Añetegua reko (karaiñe'ẽme: realismo) he'ise heta mba'e opaichagua yvypóra rembiapópe ha mba'eporãme, taha'e ha'éva ñe'ẽporãhaipyre, ñemoha'ãnga térã mba'epu porã. Tapichakuéra oho añetegua reko rehe ohechaukase ko Yvy ha'eháicha, hekotee, japu'ỹ.

Ohechaukase añete, mba'éichapa ko yvóra, mymbakuéra, avano'õ, tekove ha opa mba'e ha'eháicha.

Ojehecha arandupykuaatýpe añetegua reko he'ise mba'e ambuéva. He'ise opamba'e oiko, avave ndojesarekói jepe, oiko gueteri, taha'e ha'éva mba'ekuéra avave ndohechái, nohendúi térã noñandúi, techapyrãme: porãngue oikónte peteĩ tapicha ikatu ohecha peteĩ mba'e iporãva chupe, hákatu, karai arandu ohóva añetegua reko rehe ikatu he'i porãngue oiko gueteri, natekotevẽi avave ohecha chupe.

Ojeikuaa añetegua reko ñe'ẽporãhaipyrépe oñepyrũ upe tetã Alemáñame. Karai ñe'ẽpapára ha haihára Heinrich Heine oñeha'ã, iñarandukakuéra rupi, ohecha ko Yvy ha'eháicha ha nosẽséi ko yvóra añetégui. Heta haihára ohai añetegua reko rupive ohekase mba'e porã ha marangatu ikatu oĩ avano'õ mbytépe.

• Arandupykuaaty
• Aristóteles