پیچ ارشمیدس (به انگلیسی: Archimedes Screw) یکی از قدیمی ترین ماشین های هیدرولیکی است ^[۱] که به عنوان پمپ، توربین و دستگاه دوکاره پمپ-توربین استفاده می شود ^[۲].

همانند بسیاری از پمپ ها، پیچ ارشمیدس می تواند به صورت برعکس به عنوان توربین به کار برده شود.^[۳] توربین پیج ارشمیدس نوع جدیدی از مولدهای انرژی برای نیروگاه های کوچک و خیلی کوچک برق آبی است.^[۳] سرعت چرخش (دوران) کم توربین پیچ ارشمیدس آثار منفی بر حیات آبی خصوصا ماهی ها را کاهش می دهد.^[۳]

مطالعات نشان داده است که مقدار حجم عبوری جریان (Q) از پیچ ارشمیدس تابعی از عمق ورودی، قطر (${\displaystyle D_{O))$) و سرعت چرخش توربین (${\displaystyle \omega }$) است.^[۴] بنابراین ا استفاده از معادله تحلیلی زیر قطر کلی توربین قابل محاسبه خواهد بود:^[۱]

${\displaystyle D_{O}=(16\pi Q}/{\sigma \omega (2\theta _{O}-sin2\theta _{O})-\delta ^{2}(2\theta _{i}-sin(2\theta _{i}))^{1/3))$

فرمول فوق بر اساس طراحی های صنعتی موجود به صورت زیر قابل ساده سازی است:^[۲]

${\displaystyle D_{O}\approx \eta Q^{3/7))$

مقدار η به سادگی از گراف ${\displaystyle \eta }$ ^[۱] یا گراف ${\displaystyle \Theta }$ ^[۲] قابل تعیین است. با تعیین ${\displaystyle D_{O))$ سایر پارامترهای طراحی پیچ ارشمیدس با روش تحلیلی به سادگی قابل تعیین و طراحی خواهند بود. ^[۱][۲]

مدل تحلیلی طراحی پیچ ارشمیدس، doi:10.3390/en14227812

راهنمای طراحی نیروگاه های برق آبی با توربین پیچ ارشمیدس، doi:10.3390/pr9122128

مبانی طراحی نیروگاه های برق آبی کوچک توربین پیچ ارشمیدس، ملاحضات اجرایی و توسعه پایدار، doi:10.3390/su12187352

• مبدل انرژی کشندی