James „Jim“ Brown (f. 31. desember 1908 - d. 9. nóvember 1994) var skosk/bandarískur knattspyrnumaður. Hann var í bandaríska landsliðinu sem hlaut bronsverðlaunin á HM 1930 og lék síðar við góðan orðstír í Skotlandi og Englandi.

Jim Brown fæddist í Kilmarnock í Skotlandi árið 1908 og var rétt kominn á táningsaldur þegar hann hóf málmsmíðastörf í skipasmíðastöð. Faðir hans yfirgaf fjölskylduna og stakk af til Ameríku þegar Jim var aðeins þrettán ára að aldri. Árið 1927 hélt hann sjálfur vestur um haf í leit að föður sínum og endaði í New Jersey þar sem hann hóf störf í málmkassagerð.

Brown hafði ekki æft knattspyrnu í fæðingarlandi sínu en reyndi nú fyrir sér með áhugamannaliðum með góðum árangri. Fljótlega fékk hann sinn fyrsta atvinnusamning, en atvinnumennskan í bandarísku knattspyrnunni stóð á brauðfótum. Lið voru skammlíf og heilu deildarkeppnirnar jafnvel lagðar niður með skömmum fyrirvara.

Skömmu eftir að Brown gekk til liðs við nýstofnað lið sem bar það stóra nafn New York Giants var hann valinn í bandaríska landsliðið sem hélt á HM í Úrúgvæ. Hann skoraði eina mark sinna manna í 6:1 tapi gegn Argentínu í undanúrslitum. Tveimur árum síðar ákvað hann að freista gæfunnar á Bretlandi, enda bandaríska deildin í rjúkandi rúst vegna heimskreppunnar.

Vegna frammistöðu sinnar í Bandaríkjunum og með landsliðinu föluðust nokkur lið eftir að tryggja sér þjónustu kappans og biðu fulltrúar þeirra tilbúnir á hafnarbakkanum. Scott Duncan, stjóri Manchester United lét hins vegar róa sér út í farþegaskipið sem Brown kom með til Englands og skaut þannig keppinautunum ref fyrir rass. Brown lék fyrir Manchester-liðið frá 1932-34. Honum gekk vel inni á vellinum og ávann aðdáun stuðningsmanna með því að skora beint úr hornspyrnu í fyrsta leik sínum fyrir félagið. Hann bakaði sér hins vegar fljótlega óvinsældir hjá stjórnendum Manchester United fyrir að vera yfirlýstur stuðningsmaður þess að leikmenn mynduðu stéttarfélag.

Brown færði sig um set til Lundúna þar sem hann gekk til liðs við Brentford, en lentu fljótlega upp á kant við yfirmenn sína af sömu ástæðum. Eftir skamma viðdvöl hjá Tottenham lá leiðin til hálf-atvinnumennskuliðsins Guildford City þar sem hann lék uns keppni í Englandi var hætt vegna stríðsins árið 1940. Þá hélt hann norður fyrir landamærin og lék um hríð með Clyde F.C. uns meiðsli neyddu hann til að hætta knattspyrnuiðkun skömmu síðar.

Jim Brown fluttist aftur til Bandaríkjanna þar sem hann þjálfaði um langt árabil. Hann lést árið 1994.

• Fyrirmynd greinarinnar var „Jim Brown (soccer, born 1908)“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 14. ágúst 2023.