ჩანგლის ეკლესია — ქართული მართლმადიდებლური ჯვარგუმბათოვანი ტაძარი ყარსიდან სამხრეთ-დასავლეთით 80 კმ-ში, ისტორიული საქართველოდან სრულიად მოწყვეტილად, ამჟამად ქურთებით დასახლებულ მთიანი სოფლის, ჩანგლის (თურქ. Çengilli ჩენგილი) ცენტრში. დღეითვის ადგილობრივები საერთო თავლად იყენებენ.
მისი დასავლეთი ფასადი, ცენტრალური კარიდან სამხრეთით მდებარე მონაკვეთი მთლიანად მრავალსტრიქონიან ასომთავრულ წარწერას უჭირავს, რომელიც გვამცნობს, რომ ძეგლი XIV საუკუნეში აუგიათ, დროის იმ მონაკვეთში, როცა ეს მხარე ქართული ეკლესიის მფლობელობაში იმყოფებოდა. რამდენიმე ქართული წარწერა გვხვდება ასევე კარნიზზე, ხოლო სოფელში სახლების კედლებში ჩაშენებულ საფლავის ქვებზეც ქართული ეპიტაფიებია შემორჩენილი.
ძეგლი გეგმაში სამხრეთით და ჩრდილოეთით მცირედ შვერილ მკლავიან ჯვარს წარმოადგენს, რომლის საკურთხევლის გარდიგარდმო ვიწრო პასტოფორიუმებია მოწყობილი. ინტერიერში აღსანიშნავია გუმბათის ყელის უჩვეულო არქიტექტურულ-კონსტრუქციული გადაწყვეტა. ტრომპ-აფრებზე დაყრდნობილ გუმბათი გრეხილი ორი ლილვით იწყება, რომელზეც რვა ორ ნაწილიანი სვეტია მოთავსებული და შეკრულ თაღნარს ქმნის. თაღებს შორის თაღოვანი სარკმლებია. ასევე სამ-სამი სარკმელია გაჭრილი სამხრეთ და ჩრდილოეთ მკლავშიც. საკურთხეველი ცენტრალური სარკმლით ნათდება, რომლის ორივე მხარეს თაღოვანი ნიშებია მოწყობილი.
გარედან ისევ გუმბათის მხატვრულ-არქიტექტურული სახე იქცევს მნახველის ყურადღებას. 16 ნაწილიან თაღნარში, რომელიც შეწყვილებულ ლილვებს ეყრდნობა, მონაცვლეობით ხან სარკმელია გაჭრილი, ხანაც სამკუთხა ნიშებია შეჭრილი.
ქართული ეკლესია-მონასტრები თურქეთში |
|---|
| | მართლმადიდებლური |
| არტაანი |
ახალშენის ეკლესია · ალის წმინდა გიორგის მონასტერი · ბებერექის ეკლესია · ბერგის ეკლესია · ჯიჯორის ეკლესია · ჯოჯორთის ეკლესია · ჩაისის ეკლესია · ჩამარდოს ეკლესია · ჩიხირეთის ეკლესია · დადაშენის ეკლესია · ოთხსაყდარის ეკლესია · ოთხსაყდარის ორაფსიდიანი ეკლესია · ერუშეთის ეკლესია · გოგიუბის ეკლესია · ღვიმეს ეკლესია · ხეოსმანის ეკლესია · ხევის ეკლესია · ხოშურეთის ეკლესია · ხუნამისის ეკლესია · კალაჯუკის ეკლესია · კოდიწყაროს ეკლესია · კოტასის ეკლესია · მერეს ეკლესია · მერედისის ეკლესია · მგელციხეს ეკლესია · მგლივანის ეკლესია · მურიანის ეკლესია · მუზარეთის ეკლესია · ოკამის ეკლესია · პეტობანის ეკლესია · საკირის ეკლესია · სამწუბის ეკლესია · სკარების ეკლესია · შუაწყლის ეკლესია · თაგურეთის ეკლესია · ტატალეთის ეკლესია · თეთრციხის ეკლესია · თურქაშენის ეკლესია · ჯავახეთის წყაროსთავი · წყაროსთავის მცირე ეკლესია · წურწყაბის ეკლესია · ურის ეკლესია · ურთის ეკლესია · ურუმის ეკლესია · ვაშლობის ეკლესია · ველის ციხის ეკლესია · ზეგანის ეკლესია
