عملیات بیت‌المقدس ۳ با رمز یا موسی ابن جعفر (ع) در محور ماووت - ارتفاع گوجار به صورت نیمه گسترده در تاریخ ۱۳۶۶/۱۲/۲۴ به فرماندهی سپاه انجام شد.^[۱]

هدف اصلی این عملیات، تصرف ارتفاع گوجار بود. حضور عراقی‌ها در این ارتفاع، خط پدافندی ایران را آسیب‌پذیر ساخته بود و تردد خودرو در تنگه گوجار - قمیش را غیرممکن می‌کرد. لشکر ۵ مأموریت داشت تا یال ۱ گوجار را از گرده هلکان تا پایان صخره‌ای تأمین کند. لشکر ۳۱ نیز در زیر صخره‌ای با لشکر ۵ الحاق کند و سپس روی تنگه آمده و خاک‌ریز احداث نماید. تیپ ۳۵ هم می‌بایست قبل از بریدگی یال گوجار روی یال اصلی و یال ۲ را تا حداقل ۳ کیلومتر جلوتر (محل جداشدن یال گاراده) و نیز تیپ ۱۲ قله گوجار و قسمتی از یال اصلی را تصرف و تأمین کند.^[۲] عملیات «بیت‌المقدس۳» بر پایه تجزیه و تحلیل فرماندهان نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جریان عملیات بیت‌المقدس ۲ که دو ماه پیش به انجام رسیده بود- طرح‌ریزی شد.^[۳]

از حدود ساعت ۱۷ روز ۲۳ اسفند ۱۳۶۶ یگان‌های عملیاتی حرکت خود را از دشت هرمدان به سوی نقاط رهایی آغاز کردند. نیم ساعت بعد بارش باران در پایین ارتفاع گوجار و بارش برف شدید در قله آن شروع شد. رمز عملیات «یا موسی‌ابن‌جعفر (ع)» بود. پس از ساعاتی تمام اهداف عملیات به غیر از گرده هلکان و صخره‌ای و بخشی از جناح راست آن تأمین شد. این عملیات تا ۵ روز ادامه داشت و پس از آن، نیروهای عراقی از منطقه عقب‌نشینی کردند. با عقب‌نشینی عراقی‌ها، مرحله تثبیت و پدافند مناطق آزاد شده آغاز شد.^[۲] در پی این عملیات، سلسله ارتفاعات گوجار، ارتفاعات ۲۰۸۰ ملکان، ارتفاعات سه‌گانة هلگان و روستاهای گواراده و سومر آزاد شدند. همچنین قطع یال ارتباطی گوجار به اولاغلو صورت گرفت.^[۴]

استعدادهای ارتش عراق

• تیپ‌های ۷۳، ۸۱، ۸۳، ۶۰۳، ۷۰۶ و ۴۱۲ پیاده؛
• تیپ‌های ۱ و ۲ کماندویی از سپاه یکم؛
• تیپ ۳ نیروی مخصوص گارد ریاست جمهوری؛
• تیپ‌های ۶۶ و ۶۸ نیروی مخصوص؛
• یک گردان تانک از تیپ ۷۰ زرهی؛
• گردان تانک ۷ نیسان؛
• گردان کماندویی لشکر ۳۹؛
• گردان کماندویی لشکر ۴۱؛
• گردان کماندویی لشکر ۴۴؛
• گردان‌های ۵۳ و ۶۶۹ توپخانه.

از میان تجهیزات عراقی‌ها، یک فروند هواپیما و مقادیر زیادی سلاح سبک و سنگین از بین رفت. تیپ ۶۰۴ پیاده از سپاه یکم آنها نیز به‌طور کامل منهدم شد. تعداد کشته‌های عراقی در این عملیات، ۱۱۰۰ نفر بود و بیش از ۸۰ نفر اسیر شدند.^[۴]

سازمان زرم عملیات با فرماندهی قرارگاه نجف اشرف به شکل زیر تنظیم شد:

• لشکر (-) ۵ نصر با استعداد پنج گردان پیاده؛
• لشکر (-) ۳۱ عاشورا با استعداد پنج گردان پیاده؛
• تیپ ۳۵ امام حسن (ع) با استعداد سه گردان پیاده؛
• تیپ ۱۲ قائم (عج) با استعداد سه گردان پیاده؛
• تیپ ۴۸ فتح با استعداد دو گردان پیاده (به عنوان احتیاط).
• همچنین، تعداد ۸۰ قبضه توپ و کاتیوشا (حدود چهار گردان) تحت امر فرماندهی عملیات بودند.

