ, ಕೊಳಚೆನೀರಿನಲ್ಲಿನ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿರುವ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಕಲುಷತೆಗಳು ನಿಸರ್ಗದ ಪ್ರಾನಿಗಳ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಆ ನೀರನ್ನು ಕುಡಿಯುವ ನೀರಾಗಿ ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಿದರೆ ಬಹುವಂಶ ಮನುಷ್ಯನ ಮೇಲೆ, ಅನೂಹ್ಯವಾದ ವ್ಯತಿರೇಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ಇತ್ತೀಚಿನ ಪುರಾವೆಗಳು ಸಾಬೀತುಗೊಳಿಸಿವೆ.^[೬] US ಮತ್ತು EUಗಳಲ್ಲಿ, ಕೊಳಚೆನೀರನ್ನು ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಅನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಬಿಡುವುದನ್ನು ಕಾನೂನು ಅನುಮತಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಪಾಲಿಸಲೇಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಅನಿಯಂತ್ರಿತವಾಗಿ ಕೊಳಚೆ ನೀರನ್ನು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿಸುವುದು ಮುಂದಿನ ದಶಕಗಳ ಜಗತ್ತನ್ನು ಕಾಡುವ ಮುಖ್ಯ ಭೀತಿಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ,

ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಳಚೆನೀರಿನ ಸಂಸ್ಕರಣೆ

ಚರಂಡಿಗಳಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನೀರಿನ ಎಷ್ಟು ಅಂಶವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಣಕ್ಕೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಮಾಹಿತಿಯು ಪ್ರಪಂಚದ ಯಾವ ಭಾಗದಲ್ಲೂ ದೊರಕುವುದು ವಿರಳ. ಹಲವಾರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಗೃಹಗಳ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ತ್ಯಾಜ್ಯಜಲದ ಬಹು ಅಂಶವನ್ನು ಯಾವುದೇ ಸಂಸ್ಕರಣವಿಲ್ಲದೆ ಅಥವಾ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣಕ್ಕೆ ಒಳಪಡಿಸಿ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿತ ತ್ಯಾಜ್ಯಜಲದ ಸುಮಾರು 15% ಸಂಸ್ಕರಣ ಘಟಕಗಳ ಮೂಲಕ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ (ವಾಸ್ತವ ಸಂಸ್ಕರಣದ ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ). ವೆನೆಝೂಯೆಲಾ ಎಂಬ ತ್ಯಾಜ್ಯಜಲದ ಸಂಸ್ಕರಣದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿಗೂ ಕಡಿಮೆ ಎನಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕದ ದೇಶದಲ್ಲಿ, ದೇಶದ ತೊಂಬತ್ತೇಳು ಪ್ರತಿಶತ ಕೊಳಚೆನೀರು ಹಾಗೆಯೇ (ಸಂಸ್ಕರಣವಿಲ್ಲದೆ) ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಬಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ.^[೭] ಇದಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡಿರುವ ಮಧ್ಯಪೂರ್ವ ದೇಶಗಳಾದ ಇರಾನ್, ಟೆಹರಾನ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಇನಿತೂ ಸಂಸ್ಕರಣಗೊಳಿಸದ ಕೊಳಚೆನೀರನ್ನು ನಗರದ ಭೂಜಲಕ್ಕೆ ನೇರವಾಗಿ ಬಿಡಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿನ ಬಹುತೇಕ ನಾಗರಿಕರು ಅದನ್ನೇ ಹೊಂದಬೇಕಾದ ವಿಷಮ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಿದೆ.^[೮]

ಇಸ್ರೇಲ್ ನಲ್ಲಿ, ಕೃಷಿಗಾಗಿ ಬಳಸುವ ಸುಮಾರು 50 ಪ್ರತಿಶತ ಜಲವು (2008ರಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಉಪಯೋಗಿಸಿದುದು ಒಂದು ಬಿಲಿಯನ್ ಕ್ಯೂಬಿಕ್ ಮೀಟರ್ ಗಳಷ್ಟು) ಮರುಗಳಿಸಿದ ಚರಂಡಿಯ ನೀರಿನಿಂದ ಒದಗಿಸಿದುದಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಸ್ಕರಿತ ಚರಂಡಿ ನೀರಿನ ಬಳಕೆ ಹಾಗೂ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಲವಣೋಚ್ಛಾಟನ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳುವ ಯೋಜನೆಗಳಿವೆ.^[೯]

ಸಬ್-ಸಹಾರನ್-ಆಫ್ರಿಕಾದ ಬಹುತೇಕ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ತ್ಯಾಜ್ಯಜಲ ಸಂಸ್ಕರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇಲ್ಲ.