|
|---|
| | ართვინი |
ახალდაბის ეკლესია · ახიზის საკათედრო ტაძარი · ახიზის დასავლეთის ეკლესია · ახიზის სამხრეთის ეკლესია · ახოთის ეკლესია · აკრიის ეკლესია · ანჩის მონასტერი · არტანუჯის ეკლესია · ზემო ხერსის ეკლესია · ბაგინის ეკლესია · ბალვანის მონასტერი · ბაძგირეთის ეკლესია · ბერთა · ჯმერკის მონასტერი · ჯუღოს ეკლესია · ჯვარების ეკლესია · ჭალის ეკლესია · დაბის მონასტერი · დაბაკეთილის ეკლესია · დოლისყანა · დასამობის ეკლესია · ეფლერის ეკლესია · ერკინისის ეკლესია · ესბეკის კომპლექსი · გასადინარის მონასტერი · გელაშენის ეკლესია · გორაშეთის ეკლესია · გუნათლეს მონასტერი · ჰამზეთის ეკლესია · ხანძთა · ხერთვისის მონასტერი · ხევწვრილის ეკლესია · ხოზაბირის ეკლესია · ირსის ეკლესია · ადაქალეს ქართული ეკლესია · იშხანი · კარსნიის ეკლესია · კავკასიძეების ციხის ეკლესია · კინცხურეთის ეკლესია · კისკიმის ეკლესია · კისკიმის სამლოცველო · კოკოშაურის ეკლესია · კოძირის ეკლესია · კოპაძეების ეკლესია · კორიდეთის ეკლესია · კოძირის ეკლესია · კოძირის სამლოცველო · ლონგოთხევის ეკლესია · მამაწმინდის ეკლესია · მერეს მონასტერი · მერიის ეკლესია · მონასტრის ეკლესია · მუქერის ეკლესია · ნიგალის ეკლესია · ნიხახის ეკლესია · ნუკას საყდარი · ოქრობაგეთის ეკლესია · ოპიზა · ოთხთა ეკლესია · პარეხი · პარხალი · საბაურის ეკლესია · სამწყაროს ზედა ეკლესია · სამწყაროს ქვედა ეკლესია · სათლეს ეკლესია · სინკოთის ეკლესია · სუაგარის ეკლესია · სუხბეჩის ეკლესია · სვეტის ეკლესია · სვირევანის ეკლესია · შაგორის ეკლესია · შატბერდი · შავმთის ეკლესია · შინდობის ეკლესია · ტანძოთის ეკლესია · თავზეთის ეკლესია · ტბეთის მონასტერი · თიქმანეთის ეკლესია · ციხიის ეკლესია · ციხისძირის ეკლესია · კლარჯეთის წყაროსთავი · წეფთის ციხის ეკლესია · წინობნის ეკლესია · ენირაბათი
|
|---|
| | ერზურუმი |
აგარაკის მონასტერი · ბანა · ბარდისის ეკლესია · ბობისგერის ეკლესია · ჭალის ეკლესია · ჩამხუსის ეკლესია · ჩარნესის ეკლესია · ექექი · ხახული · ხოშვანის ეკლესია · ისის ეკლესია · კალკოსის ეკლესია · კიაღმის ალთი · ქარაფის ეკლესია · ქარგლუხის დიდი ეკლესია · ქარგლუხის პატარა ეკლესია · პატარა ვანქის ეკლესია · ქარცხის კარის ეკლესია · ლექსორის ეკლესია · ლექსორის მონასტერი · მასკურის ეკლესია · მერენისის ეკლესია · მიტენდიერის მღვიმეები · ოდეკის ეკლესია · ოდეკის ციხის ეკლესია · ოლთისის ეკლესია · ორჯოხის ეკლესია · ორჯოხის ჩრდილოეთი ეკლესია · ოშკი · ფანჯურეთის ეკლესია · ფარნაკის ეკლესია · პერტუსის ეკლესია · სანანესის ეკლესია · სიხჩეკის ეკლესია · სოხთოროთის ეკლესია · თორთომის ციხის ეკლესია
|
|---|
| | ყარსი | |
|---|
| | სხვა | |
|---|
|
|---|
| | კათოლიკური | |
|---|
|
თურქეთი
