Rob Ruadh MacGriogair
ceann-cinnidh Albannach
Beatha
Breith	Gleann-Gaoil, 7 dhen Mhàrt 1671
Dùthaich	Alba
Bàs	Both Chuidir, 28 dhen Dùbhlachd 1734
Àite-adhlacaidh	Alba
Teaghlach
Athair	Donald MacGregor
Màthair	Margaret Campbell
Cèile	Mary Helen MacGregor (en)  (1 dhen Fhaoilleach 1693 -
Clann	liosta James Mor MacGregor (en) Coll MacGregor (en) Duncan MacGregor (en) Ranald MacGregor (en) Robert 'Oig' MacGregor (en)
Foghlam
Cànain	A' Bheurla Ghallta Beurla
Dreuchd
Dreuchd	tuathanach

Bha Raibeart Ruadh MacGriogair, (7 am Màrt 1671–28 an Dùbhlachd, 1734), no Rob Ruadh mar a bu trice a theirte ris,^[1] na dhuine ro chliùteach ann an Alba aig toiseach na h-ochdamh linn deug. Aig amannan bha e na fhear-gnothaich speiseanta, ach aig amannan eile 's e fear-togail-creich a bh' ann, agus chuir e seachad mòran dheth bheatha fo chàrn.^[2]

Rugadh Rob Ruadh ann an Gleann-Gaoil, aig ceann Locha Ceiteirein, mar a gheibhear a-mach ann an Clàr nam Baistidhean Sgìre Bhochanan. B' iad Dòmhnall MacGregor agus Mairead Chaimbeul a phàrantan. Phòs e Màiri Eilidh NicGriogair à Comar, a rugadh aig an fhearann Lànaidh, An t-Iomaire Riabhach. Phòs iad ann an Gleann Aircleid san Fhaoilteach 1693.^[3] Rugadh ceathrar mhac dhaibh: Seumas Mòr, Rànall, Coll, agus Raibeart, neo Rob òg mar a b' fheàrr a dh'aithneachadh e.

Bha Raibeart na Sheumasach bhon bhroinn,^[2] agus thathar ag ràdh gun robh e an làthair aig Cath Raon Ruairidh, 1689; gu deimhinne bha e fhèin agus a dhaoine an sàs ann am Blàr Ghleann Sheile, 1719. Ach chaill e Blàr Sliabh an t-Siorraim, 1715 ged a mhiannaich e bhith ann.

Bha e na chreachadair na Gàidhealtachd àitheanta ris an Robin Hood na h-Alba. Gu h-ainmeil na neach-malairt na cruidh, dh'fhàs e mèirleach-chruidh a reic dìon a nàbaidhean an aghaidh mèirlich eile. Nuair dh'fhàillig a' mhalairt-dìona, bha Raib Ruadh fo chasaid de mealltachd agus bha e air a chur an chèile cho neach-cùirn. An dèidh sin rinn Seumas Greumach, a' chiad Dhiùc a' Mhonaidh Roise, a phrìomh-neach-fiach, grèim air a tìrean, chog Raib Ruadh leis an diùc gus an 1722, nuair bha Raib Ruadh co-èignichte a ghèilleadh. Nas fhadalaiche air chur am prìosan, bha e air mhathadh mu dheireadh thall ann an 1727. Bhàsaich e aig an taigh aig Inbhir Lòch Làirig Beag, Both Chuidir, air Dùbhlachd 28mh 1734.^[1]

Bha an dùsgadh-inntinn dhan uirsgeul Raib Ruadh le Walter Scott an t-seann-sgeul air Raibeart Ruadh MacGriogair.^[3] Tha freagarrachaidhean a sgeul air ràdh air a bhith ann am filmichean, nas comharraichte Raib Ruadh, le Liam Neeson 'san dreuchd na h-ainme.

Th' An Taigh an Glinn-Gaoil air an tràigh Locha Ceiteirein a' cur là air ais dhan 18mh linn le fosglan air chur là air ri 1707, agus tha e togta air an làrach an bothain na cloiche na 17mh linne far a rugadh Raib Ruadh air smaoineachadh. O chionn an 1930an bh' an togalach Seòrsa B-clàraichte 'sna làmhan de ùghdarrasan-uisge leantainneach air a bhith, ach bha fèineachd air chur air cho barrachd ri riatanasan agus air chur suas ri reic-tairgse ann An t-Samhain 2004 a dh'aindeoin cur an aghaidh às a' Phàrtaidh Nàiseanta na h-Alba.

• Raib Ruadh air an Làrach-lìn
• Undiscovered Scotland - Raibeart Ruadh MacGriogair
• FAQs timcheall Raib Ruadh
• MacAonghais, Iain ⁊ MacÌomhair, Coinneach (17mh dhen Chèitean 1995): “Prògram Choinnich” (Gàidhlig). Tobar an Dualchais. Air a thogail 18mh dhen t-Sultain 2023. Dr Iain MacAonghais a' bruidhinn air Rob Ruadh

1. ↑ ^{1.0 1.1} Historical Memoirs of Rob Roy and the Clan MacGregor; K. Macleay, M.D.; Edinburgh, William Brown, 1881
2. ↑ ^{2.0 2.1} Rob Roy MacGregor,His Life and Times, by W H Murray; Published by Canongate books Ltd 3ed ed 1996.
3. ↑ ^{3.0 3.1} The Highland rogue: or, the memorable actions of the celebrated Robert MacGregor, commonly called Rob Roy, by Elias Bockett, possibly Daniel Defoe; 1724. Published by ECCO Print Editions

Tha dealbhan ann an Wikimedia Commons cuideachd a tha ceangailte ris an aiste seo:

Robert Roy MacGregor