Guadalaxara, España

Guadalajara (es)
Bandeira Brasón
Localización
40°38′N 3°10′O / 40.63, -3.17Coordenadas: 40°38′N 3°10′O / 40.63, -3.17
Estado	España
Comunidade autónoma	Castela-A Mancha
Provincia	provincia de Guadalaxara
Capital de	provincia de Guadalaxara
Capital	Guadalajara (pt)
Contén a división administrativa	Guadalajara (pt) Iriépal Taracena Usanos Valdenoches (pt)
Poboación
Poboación	89.010 (2023) (377,95 hab./km²)
Xeografía
Parte de	Q60853218 Q28662520
Superficie	235,51 km²
Altitude	708 m
Comparte fronteira con	Aldeanueva de Guadalajara (pt) Torija (pt) Valdeaveruelo (pt) Ciruelas (pt) Tórtola de Henares (pt) Fontanar Galápagos (pt) Málaga del Fresno (pt) Fuentelahiguera de Albatages (pt) Atanzón (pt) Yunquera de Henares (pt) Valdeavellano (pt) Marchamalo (pt) Chiloeches (pt) Horche (pt) Yebes (pt) Lupiana (pt) Centenera (pt) Cabanillas del Campo (pt) Valdarachas (pt) Loranca de Tajuña (pt) Aranzueque (pt) Pozo de Guadalajara (pt) Pioz (pt) Valfermoso de Tajuña (pt)
Organización política
• Alcalde	Alberto Rojo Blas (2019–)
Identificador descritivo
Código postal	19001–19005
Fuso horario	UTC+01:00
Prefixo telefónico	949
Código INE	19130
Outro
Irmandado con	Livorno Nuneaton and Bedworth (en) Guadalaxara Guadalajara de Buga (pt) Parma Roanne Nitra Nuneaton (pt)
Páxina web	guadalajara.es

Guadalaxara^[1] (en castelán: Guadalajara) é unha cidade do centro de España, capital da provincia de Guadalaxara, na comunidade autónoma de Castela-A Mancha, á beira do río Henares.

O seu censo municipal é de 87.452 habitantes (INE 2022) e a área do seu concello abrangue 267,5 km². Está situada a 55 km de Madrid. Rodéaa a autovía A-2; e dispón de parada do tren AVE na súa estación ferroviaria (sita a 7 km da cidade) e máis un servizo de trens de proximidades con Madrid.

Guadalaxara identifícase coa localidade ibera de Arriaca (cfr. vasco actual harri "pedra, rocha", e o sufixo abundancial -aga). O seu actual nome provén do árabe, mais semella ter certa relación co anterior, se é interpretábel polo vasco. Os musulmáns logo de arrasala, reconstruírona, denominándoa Wādī al-Ḥaǧārah (en árabe وادي الحجارة), que significa "río de pedras".

A partir do século XIV converteuse nunha cidade importante, en boa medida mercé á familia Mendoza. Despois dunha longa decadencia, a súa proximidade a Madrid convértea nun lugar atractivo como foco de expansión industrial e cidade-dormitorio da capital española, o que ten facilitado o seu crecemento nos últimos anos.

• Palacio do Infantado
• Panteón da Condesa da Vega del Pozo e Duquesa de Sevillano
• Igrexa de San Ginés
• Igrexa de San Nicolás o Real
• Igrexa de Santiago
• Concatedral de Santa María da Fonte a Maior
• Capela de Luís de Lucena
• Palacio da Cotilla

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Guadalaxara, España

• Información e imaxes de Guadalaxara

Este artigo sobre xeografía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.  Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.