درگاه ریاضیات

ریاضیات (Mathematics) را معمولاً دانش بررسی کمیت‌ها و ساختار‌ها و فضا و تبدیل تعریف می‌کنند. دیدگاه دیگری ریاضی را دانشی می‌داند که در آن با استدلال منطقی از اصول و تعریف‌ها به نتایج دقیق و جدیدی می‌رسیم. دیدگاه‌های دیگری نیز در فلسفه ریاضیات بیان شده‌است.

اگرچه ریاضیات خود یکی از علوم طبیعی به‌شمار نمی‌رود ولی ساختارهای ویژه‌ای که ریاضی‌دانان می‌پژوهند، بیشتر از دانش‌های طبیعی به ویژه فیزیک سرچشمه می‌گیرند و در فضایی جدا از طبیعت و محض‌گونه گسترش پیدا می‌کند به طوری که علوم طبیعی برای حل مسائل خود به ریاضی باز می‌گردند تا جوابشان را با آن مقایسه و بررسی کنند.

علوم طبیعی، مهندسی و اقتصاد، بسیار به ریاضیات تکیه دارند. آن بخش از ریاضیات را که علوم کاربردی به آن بیشتر می‌پردازند، ریاضیات کاربردی می‌نامند. ولی گاه ریاضی‌دانان به دلایل صرفاً ریاضی و نه کاربردی به تعریف و بررسی برخی ساختارها می‌پردازند که به آن ریاضیات محض گفته می‌شود.

نوشتار برگزیده

حساب، یا افماریک، قدیمی‌ترین شاخهٔ ریاضیات است. احتمالاً پیدایی این فن ناشی از نیاز انسان به شمارش اشیا و دارائی‌ها بوده‌است. پایه‌ای‌ترین عملیات حساب جمع و تفریق و ضرب و تقسیم است. آموزش حساب از گذشته‌های دور جزو برنامهٔ آموزشی کودکان دبستانی بوده‌است. ریاضی‌دانان معمولاً حساب را با نظریه اعداد مترادف می‌دانند.
حساب، دانش اعداد، عمل‌های مربوط به آن و بیان ویژگی‌های عدد است. در زندگی روزانه، در هر گامی که بر می‌داریم، به حساب نیازمندیم. فرهنگ انسانی را بدون «حساب» و «عدد» نمی‌توان تصور کرد، به این دلیل است که هر انسانی باید دست کم، از مقدمه‌های دانش حساب، آگاه باشد. حساب کهن‌ترین بخش از دانش ریاضی است.

زندگی‌نامهٔ برگزیده

مریم میرزاخانی (۱۳ اردیبهشت ۱۳۵۶ – ۲۳ تیر ۱۳۹۶) ریاضی‌دان ایرانی-آمریکایی و استاد دانشگاه استنفورد بود. میرزاخانی در سال ۲۰۱۴ به خاطر کار بر «دینامیک و هندسه سطوح ریمانی و فضاهای پیمانه‌ای آنها» برندهٔ مدال فیلدز شد، که بالاترین جایزه در ریاضیات است. وی تنها زن برندهٔ مدال فیلدز است. زمینهٔ تحقیقاتی او مشتمل بر نظریه تایشمولر، هندسه هذلولوی، نظریه ارگودیک و هندسه هم‌تافته بود. میرزاخانی برنده جوایزی چون جایزه ستر از انجمن ریاضی آمریکا در سال ۲۰۱۳ و جایزهٔ کلی بود.

بیشتر…

مفاهیم

بینهایت مفهومی است که در رشته‌های مختلف ریاضیات (با تعبیرات مختلف)معمولاً به معنای «فراتر از هر مقدار» است. معمولاً نشانه بینهایت در ریاضیات ${\displaystyle \infty }$ است. بی نهایت از واژه لاتین finites به معنی محدود گرفته شده ( علامت ${\displaystyle \infty }$ ) چیزی است که "محدود" نیست، که در آن هیچ محدودیت فضایی و زمانی وجود ندارد. در آنالیز حقیقی، بینهایت به معنای حدی بیکران است. ${\displaystyle x\rightarrow \infty }$ یعنی متغیر ${\displaystyle x}$ فراتر از هر مقدار در نظرگرفته شده رشد می‌کند. جدا از تمام این مساعل ریاضی قانون های ساخته شده توسط انسان است ، که برای درک چیزی که بدون ان قادر به درک مساعل نبوده ، با داشتن قانون ها قادر به درک ، فهم و چگونگی ان خواهد بود .

نوشتارهای برگزیده

نوشتارهای برگزیده: عمر خیام، توابع مثلثاتی

نگارهٔ برگزیده

در هندسه اقلیدسی، تجانس یکنواخت یا تجانس همسانگرد، تبدیلی خطی است که اشکال را در تمام جهات به یک مقیاس بزرگ یا کوچک می‌کند. در حالت کلی‌تر، ضریب تجانس در جهات گوناگون می‌تواند متفاوت باشد. در این صورت به آن تجانس غیریکنواخت یا ناهمسانگرد گویند.سطح زیرین گنبد مسجد شیخ لطف‌الله نمونه ای از تجانس است.

گفتاورد

هندسه

مربع شکلی هندسی است با چهار لبهٔ (ضلع) برابر. در حقیقت مربع خمی بسته‌ است که ضلع‌های مجاورش دو به دو با هم زاویهٔ ۹۰ درجه می‌سازد و همه با هم برابر اند. برابر پارسی این خم بسته «چهار گوش» است.
برای مربعی با ضلع n داریم:

• محیط: ${\displaystyle n\times 4}$
• مساحت: ${\displaystyle n^{2))$

آیا می‌دانستید؟

... که یک هفت‌ضلعی منتظم، یک چند ضلعی منتظم با کمترین اضلاع ممکن است که می توان آن را با خط کش و پرگار ساخت؟

درگاه‌های وابسته

در دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا