ადგილის დედა — ქართული წარმართული ღვთაება. ქართულ მითოლოგიაში ცალკეული ადგილის (სოფლის, მთის, ხეობის, კლდის, ველის და სხვ.) მფარველი ქალღმერთი. ფშავლებს და ხევსურებს წარმოდგენილი ჰყავდათ ვერცხლის სამკაულებიანი ლამაზი ქალის სახით, რომელიც ზრუნავდა სოფლის მშვიდობიან ცხოვრებაზე და მისი მფარველობის ქვეშ მყოფ ტერიტორიაზე მოხვედრილ უცხოებზე. შესაძლებელია, წარსულში ადგილის დედა ნაყოფიერების ქალღმერთიც იყო და მისი კულტი მთელ საქართველოში იყო გავრცელებული. ქრისტიანობის გავრცელებასთან ერთად მისი კულტი ღვთისმშობლის კულტს შეერწყა, აქედანაა მისი სახელებიც – ადგილის ღვთისმშობელი ან ღვთისმშობელი. აღმოსავლეთ საქართველოს მთიელები თაყვანს სცემდნენ, როგორც ქალების, ბავშვების, მონადირეთა და საქონლის მფარველს.

• ოჩიაური თ., ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 1, თბ., 1997. — გვ. 50.
• კიკნაძე ზ., ქართული მითოლოგია, თბილისი: ბაკმი, 2007. — გვ. 13, ISBN 978-99940-27-10-1.

ხ • გ • რ ქართული მითოლოგია ღვთაებები აგუნა ადგილის დედა შავხანი ლილე ცაი ზადენი არმაზი გაცი და გაიმი ადაბნა ბაადური ბარბალე ბედის მწერლები ბერი-ბერა ბერიკა ბოსელი გიორგი დალი ელია თევდორე თერგვაული იახსარი კვირია კოპალა ლაზარე მამბერი მზეთუნახავი მინდორთ ბატონი მიჭპა მორიგე პირქუში ოჩოკოჩი ოჩოპინტრე ტყაშმაფა ფუძის ანგელოზი ღვთისშვილნი ღმერთი წყლის დედა ჯვარი ჰარალე ხთონიური ღმერთები მითოლოგიური არსებები ალი ბატონები ბაყბაყ-დევი გველეშაპი გველისფერი დედაბერი დევი დობილნი ვეშაპი კუდიანები მაცილი მაქცია რაში როკაპი სამძიმარი სახლის ანგელოზი ფასკუნჯი ქაჯი ჭინკა დიხაშ კოჩი დიდამანგისა მითოლოგიური გმირები ამბრი ამირანი არამ-ხუტუ აფსათი მესეფენი ნაწილიანი ქართლოსი ყამარი ჯურხაი ზეპირსიტყვიერების ძეგლები ამირანიანი ზებუნებრივი თვისებების მქონე ნივთები ოქროქსოვილი ხვითო ბაბაყულის ძვალი ადგილები ქაჯავეთი შავეთი წარმართული დღესასწაულები ელიაობა ბოსლობა ჭიაკოკონობა წარმართული სალოცავები ჭყონდიდი მეგრული მითოლოგია · სვანური მითოლოგია