نیرویی است که باعث قطبیت مولکول می‌شود که آن را با نماد (μ) نشان می‌دهند و واحد اندازه‌گیری آن (D){دبای} است و به نوعی اثر چرخانندگی مولکول را نیز نشان می‌دهد. گشتاور دوقطبی عددی نامنفی است. اگر گشتاور دوقطبی مولکولی صفر باشد، آن مولکول ناقطبی و اگر بزرگتر از صفر باشد، آن مولکول قطبی می‌باشد . مثلاً گشتاور دوقطبی آب 1.85D است.

در حالت کلی برای یک توزیع پیوسته بارها که در یک حجم Vتوزیع شده‌اند گشتاور دو قطبی چنین تعریف می‌شود

${\displaystyle \mathbf {-} symbol{p}({\boldsymbol {r)))=\int _{V}\rho ({\boldsymbol {r_{0))})\,({\boldsymbol {r_{0))}-{\boldsymbol {r)))\ d^{3}{\boldsymbol {r_{0))},}$

در حالی که r فاصله از poop مشاهده و d^۳r_۰ بر یک حجم ابتدایی r دلالت می‌کند برای باریکه‌ای از چگالی بار حاصل جمع تابع دلتای دیراک است.

${\displaystyle \rho ({\boldsymbol {r)))=\sum _{i=1}^{N}\,q_{i}\,\delta (\mathbf {r} -\mathbf {r} _{i})\ ,}$:

• الکترومغناطیس مبانی نظریه الکترومغناطیس.ریتس و میلفورد و کریستی ترجمه جلال صمیمی انتشارات نشر دانشگاهی