• محسن رشید، گزارشی کوتاه/ مرکزمطالعات و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ویرایش: مهدی انصاری، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیق جنگ، ۱۳۷۸، شابک: ۹۶۴-۶۳۱۵-۳۳-x

ن ب و جنگِ ایران و عراق
نیروی هوایی ارتش ایران • نیروی زمینی ارتش ایران • نیروی دریایی ارتش ایران • سپاه پاسداران انقلاب اسلامی • بسیج • جهاد سازندگی • ستاد جنگ‌های نامنظم • لشکر بدر • نیروی هوایی اسرائیل • پیشمرگه • اتحادیه میهنی کردستان عراق ارتش عراق • نیروی هوایی عراق • نیروی دریایی عراق • اتحادیه عرب • کومله • سازمان مجاهدین خلق ایران • نیروی دریایی ایالات متحده • نیروی هوایی ایالات متحده • ارتش مصر
عملیات‌های نظامی (فهرست) عملیات‌های آمریکا نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا عملیات آخوندک • اراده جدی • فرصت برجسته • کمانگیر چابک نیروی هوایی ایالات متحده یخچال شکننده عملیات‌های ایران نیروی هوایی ارتش کمان ۹۹ • اچ۳ • سلطان ۱۰ • شمشیر سوزان • بغداد ارتش و سپاه پاسداران گسترده دزفول • نصر • توکل • ثامن‌الائمه • طریق‌القدس • فتح‌المبین • بیت‌المقدس • رمضان • والفجر مقدماتی • والفجر ۱ • والفجر ۴ • خیبر • بدر • قادر • والفجر ۸ (نبرد اول فاو) • کربلای ۱ • کربلای ۴ • کربلای ۵ • کربلای ۶ • کربلای ۱۰ • بیت‌المقدس ۲ • بیت‌المقدس ۷ • لبیک یا خمینی • والفجر ۱۰ • مرصاد نیمه‌گسترده عملیات آفندی نصر • عملیات جاده ماهشهر • سوسنگرد(۲) • امام علی • فرمانده‌کل‌قوا • پشتیبانی بیت‌المقدس • محرم • پشتیبانی والفجر ۸ • تکمیلی والفجر ۸ • تکمیلی کربلای ۵ • کربلای ۸ • ضربت ذوالفقار • بازی‌دراز • رجایی و باهنر • مطلع‌الفجر • والفجر ۳ • مسلم بن عقیل • عاشورا • روح‌الله خمینی کبیر • محمد رسول‌الله • والفجر ۲ • والفجر ۹ • کربلای ۲ • کربلای ۷ • نصر ۴ • نصر ۷ • نصر ۸ • بیت‌المقدس ۳ • بیت‌المقدس ۴ • بیت‌المقدس ۶ محدود غیور اصلی • سوسنگرد (۱) • موسیان • ذوالفقاریه • سه‌راهی آبادان • امام مهدی • تپه چشمه • شیخ فضل‌الله • شهید چمران • شهید مدنی • قدس ۱ • قدس ۲ • قدس ۳ • قدس ۴ • قدس ۵ • انصارالحسین • ریجاب • قلقله • میمک • عاشورای ۱ • عاشورای ۲ • عاشورای ۳ • عاشورای ۴ • چغالوند • شهید عباس ملکی • کانی‌سخت • امیرالمومنین • حسین‌بن‌علی • ثارالله • والفجر ۵ • والفجر ۶ • ظفر ۱ • کربلای ۹ • نصر ۱ • نصر ۲ • نصر ۳ • نصر ۵ • نصر ۶ • تمرچین • قوچ‌سلطان • اورامانات • تحریرالقدس ایذایی∗ اربعین حسینی • عملیات امام موسی صدر • شهید عبادت • شهید رستمی • شهید گلاب‌بخش • میمک • ذیل • شهید فرجیان‌زاده • ۱۹ رمضان • شهید محمّد بیشه • ابوذر • پاسگاه شهدا • حجیج • عملیات فتح ۱ • عملیات فتح ۸ نیروی دریایی ارتش و سپاه پاسداران اشکان • مروارید • کربلای ۳ • جنگ نفت‌کش‌ها وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران انفجار ساختمان وزارت کشور عراق عملیات‌های عراق