ಇವನ್ನೂ ನೋಡಿ

• ಜಲವನ್ನು ಪುನಃ ಪಡೆಯುವಿಕೆ

ಆಕರಗಳು

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

Wastewater treatment plants ಸಂಬಂಧಿತ ಮೀಡಿಯಾ ವಿಕಿಮೀಡಿಯ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.

• ಏರೇಟೆಡ್ ಲಾಗೂನ್ಸ್ ಫಾರ್ ವೇಸ್ಟ್ ವಾಟರ್ ಟ್ರೀಟ್ ಮೆಂಟ್ - ಮೇಯ್ನೆ ಲಗೂನ್ಸ್ ಟ್ಯಾಸ್ಕ್ ಫೋರ್ಸ್
• "ಅನೇರೋಬಿಕ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ವೇಸ್ಟ್ ವಾಟರ್ ಟ್ರೀಟ್ ಮೆಂಟ್: ಪರ್ಸ್ಪೆಕ್ಟಿವ್ಸ್ ಫಾರ್ ಕ್ಲೋಸಿಂಗ್ ವಾಟರ್ ಎಂಡ್ ರಿಸೋರ್ಸ್ ಸೈಕಲ್ಸ್." Archived 2009-03-26 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಜ್ಯೂಲ್ಸ್ ಬಿ. ವಾನ್ ಲೈಯರ್, ವಾಗೆನಿಂಗೆನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್
• ಆರ್ಕಾಟಾ, ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ ಕಂಸ್ಟ್ರಕ್ಟೆಡ್ ವೆಟ್ ಲ್ಯಾಂಡ್: ಎ ಕಾಸ್ಟ್-ಎಫಿಕ್ಟಿವ್ ಆಲ್ಟರ್ನೇಟಿವ್ ಫಾರ್ ವೇಸ್ಟ್ ವಾಟರ್ ಟ್ರೀಟ್ ಮೆಂಟ್
• ಬೋಸ್ಟನ್ ಸ್ಯೂಯೇಜ್ ಟೂರ್ Archived 2010-06-30 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. - MIT ಸೀ ಗ್ರ್ಯಾಂಟ್
• ಇಂಟರ್ಯಾಕ್ಟಿವ್ ಡಯಾಗ್ರಮ್ ಆಫ್ ವೇಸ್ಟ್ ವಾಟರ್ ಟ್ರೀಟ್ ಮೆಂಟ್ - "ಗೋ ವಿತ್ ದ ಫ್ಲೋ" - ಜಲ ಪರಿಸರ ಒಕ್ಕೂಟ
• ಫಾಸ್ಫರಸ್ ರಿಕವರಿ - ಟೆಕ್ನಿಷೆ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಾಟ್ ಡಾರ್ಸ್ ಸ್ಟಾಡ್ಟ್ & CEEP
• ಸ್ಯೂಯರ್ ಹಿಸ್ಟರಿ
• ದ ಸ್ಟ್ರೈಟ್ ಡೋಪ್ - ವಾಟ್ ಹ್ಯಾಪನ್ಸ್ ಟು ಆಲ್ ದಟ್ ಸ್ಟಫ್ ದಟ್ ಗೋಸ್ ಡೌನ್ ದ ಟಾಯ್ಲೆಟ್? Archived 2008-08-21 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. - ಸೆಸಿಲ್ ಆಡಮ್ಸ್ ರವರ ಅಂಕಣ ಬರಹ
• ಟೂರ್ ಆಫ್ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಸ್ಯೂಯೇಜ್ ಪ್ಲ್ಯಾಂಟ್ ರಿಟನ್ ಬೈ ಎನ್ ಎಂಪ್ಲಾಯೀ Archived 2014-12-10 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• ನ್ಯಾಷನಲ್ ವಾಟರ್ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಆಫ್ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ್ - ವೇಸ್ಟ್ ವಾಟರ್ ಟ್ರೀಟ್ ಮೆಂಟ್ ಪ್ಲ್ಯಾಂಟ್ಸ್ ಇನ್ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ್ Archived 2015-08-01 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.