For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for طایفه سیاه‌منصور.

طایفه سیاه‌منصور

سیاه منصور، نام یکی از بزرگترین طوایف کرد زبان ساکن در گروس در زمان صفویان بوده‌است. این طایفه در قرن دهم هجری قمری، برابر با دوران حکومت صفویان، بیشترین قدرت خود را داشته‌است.[۱]
مینورسکی نام طایفه سیاه منصور را در فهرست طوایف کُرد در کنار فیلی، بختیاری، اردلان، ، گروس، زنگنه و… قرار می‌دهد. بعدها در زمان صفویان این طایفه به بخش‌های مختلف ایران تبعید شدند که شامل آذربایجان، مشهد، قزوین، کرج و خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان و لرستان می‌باشد.[۲]

سابقه

[ویرایش]

طایفه سیاه منصور در شمال رودخانه قزل اوزن در منطقه گروس ساکن و تا حوالی انگوران را تحت پوشش قرار داده بودند، و مرکز اصلی آن‌ها جعفرآباد مرکز دهستان سیاه منصور امروزی از توابع شهرستان بیجار بوده‌است.
طایفه سیاه منصور از طوایف مهم دوران صفویه بوده‌است که در ابتدای دوران صفویه حکومت گروس و آذربایجان و سیستان و مناطقی از کشور را بر عهده داشته‌اند.[۳]

حکام

[ویرایش]
  • خلیل خان سیاه منصور - حاکم نحاس و سیورلق.
  • امام قلی سیاه منصور - حاکم اسفراین.
  • رضا قلی سیاه منصور - حاکم قلعهٔ بُست، زمین‌داور در قندهار.
  • میرزا قلی سلطان - حاکم کرشک.
  • دولتیار خان سیاه‌منصور - حاکم آذربایجان، و گروس و بالاج خان حاکم سیستان و مناطقی دیگر از شمال غرب ایران.

دربارهٔ سیاه منصور

[ویرایش]

در ذکر امراء کرد ایران آمده‌است: عمدهٔ اکراد ایرانی سه طبقه‌اند: سیاه منصور، چگنی و زنگنه و حکایت مشهور است در السنه و افواه مذکور که در اصل ایشان سه برادر بوده‌اند که از ولایت لرستان آمده و به روایتی از گوران و اردلان، معزم ملازمت سلاطین ایران از وطن بیرون آمده‌اند. ایشان ترقیات کلی روا داده، هر سه برادر به مرتبهٔ امارت رسیده و مردمانی که از طرف و جوانب بر سر رعیت آن‌ها جمع شده، ملقب به اسم ایشان گشته‌اند.[۴]

کوچ اجباری

[ویرایش]

در دوران صفویه، دولتیار خان سیاه منصور، در آذربایجان و گروس حکومتی را ایجاد و عشایر را متحد کرده بود و توانست چندین بار سپاهیان شاه عباس را با شکست مواجه سازد، اما بعد از دستگیر شدن وی توسط شاه عباس، شاه به منظور جلوگیری از اتحاد دوباره یا احتمال شورشی دیگر از سوی آن‌ها بدین منظور آن‌ها را از یکدیگر جدا کرده و تعداد کمی را در وطن اصلی خود یعنی در سیاه منصور گروس باقی گذاشته، و بقیه را به ورامین، خوار، خراسان، لرستان، سیستان، بلوچستان و قندهار انتقال داده و یکی از مکان‌هایی که سیاه منصور در خراسان در آن‌جا ساکن شدند، محلی معروف به چشمهٔ سیاه منصور بوده که محل دامداری کُردهای سیاه منصوری خراسان بود، که پس از جدا شدن فیروزه از ایران، جزو خاک شوروری سابق شده‌است. طایفه‌ی سیامنصور که روزگاری از بزرگترین ایلات ایران بودند و در برابر صفوی کودتا کردند امروز در سرتاسر ایران زمین و بخش‌هایی از افغانستان و پاکستان پراکنده شده‌اند.[۵]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. روحانی، بابامردوخ، تاریخ مشاهیر کرد (امرا و خاندان‌ها)، بخش دوم، جلد سوم، ص ۴۲۳، ۴۲۴، ۴۲۵، شابک ‎۹۶۴−۳۷۶−۰۴۲−۱ شابک
  2. مینورسکی ولادیمیر، سازمان اداری حکومت صفوی، ترجمه مسعود رجب نیا، تهران، چاپ دوم، ۱۳۶۸، ص ۲۴ و ۲۵
  3. «بررسی نقش قبایل کُرد در دوره حکمرانی شاه طهماسب اول/ نصرالله پورمحمدی املشی، برومند سورنی». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ ژوئن ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۷ مه ۲۰۱۶.
  4. بدلیسی، امیر شرف خان، شرفنامه تاریخ مفصل کردستان، ص ۴۲۳، ۴۲۴
  5. دهخدا، لغت‌نامه، جلد ۸ص ۱۲۲۳۲
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
طایفه سیاه‌منصور
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?