نورالله تالقانی
نورالله تالقانی از فرهنگیان بزرگ افغانستان
زاده	۲ سنبلۀ ۱۳۱۸ تالقان، تخار، افغانستان
درگذشته	۳۱ جوزای ۱۳۸۸ کابل، افغانستان
آرامگاه	تالقان، افغانستان
پیشه	سیاست‌مدار، افسر نظامی، نویسنده، روزنامه‌نگار و تاریخ‌نگار
ملیت	افغانستانی

نورالله تالقانی از تاریخ‌نگاران، نویسندگان، روزنامه‌نگاران و یکی از برجسته‌ترین چهره‌های سیاسی معاصر افغانستان بود.

نورالله تالقانی در سال ۱۳۱۸ خورشیدی برابر با ۱۹۳۹ میلادی در قریۀ سرای‌سنگ شهر تالقان مرکز ولایت تخار در شمال افغانستان زاده شد.

نورالله تالقانی بمثابۀ پژوهشگر، تاریخ‌نگار، نویسنده و ناشر فهرست طویلی از کتاب‌های علمی، تاریخی، سیاسی، اجتماعی و ادبی خدمات بزرگ فراموش ناشدنی برای مردم افغانستان بویژه اهل فرهنگ را انجام داده است. زندگی نورالله تالقانی مشحون از مبارزه در راه برابری ملی و اجتماعی و فعالیت‌های گستردۀ روشنگرانه بوده‌است.

دگروال نورالله تالقانی از تبار دلیر مردان نامی و چهره‌های معدود فرهنگی تاریخ معاصر کشور افغانستان است که در حلقه‌های روشنفکران میهنی چه در ساحهٔ نظامی و چه ملکی دارای جایگاه خاصی می‌باشد.

یکی از ویژگی‌های خاص شادروان تالقانی آن بود که بی‌خوف و بی‌هراس دردهای مردم ستمدیدۀ خویش را با صراحت بازگو و بیان می‌نمود و دلیرانه از آن دفاع می‌کرد. او نماد راستین تلاش در راه فراگیری علم و دانش و نماد راستین پیکار بی‌امان در راه حق‌طلبی و برابری زیستن بود و تمام عمر و زندگی پربار و پرافتخار خویش را صرف مطالعه و نوشتن کتاب و مطالب ناب پژوهشی و علمی نمود. تالقانی از وسعت نظر نیک، دور اندیشی کامل و تحلیل درست از توان و شهامت خاصی برخوردار بود. او یکی از بهترین فرزندان میهن ماست که با غرور و پرهیزکاری زندگی شرافتمندانه‌ای نمود و جا دارد در برابر ابهت آرمان‌های پاک و انسانی‌اش سر تعظیم فرود آورد. زیرا او یکی از بهترین چهره‌های درخشان فرهنگی ازبک‌های معاصر کشور ماست که با غرور و سر بلندی و سرشار از باده عشق به میهن و مردم رنجور آن تا آخرین لحظات زندگی هرگز آرام ننشست، تحقیق نمود و بی‌امان مبارزه کرد.

نورالله تالقانی در ۳۱ جوزای سال ۱۳۸۸ خورشیدی برابر با ۲۱ ژوئن ۲۰۰۹ میلادی در کابل وفات کردن و در تالقان به خاک سپرده شدند.

از مهم‌ترین کتاب‌های او کتاب افغانستان ماقبل آریایی‌ها و فرهنگ اصطلاحات نوین است. در سال ۲۰۱۰ کتاب تخاری‌ها نیز در کابل نشر شد.

نورالله تالقانی همچنین رئیس کمیته طبع و نشر بیهقی بود.^*[۱]

^  وب‌گاه فردا