For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for საჰლი (ჰერეთის მთავარი).

საჰლი (ჰერეთის მთავარი)

საჰლი (IX ს–ის I ნახ. – დაახ. 853), ჰერეთის მთავარი, "რანთა მეფე". მისი მმართველობის დროს ჰერეთი დიდად გაძლიერდა. 822 წელს საჰლი თავის ვაჟთან, ადარნერსესთან (ატერნერსეჰ) ერთად შეიჭრა მარჯვენა ნაპირის ალბანეთში, დაამარცხა ამ უკანასკნელის მმართველი, მიჰრანიდი ვარაზ-თრდატი, ამოჟლიტა მიჰრანიდთა საგვარეულო და მიითვისა მათი ტიტული "რანთა მეფე".

საჰლი ფორმალურად არაბთა ვასალად ცნობდა თავს და მხარს უჭერდა სახალიფოს პოლიტიკას ამიერკავკასიაში. 837 წელს გორისის ციხეში (თანამედროვე ყარაბახის ტერიტორიაზე) მან შეიპყრო და არაბებს გადასცა ალბანეთში ხურამიტული აჯანყების ხელმძღვანელი ბაბექი.

მაგრამ, როგორც ჩანს, ჰერეთის მიერ ვასალობის აღიარება სრულებითაც არ ნიშნავდა საჰლის ხალიფასადმი უსიტყვო მორჩილებას. არაბთა სარდალმა ხალიდ იბნ იაზიდმა, IX ს. 20–იან წლებში საქართველოში მოწყობილი ლაშქრობის დროს, ჰერეთიც დალაშქრა. ეს უნდა ყოფილიყო საჰლის მიერ 822 წელს ალბანეთში მოწყობილი ლაშქრობის პასუხი.

853 წელს, არაბთა ახალი შემოსევისას, საჰლს კონფლიქტი მოუვიდა არაბთა სარდალთან, ბუღა თურქთან, რომელმაც შეიპყრო იგი და სახალიფოში გაგზავნა. ამის შემდეგ ჰერეთი ხარკს უხდიდა არაბებს.

  • ვახუშტი ბატონიშვილი, აღწერა სამეფოსა საქართველოსა, ს. ყაუხჩიშვილის გამოც., ქართლის ცხოვრება, ტ. IV, თბ., 1973
  • საქართველოს მეფეები, მ. ლორთქიფანიძის და რ. მეტრეველის რედ., თბ., ნეკერი, 2000
  • თ. პაპუაშვილი, რანთა და კახთა სამეფო, თბ., 1982
  • მ. ლორთქიფანიძე, ფეოდალური საქართველოს პოლიტიკური გაერთიანების ისტორიიდან, მასალები საქართველოსა და კავკასიის ისტორიისათვის, 1954, №31
  • М. Д. Лордкипанидзе, Эретиб Очерки истории Грузии, т. II, Тб., 1989
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
საჰლი (ჰერეთის მთავარი)
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?