نیروی زمینی عراق تهاجم عراق به ایران • نبرد خرمشهر • حصر آبادان • توکلنا علی‌الله • رمضان‌المبارک (نبرد دوم فاو) نیروی هوایی عراق جنگ نفت‌کش‌ها • بمباران اندیمشک • بمباران شیمیایی سردشت • حمله شیمیایی به حلبچه • جنگ شهرها سازمان مجاهدین خلق بمب‌گذاری در دفتر حزب جمهوری اسلامی • عملیات آفتاب • عملیات چلچراغ • عملیات فروغ‌جاویدان سازمان نظامی نیما انفجار سفارت سوریه در تهران عملیات‌های اسرائیل نیروی هوایی اسرائیل عملیات اپرا
عملیات‌های سیاسی ممالک روابط آفریقای جنوبی و عراق • حمایت آمریکا از عراق • عملیات ثابت قدم • روابط اردن و عراق • نقش اسرائیل • همایش بین‌المللی تجاوز و دفاع • روابط برزیل و عراق • روابط چین و عراق • روابط شوروی و عراق • سه چیز که خدا نباید می‌آفرید: ایرانیان، یهودیان و مگس • روابط عربستان سعودی و عراق • روابط ایران و لیبی • حمایت فرانسه از عراق • روابط کویت و عراق • پاکستان • پرتغال • روابط ایران و کره شمالی سازمان ملل (قطعنامه‌ها) ۴۷۹ • ۵۱۴ • ۵۲۲ • ۵۴۰ • ۵۸۲ • ۵۸۸ • ۵۹۸ • ۶۱۲ • ۶۱۹ • ۶۲۰ • ۶۳۱ • ۶۴۲ • ۶۵۱ • ۶۷۱ • ۶۷۶ • ۶۸۵ • گروه ناظر نظامی سازمان ملل متحد
دیگر جنگ شهرها بین ایران و عراق • بمباران مدرسه‌های ایران توسط عراق • بمباران شیمیایی سردشت • بمباران زمین فوتبال چوار • بمباران پناهگاه پارک شیرین کرمانشاه • اقدام ۵ ژوئن ۱۹۸۴ • نوشیدن جام زهر
آثارِ مرتبط (فهرست) ترانه‌ها «ای لشکر صاحب زمان» • «کاروان شهید» • «ممد نبودی ببینی» • «یاران چه غریبانه» فیلم‌ها ۲۳ نفر • ۵۰ قدم آخر • آتش در خرمن • آخرین پرواز • آخرین شناسایی • اخراجی‌ها • اسکادران عشق • اشک سرما • باشو، غریبه‌ی کوچک • برج مینو • جنگ نفت‌کش‌ها • حمله به اچ۳ • دوئل • شیار ۱۴۳ • عروس حلبچه • عقاب‌ها • کوسه‌ها • لیلی با من است • هور در آتش • پرواز در شب • پی ۲۲ • دیده‌بان • راه افتخار • روایت فتح • سجاده آتش • شیدا • دیار عاشقان • دکل • طبل بزرگ زیر پای چپ • پایگاه جهنمی • دسته دختران • پرواز از اردوگاه • طغیان • عبور از میدان مین • حماسه مجنون • چ • گشتی‌ها • گذرگاه • وصل نیکان • ویزا • گیلانه • نجات‌یافتگان • لانه عقاب‌ها • گزل • هدف سخت • پل آزادی • پلاک • در چشم باد کتاب‌ها زمین سوخته • اسماعیل • زمستان ۶۲ • با سرودخوان جنگ در خطه‌ی نام و ننگ • زمستان ۶۶ • چای تلخ • روزشمار جنگ ایران و عراق • در کمین گل سرخ • پایی که جا ماند • بابانظر • فال خون • طریق بسمل شدن • دا • سفر به گرای ۲۷۰ درجه • عقرب روی پله‌های راه‌آهن اندیمشک، یا، از این قطار خون می‌چکه قربان • آویشن قشنگ نیست یادمان‌ها شمشیرهای قادسیه • باغ‌موزه دفاع مقدس (تهران) • باغ‌موزه دفاع مقدس (همدان)
رده^ شمار عملیات‌های ایذایی جنگ ایران و عراق حدود ۱۰۰ مورد است که همگی توسط سپاه پاسداران و واحدهای جنگ نامنظم شهید چمران انجام شده‌است. بسیاری از آن‌ها اسمی خاص نداشته و صرفاً تاریخ اجراشان معلوم است.