Galileo Galilei
Beatha
Ainm slàn	Galileo di Vincenzo Bonaiuti de' Galilei
Breith	Pisa, 15 dhen Ghearran 1564
Dùthaich	Diùcachd Florence  (1564 -  1569) Àrd-diùcachd Tuscany  (1569 -  1642)
Àite-fuirich	Pisa Padova Firenze
Bàs	Arcetri (en) , 8 dhen Fhaoilleach 1642
Àite-adhlacaidh	Bàislig Santa Croce Tomb of Galileo Galilei (en)
Teaghlach
Athair	Vincenzo Galilei
Màthair	Giulia Ammannati
Cèile	no value
Càraid	Marina Gamba (en)
Clann	liosta Vincenzo Gamba (en) Maria Celeste (en)
Bràithrean ⁊ peathraichean	liosta Michelagnolo Galilei (en)
Foghlam
Foghlam	Oilthigh Pisa (1581 - 1585) : Eòlas-leighis, matamataig
Stiùiriche an teusais	Ostilio Ricci (en)
Oileanaich dotaireachd	Giuseppe Biancani (en) Benedetto Castelli (en) Mario Guiducci (en) Vincenzo Viviani (en)
Cànain	Laideann Eadailtis
Oileanaich	Niccolò Arrighetti (en) Giuseppe Biancani (en)
Dreuchd
Dreuchd	reul-eòlaiche, feallsanaiche, matamataigear, fiosaigiche, innleachdair, reul-dhraoidh, iom-eòlaiche, neach-teagaisg oilthigh, neach-saidheans, einnseanair agus feallsanaiche
Àitichean-obrach	Pisa, Padova agus Firenze
Fastaichean	Oilthigh Pisa  (1589 - Oilthigh Phadua  (1592 -
Obraichean comharraichte	Galilean transformation (en) equations for a falling body (en)
Duaisean a fhuaras	liosta International Space Hall of Fame  (1991)
Ballrachd	Accademia della Crusca (en) Acadamh nan Lincei Accademia delle Arti del Disegno (en)
Creideamh
Creideamh	Latin Church (en)

'S e reuladair agus neach-smaoin ainmeil a bh' ann an Galileo (Pisa, 15 an Gearran 1564–Firenze, 8 am Faoilleach 1642). Thog e prosbaig agus gloinn-amhairc gus am b' urrainn dha coimhead ri na rionnagan agus planaidean eile. Is e a chiad duine a lorg ceithir de na gealaich aig Iupatair agus smaoinich e air toir de na laghan ann an nàdar-feallsanachd. Bha e cuideachd ball dhen Accademia dei Lincei, a' chiad comann saidheansail.^[1]

Seach gun robh Galileo den beachd gur e a' ghrian a bha na meadhan an Slighe Chloinn Uisnich an àite an t-saoghal chuir an eaglais Caitligeach e an sàs agus bha iad a maoidheadh a mharbhadh. Gheall e gun do dh'atharraich e creideamhan ach dìreach airson a bheatha a shàbhaladh. Chùm an eaglais e fo smachd agus anns an taigh aige airson a chòir den beatha aige.

Ged 's a tha Galileo comharraichte an latha an diugh airson a h-obair an feallsanachd-nàdurra, bha e cuideachd, mar a bha an cuid bu mhòr de Ollamhan Caitligeach na linn, na h-Ollamh-Dhiadhaidh. Thog e, an lùib a chuid rannsachaidh an saidheans-nàdurra, ceist cudthromach mu deidhinn an càirdeas eadar firinn spioradail agus firinn an saoghal nàdurra. B' anns a cheist seo "An e gu bheil fìrinnean spioradail agus nàdurra neo-eisimeileach: fìrinnean spioradail a bhuannachd do saoghal spioradail a-mhàin agus fìrinnean nàdurra a bhuannachd do an duil nàdurra a-mhàin neo An e gu bheil fìrinnean spioradail agus fìrinnean nàdurra còmhla na roinnean de an aon firinn?" Tha an ceist seo na h-aobhar connspaid aig cuid eadhan dhan latha an diugh. Thàinig Galileo fhèin ris a cho-dhùnadh gu robh fìrinnean spioradail agus nàdurra co-cheangailte o chionn 's nach urrainn do firinn cuir an aghaidh firinn.

1. ↑ “Storia ('Eachdraidh')”. Accademia dei Lincei. Air a thogail 10mh dhen Iuchar 2020.

• Ùghdarras do Para 3: Reuladair a' Phaip, aiste anns an "Tablet" bl. 2005

• Galileo Galilei