Хелицералылар
Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Хелицералылар Қазбалық ауқымы: 445–0 Ma Late Ordovician (but see text) – Recent | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
қылышқұйрық
| ||||||
Ғылыми топтастыруы | ||||||
|
Хелицералылар (лат. Chelicerata) – буынаяқтылар класының бөлімі.
Жалпы сипаттама
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Хелицералылардың жалпы және ерекше белгісі сол, аяқтары біткен бөлімі “баскөкірек” бөлімін құрайтын ауыз бөлімімен тығыз байланысқан. Су шаян тәрізділер мен трилобиттердің бас бөліміне сәйкес “баскөкірек” бөлімінде алты жұп аяқ қолдары болады, бұлардың бірінші жұбы ауыздың алдыңғы жағында жатады және хелицералы деп аталады, осы хелицералылар қашанда жақ сүйектерінің қызметін атқарады, ал соңғы төрт жұбы – үшінші, төртінші, бесінші және алтыншы жұптары нағыз көкірек аяқ –қолдары болып табылады және өздері, негізіне, хелицералылардың жүретін аяқтары болады. Аяқ –қолдарының екінші жұбы – педипальпалар болатын болса, бұлар әдетте ауыздың арт жағында жатып, кейде аяқтар қызметін атқарады, бірде – жейтін қоректі қысып алушы мүше болып келеді, кейде, тері сезімі органының қызметін атқарады.
Классификациясы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Хелицералылар тип тармағы екі класқа бөлінеді: меростомалықтар (merostomata, s. Palaeostraca) класы және өрмекші тәрізділер (Archnida) класы. 2- тип тармағы. Хелицералылар (Chelicerata)
I – класс. Меростомалықтар (merostomata, s. Palaeostraca)
- отряд. Найза құйрықтылар (Xiphosura)
- отряд. Алып қалқаншалылар (Gigantostraca
II – класс Өрмекшітәрізділер (Arachnida)
- отряд. Сарышаяндар (Scorpionida)
- отряд. Жалған саршаяндар (Pseudoscorpionida)
- отряд. Сольпугалар (Solpugida)
- отряд. Өрмекшілер (Araneida)
- отряд. Пішеншілер (Phalangida)
- отряд. Кенелер (Acarina)
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.