تخلخل
تخلخل[۱] که پوکی یا پُرلیکی نیز نامیده می‌شود، یکی از خصوصیات سنگ‌ها و خاک‌ها است که با نمایش داده می‌شود. تخلخل نسبت حجم حفره‌ای یک سنگ (یا خاک) است به حجم کلی آن:
بنابراین تخلخل عددی است بین صفر تا یک. همچنین با ضرب کردن این میزان در ۱۰۰ می‌توان آن را به صورت درصد نیز بیان کرد.
تخلخل به عنوان یکی از ویژگی‌های سنگ نقش مهمی را در مطالعات زمین‌شناسی و همچنین شناسایی مخازن مواد آلی و آبی ایفا می‌کند.
برای نمونه در یک مخزن آبی، تخلخل نشان‌دهنده حداکثر میزان آبی است که سنگ آن مخزن می‌تواند در خود نگه دارد.
بعضی سنگ‌ها همچون ماسه‌سنگ، پلمه‌سنگ و سنگ خارا به علت چینش مناسب ریزدانه‌ها تخلخل پایینی دارند. به این نوع سنگ‌ها به اصطلاح سنگ‌های به‌هم‌فشرده گویند. سنگ‌هایی مانند سنگ آهک نیز معمولاً دارای تخلخل بالایی می‌باشد.
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ «تخلخل» [زمین‌شناسی] هم‌ارزِ «porosity»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر پنجم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۷۶-۴ (ذیل سرواژهٔ تخلخل)
- ابوالفضل توفیقی (۱۳۷۰)، کتاب فرهنگ نفت و گاز، تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Porosity». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۹ مهٔ ۲۰۰۷.
موضوعات مربوط به مهندسی ژئوتکنیک | |
|---|---|
| خاک‌ها | |
| خواص خاک‌ها | هدایت هیدرولیک • محتوای آب • نسبت خلأ • چگالی توده • روان‌وردی • بندش • آماس‌پذیری رینولد • زاویه قرار • چسبندگی • تخلخل • قابلیت نفوذ • ذخیره‌سازی مخصوص روانگرایی خاک |
| مکانیک خاک | تنش مؤثر • فشار آب حفره‌ای • مقاومت برشی • فشار روبار • تحکیم • تراکم خاک‌ها • طبقه‌بندی خاک‌ها • امواج برشی • فشار جانبی خاک |
| کاوش‌های مکانیک خاک | آزمایش نفوذ مخروط • آزمایش نفوذ استاندارد • ژئوفیزیک اکتشافی • چاه دیده‌بانی • گمانه‌ها |
| آزمون‌های آزمایشگاهی | حدود آتربرگ • نسبت کالیفرنیای باربری • آزمایش مستقیم برش • آب‌سنج • آزمون فشردگی پروکتور • مقدار آر • آزمایش دانه‌بندی • آزمایش سه محوری برش • آزمایش‌های هدایت هیدرولیکی • آزمایش‌های محتوای آب |
| آزمون‌های صحرایی | پیمایش صوتی چاه به چاه • آزمایش چگالی‌سنج هسته‌ای |
| پی‌ها | ظرفیت باربری • شالوده‌های کم‌عمق • شالوده‌های عمیق • آزمایش بارگذاری دینامیکی • تحلیل معادله موج |
| دیوارهای حائل | |
| پایداری شیروانی | |
| زمین‌لرزه‌ها | روانگرایی خاک • طیف پاسخ • خطرات ناشی از زلزله • اندرکنش زمین‌ها و سازه‌ها |
| ژئوسینتتیک | پارچه‌گونه‌ها • غشاءهای زمین |
| ابزار دیده‌بانی پایداری | دیده‌بانی تغییر شکل‌ها • دیده‌بانی خودکار تغییر شکل‌ها |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
