Zapadoromaniske rěče su podskupina romaniskich rěčow, słušacych k indoeuropskim rěčam.

We wšěch zapadoromaniskich rěčach forma plurala substantiwow a adjektiwow so twori na zakładźe łaćonskeho akuzatiwa plurala servos, feminas . We francošćinje so kóncowka -s pisa, ale njewurjekuje; we frankoprowensalšćinje so njewurjekuje a druhdy ani njepisa (wosebje we staršich tekstach).

• ibersko-romaniske rěče
  • galicisko-portugalske rěče
    • galicišćina - 3 mil. ludźi w Galiciji
    • falšćina - 10 tys. ludźi we Španiskej
    • portugalšćina - 230 mil. ludźi w Portugalskej a Brazilskej, něšto tysacy w Aziji, 26 mil. w Africe
    • judeo-portugalšćina - mortwa rěč
  • aragonšćina - 10 tys. w Aragonu
  • asturšćina (mirandšćina, leonšćina)
  • španišćina - 360 mil. ludźi w Španiskej a Americe
    • ladino, tež djudezmo abo lengua djudeo-espanyola, rěč potomnikow Židow wućěrjenych ze Španiskeje, dźensa wosebje w Israelu
  • portuñolšćina - wokoło 100 tys. ludźi w Uruguayu a južnej Brazilskej
• gallo-romaniske rěče
  • okcitansko-katalanske rěče
    • katalanšćina - 6,5 mil. ludźi w Španiskej, Andorrje, Francoskej a Italskej
    • okcitanšćina - 2 mil. ludźi we Francoskej
      • šuaditšćina - dźensa hižo mortwa židowska forma okcitanšćiny
  • frankoprowensalšćina - předewšěm we měsće Lyon a wokolinje
  • retoromaniske rěče
    • furlanšćina - Furlansko-Julske Benatsko, Argentinska, Kanada, Australska atd.
    • ladinšćina - Dolomity
    • retoromanšćina - 66 tys. ludźi w Šwicarskej
  • oïlske rěče
    • poitewin-saintongeaišćina
    • burgundšćina
    • champenoišćina
    • franko-komtoišćina
    • lotrinšćina
    • francošćina - 70 mil. w Europje a 12 mil. w Americe
    • galšćina
    • normanšćina
    • picardšćina
    • walonšćina
  • gallo-italske rěče
    • liguršćina
    • monegašćina
    • piemontšćina
    • lombardšćina
    • emilišćina
    • wenetšćina