Жасушалық иммунитет, кейде жасуша-жетектеуіш иммунитет (ағылш. Cell-mediated immunity) — ешқандай антиденелер, немесе комплемент жүйесі қатыспайтын иммундық жауап қайтару түрі. Жасушалық иммунитет барысында макрофагтар, табиғи киллерлер, антигендер тәрізді цитотоксикалық Т-лимфоциттер және антигенге жауап ретінде цитокиндер бөлінеді.

Иммунды жүйе екі бөлікке бөлінген — гуморальдық иммунитет жүйесі және жасушалық иммунитет жүйесі. Гуморальдық иммунитетте қорғаныштық қызметін жасушалар емес, қан плазмасында орналасқан молекулалар атқарса, жасушалық иммунитетте қорғаныштық қызмет иммундық жүйенің жасушаларымен тығыз байланысты.

• макрофагтар мен табиғи киллерлердің активтілеуі→жасушаның ішіндегі патогендерді жояды; • цитокиндердің секрецияларының қосылуы(қолдау)→туа пайда болған және жүре пайда болған иммундық жауап қайтаруға қатысатын иммундық жүйенің басқа жасушаларына әсер етеді және т.б.

• Т-хелперлер: В-лимфоциттердің жасушалардың антидене түзілуіне көмектеседі.
• Т-киллерлер: Цитотоксикалық жасушалар ағзаның вируспен зақымдаған жасушаларын жояды.
• Т-супрессорлар: Қанға бөлінетін заттар барлық лейкоциттердің белсенділігін төмендетеді.

Жасушалық иммунитет, әрине, басқа жасушаларды жоятын және фагоциттерде тірі қалатын микроорганизмдерге қарсы бағытталған. Жасушалық иммунитет вирустармен инфекцияланған жасушаларға қарсы тиімді болып келеді. Сонымен қатар, бұл иммунитеттің түрі әртүрлі саңырауқұлақтар, қарапайымдылар, жасуша ішіндегі бактериялар мен ісік жасушаларынан қорғануға ат салысады.

Фагоциттік қасиеті бар Т-лимфоциттер антигенді таниды→ангтигенді өзіне қарай тартады→ антиген жасушаға енеді→ жасушадағы ыдырату қасиеті бар лизосома ангигенді жояды→ антиген қорытылады.

Иммунды жүйе Мүшелер Айырша без • Сүйек майы • Шырышты қабықпен байланысты лимфоидты ұлпа • Лимфа безі • Көкбауыр • Фабриций қалтасы Тума иммунды жүйе Жасушалық иммунитет Базофилдер • Эозинофилдер • Нейтрофилді лейкоциттер • Макрофагтар • NK-жасушалар • Мастоциттер • Лимфоидты жасушалар • Нуоциттер • CIK-жасушалар • LAK-жасушалар Гуморальдық иммунитет Комплемент жүйесі Бейімделген иммунды жүйе Жасушалық иммунитет Нөлдік жасушалар • Т-лимфоциттер • В-лимфоциттер • Антиген презентациялайтын жасушалар Гуморальдық иммунитет Антигендер (Суперантиген • Аллерген • Гаптен • Эпитоп • Мимотоп • Иммуноген) • Антиденелер (Моноклональды антиденелер • Поликлональды антиденелер • Аутоантиденелер • Микроантиденелер) • Аллотиптер • Изотиптер • Идиотиптер Медиаторлар Цитокиндер (Интерлейкин • Интерферон) • Опсонин • Цитолизин Иммундық жауап Иммунитет • Аутоиммунитет • Аллоиммунитет • Аллергия • Гиперсезімталдық • Ісіну • Кросс-әсерлілік Қосымша Иммунологиялық толеранттық • Иммунды тапшылық • Аутоиммундық аурулар • Иммунотерапия • Иммунды генетика • Иммунологиялық күй