عقاب شاهی
| عقاب شاهی | |
|---|---|
| |
| وضعیت حفاظت | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابداران |
| رده: | پرندگان |
| راسته: | بازسانان |
| تیره: | بازان |
| سرده: | عقاب‌ها |
| گونه: | عقاب شاهی |
| نام دوبخشی | |
| Aquila heliaca Savigny، ۱۸۰۹
| |
| |
| پراکندگی عقاب شاهی
تولید مثل بومی گذری عدم تولیدمثل | |
| مترادف | |
|
Aquila heliacea heliacea | |
عقاب شاهی (نام علمی: Aquila heliaca) گونه‌ای پرنده شکاری از تیرهٔ بازان و راستهٔ بازسانان است که در دوران بلوغ پرهای زینتی قهوه‌ای مایل به سیاه دارند. این پرنده از گونه‌های آسیب‌پذیر و پرندگان حفاظت شده است. عقاب شاهی در دشت‌های باز با درختان بلند و جنگل‌های کوهپایه‌ای زندگی می‌کند و در زمستان، در باتلاق‌های منطقه‌های استپی به سر می‌برد و آشیانه خود را روی درختان بلند و دور افتاده می سازد. عقاب شاهی در ایران نیز یافت می‌شود.
در برخی منابع برای این گونه نام شاه‌باز به کار رفته است ولی باید یادآور شد که واژه "باز" برای گروه Hawks و واژۀ شهباز برای گروه Goshawks به کار می‌رود.
گونه در خطر
[ویرایش]نسل این پرنده در بسیاری از مناطق منقرض شده یا در خطر انقراض است و به همین جهت در فهرست گونه‌های آسیب‌پذیر آی‌یوسی‌ان قرار گرفته‌است. عقاب شاهی زمانی نماد سلطنتی امپراتوری اتریش-مجارستان بود اما این کمکی به حفظ این جانور در اروپای مرکزی نکرد و این جانور در بخش عمده‌ای از قلمرو سابق خود ناپدید شده‌است. منطقهٔ کارپات تنها جایی در اروپاست که جمعیت عقاب شاهی آن در حال افزایش است. غربی‌ترین جمعیت باقیمانده عقاب شاهی در مرز اتریش و جمهوری چک زندگی می‌کند و از ۱۵ تا ۲۰ جفت تشکیل می‌شود.
ویژگی‌ها
[ویرایش]عقاب شاهی با ۷۲ تا ۹۰ سانتیمتر قد، ۱/۸ تا ۲/۱۶ متر فاصلهٔ دو سر بال و ۲/۵ تا ۴/۵ کیلوگرم وزن از عقاب‌های بزرگ محسوب می‌شود. ماده‌ها حدود ۲۵ درصد از نرها بزرگترند. عقاب شاهی اسپانیایی نزدیک‌ترین خویشاوند این پرنده است که در گذشته زیرگونه‌ای از آن پنداشته می‌شد اما امروزه گونه جداگانه‌ای در نظر گرفته می‌شود. عقاب شاهی شباهت زیادی هم به عقاب طلایی دارد. عقاب شاهی را با منقار بلندتر، بال‌های صاف‌تر در حین پرواز، لکه‌های سفید روی شانه و بال و شانهٔ روشن‌تر و رنگارنگ‌تر و رنگ تیره‌تر در بقیه قسمت‌های بدن می‌توان از عقاب طلایی تشخیص داد. البته عقاب‌های شاهی نابالغ رنگ بسیار روشنتری از عقاب طلایی نابالغ دارند.
زیستگاه مورد علاقه این عقاب دشت‌های باز با کمی درخت هستند و برخلاف بسیاری از عقاب‌های دیگر در کوهستان‌ها، جنگل‌های وسیع یا استپ‌های بدون درخت زندگی نمی‌کند. عقاب شاهی ترجیح می‌دهد که آشیانه خود را بر روی درختان بلندی بسازد که اطراف آن درخت دیگری نباشد تا از این طریق دید خوبی به اطراف داشته باشد. خرگوش، همستر و قرقاول از طعمه‌های اصلی این پرندهٔ شکاری هستند.
نگارخانه
[ویرایش]-
عقاب شاهی -
عقاب شاهی -
Museum specimen
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Eastern Imperial Eagle». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۲ اسفند ۱۳۹۱.
- «شاه‌باز (عقاب شاهی)». وب‌گاه کویرها و بیابان‌های ایران. دریافت‌شده در ۱۱ اسفند ۱۳۹۱.
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
